Hormatly Prezidentimiziň yzygiderli amala aşyrýan döwlet innowasiýa syýasaty ýurdumyzyň durnukly ykdysady ösüşini, azyk, energiýa, tehnologiýa we ekologiýa howpsuzlygyny üpjün etmekde, milli önümleriň dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyplylygyny, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. Häzirki döwürde ýurdumyzyň ylym we bilim ulgamyny has-da kämilleşdirmäge möhüm ähmiýet berilýär. Ýaşlaryň bilim we döredijilik mümkinçiliklerini ösdürmek üçin ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyrylýar, täze bilim edaralary döredilýär. Ylmy barlaglara we işläp taýýarlamalara, tehnologik we guramaçylyk innowasiýalara gönükdirilýän maýa goýumlaryň ýyl-ýyldan artdyrylmagy, olary ulanmagyň esasynda ýokary ykdysady netijeleriň gazanylmagy innowasiýa işiniň ösdürilmegi üçin zerur şertleri döredýär.
Döwlet Baştutanymyzyň 2016-njy ýylyň 15-nji iýulyndaky Karary bilen “Türkmenistanda ylmy-barlaglaryň we innowasiýa tehnologiýalarynyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň 2017—2021-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynyň” tassyklanmagy ýurdumyzyň innowasion ösüşlerini ilerletmekde möhüm ädim boldy. Bu maksatnamada göz öňünde tutulýan wezipeler “Türkmenistanda innowasiýa işini ösdürmegiň 2015—2020-nji ýyllary üçin maksatnamasy”, “Türkmenistanda tebigy we takyk ylymlary ösdürmegiň Döwlet maksatnamasy”, “Türkmenistanda ylmy işgärleri taýýarlamagyň maksatnamasy”, “Türkmenistanda ylmyň we tehnologiýalaryň ileri tutulýan ugurlary” hem-de ylym ulgamynyň hukuk binýadyny düzýän kanunlar we beýleki resminamalar bilen sazlaşykly utgaşýar.
Häzirki döwürde ylym-bilim önümçilik güýjüne öwrülýär. Maglumat-aragatnaşyk we elektron tehnologiýalar, bio we lukmançylyk tehnologiýalary, nanotehnologiýalar we täze materiallary öndürmäge mümkinçilik berýän tehnologiýalar ýurdumyzyň innowasion ösüşiniň ileri tutulýan ugurlaryny emele getirýär. Ýurdumyzda milli bilim we ylym ulgamyny, ýurdumyzyň lukmançylygyny maksada laýyk kämilleşdirmek, iň täze enjamlary we öňdebaryjy işläp taýýarlamalary ornaşdyrmak, degişli düzümleri toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak boýunça anyk çäreler görülýär. Döwrüň ýagdaýlaryny hem-de geljek üçin uly meýiller nazarda tutulyp, kabul edilýän şeýle maksatnamalar ylym-bilim ulgamynda täzelenişiň we ösüşiň yzygiderli dowam etmegine şertleri üpjün edýär.
Häzirki döwürde intellektual we tehnologik bäsdeşlik barha ýiti häsiýete eýe bolýar. Dünýä tejribesi dünýä hojalygynda öňdebaryjy orunlary eýelemegiň diňe ykdysadyýeti innowasiýalara esaslanýan ýurtlara başardýandygyna şaýatlyk edýär. Ösen döwletlerde jemi içerki önümiň ösüşiniň 80—95 göterimi tehnikada we tehnologiýalarda jemlenen täze bilimleriň hasabyna gazanylýar.
Şu okuw ýylynyň ilkinji gününde hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Oguz han adyndaky inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň açylmagy halkymyzda çäksiz begenç döretdi. Biziň ýaşlarymyza dünýä ülňülerine kybapdaşlykda bilim bermäge mümkinçiligi bolan bu ýokary okuw mekdebinde himiýa we tehnologiýalar, metallurgiýa, maşyn gurluşyk we metallary işlemek, nanotehnologiýalar we nanomateriallar, tebigy ylymlar, informatika we hasaplaýyş tehnikasy, awtomatlaşdyrmak we dolandyrmak, elektronika, radiotehnika we aragatnaşyk ulgamlary ýaly ugurlar boýunça döwrebap bilim alýarlar.
Türkmenistanda innowasion mümkinçilikleriň artdyrylmagy, ilkinji nobatda, ylmyň gazananlaryny önümçilige ornaşdyrmaga itergi bermek bilen, ol täze senagat kärhanalarynyň döredilmeginiň baş şerti bolup durýar. Innowasion kärhanalaryň döredilmegi içerki bazaryň şeýle önümlere bolan isleglerini kanagatlandyrmak bilen, jemi içerki önümde innowasion önümleriň möçberleriniň artmagyna getirýär. Bu görkeziji bolsa, ýurduň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlanýandygynyň subutnamasydyr. Öňdebaryjy tehnologiýalaryň esasynda döredilýän kärhanalaryň sanynyň artmagy täze iş orunlarynyň döredilmegine, ilatyň iş bilen üpjünçilik derejesiniň gowulanmagyna hem oňyn täsir edýär. Ylmy-tehniki seljermeleriň netijeleriniň önümçilige ornaşdyrylmagy, döwrebap senagatlaşmak, durmuş-ykdysady ösüşiň wezipeleriniň üstünlikli çözülmegini nazarlaýar. Bilim, ylym we innowasion önümçilik çygryndaky döwlet maksatnamalarynyň üstünlikli amala aşyrylmagy bilen ylym, bilim we innowasion işleriň netijeliliginiň bitewüligi üpjün ediler, häzirki zaman ylymlaryndan oňat baş çykarýan ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler kämilleşdiriler. Bu işleri netijeli durmuşa geçirmekde 2014-nji ýylyň 12-nji iýunynda Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň garamagynda döredilen Tehnologiýalar merkeziniň orny örän uludyr.
Biz ýurdumyzyň ylym-bilim ulgamyny ösüşiň täze derejelerine çykarýan, bu ugurlarda halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine tagalla edýän hormatly Prezidentimize çäksiz alkyş aýdýarys!
Ogultäç Rejepowa,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba
hojalyk uniwersitetiniň mugallymy.