Gru­zi­ýa­nyň Swa­ne­ti­ýa jül­ge­sin­dä­ki diň­ler bu dag­lyk kün­je­giň esa­sy ny­şa­ny­dyr. Gru­zin şa­hy­ry Alek­sandr Çaw­ça­wad­ze (1786–1846) “Kim Swa­ne­ti­ýa­da bol­ma­dyk bol­sa, ol Gru­zi­ýa­da bo­lan däl­dir” di­ýip, bel­läp geç­ýär. VIII-XVIII asyr­lar­da gur­lan bu öz­bo­luş­ly gö­zeg­çi­lik des­ga­la­ry ýur­da gel­ýän sy­ýa­hat­çy­la­ryň ün­sü­ni özü­ne çek­ýär. Bu gö­zeg­çi­lik des­ga­la­ry­nyň duş­man­lar­dan we te­bi­gy bet­bagt­çy­lyk­lar­dan go­ran­mak mak­sa­dy bi­len gur­lan­ly­gy dü­şün­di­ril­ýär. Swan diň­le­ri­niň ýe­ne-de bir we­zi­pe­si bol­sa, duş­man ara­la­şan ha­la­tyn­da, ha­bar ber­mek­den yba­rat bo­lup­dyr. Howp aba­nan ha­la­tyn­da, baş di­ňiň üs­tün­de ot ýa­kyp­dyr­lar. Ha­çan-da bu ata­şy goň­şy diň­dä­ki­ler gö­ren­de olar hem ot ýa­kyp­dyr­lar. Bu ýag­daý beý­le­ki diň­ler­de hem gaý­ta­la­nyp, az sa­ly­myň için­de jül­gäniň ähli ýaşaýjylary howp sal­mak is­le­ýän­le­re gar­şy taý­ýar bo­lup­dyr.
Äh­li swan diň­le­ri daş­ky gör­nü­şi bo­ýun­ça meň­zeş di­ýen ýa­ly­dyr. Olar kwad­rat (5х5m), gör­nüş­li daş­dan sal­nan 25 metr tö­we­re­gi be­ýik­lik­dä­ki des­ga­lar bo­lup, ýo­ka­ry git­di­gi­çe da­ral­ýar. Her diň­ dört ýa-da bäş gat bo­lup, ýo­kar­ky bö­le­gin­de gö­zeg­çi­lik et­mek üçin bir­nä­çe gö­ze­nek­ler bo­lup­dyr. Ola­ry ga­la­pyn dag eň­ňit­le­rin­de gu­rup­dyr­lar. Swan diň­le­ri­niň ag­la­ba kö­pü­si Mes­tia we Uş­gu­li di­ýen jül­ge­ler­de sak­la­nyp ga­lyp­dyr.

Taý­ýar­lan Nur­sol­tan TA­ŇYR­BER­DI­ÝE­WA,
S. A. Ny­ýa­zow adyn­da­ky TO­HU-nyň mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА