Türk­me­nis­ta­nyň Baş­tu­ta­ny­nyň tab­şyr­ma­gy bi­len taý­ýar­la­nan tas­la­ma döw­let­le­ri­mi­ziň ara­syn­da­ky ulag dü­zü­mi­ni gi­ňelt­mä­ge hem-de do­gan­lyk ýurt­ly hyz­mat­daş­la­ra lo­gis­ti­ki hyz­mat­la­ry hö­dür­le­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir.
As­lyn­da, Türk­me­nis­ta­nyň Ser­he­ta­bat be­ke­din­den Ow­ga­nys­ta­nyň Tur­gun­dy no­ka­dy­na çen­li de­mir ýo­luň ýag­da­ýy na­za­ra al­nyp, onuň düýp­li döw­re­bap­laş­dy­ryl­ma­gy bu bö­le­giň tä­ze­den gu­rul­jak­dy­gy­ny aň­lad­ýar, özi-de tu­tuş­ly­gy­na Türk­me­nis­ta­nyň öz se­riş­de­le­ri­niň ha­sa­by­na ama­la aşy­ry­lar.
Şol gün ir­den hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz di­ku­ça­ryn­da ser­het ýa­ka­syn­da­ky Ser­he­ta­bat be­ke­di­ne gel­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz di­ňe bir iki goň­şy ýurt üçin däl, eý­sem, tu­tuş se­bit üçin äh­mi­ýet­li bo­lan şan­ly wa­ka bi­len köp­san­ly da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ry gut­lap, ola­ryň öňün­de çy­kyş et­di.
Biz bu gün ta­ry­hy äh­mi­ýe­ti bo­lan wa­ka­nyň şa­ýa­dy bol­ýa­rys. Ga­raş­syz, hemişelik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan “açyk ga­py­lar” we oňyn Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty­ny alyp bar­ýar. Ýur­du­my­zyň dur­mu­şa ge­çir­ýän iş­jeň sy­ýa­sa­ty goň­şy ýurt­lar, se­bi­tiň döw­let­le­ri we tu­tuş dün­ýä ýurt­la­ry ta­ra­pyn­dan giň gol­da­wa eýe bo­lup, ol hal­ka­ra jem­gy­ýet­çi­li­gi ta­ra­pyn­dan yk­rar edil­ýär. Mu­nuň özi ýur­du­my­zyň ama­la aşyr­ýan pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji­lik we ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne yg­rar­ly­dy­gy­nyň su­but­na­ma­sy­dyr di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz aýt­dy.
Halk ho­ja­ly­gy­nyň äh­li pu­dak­la­ry­nyň saz­la­şyk­ly ösü­şin­de, Türk­me­nis­ta­nyň mul­ti­mo­dal ul­ga­myn­da de­mir ýol­la­ryň iş­jeň he­re­ke­ti­ne mö­hüm orun be­ril­ýär. Şo­ňa gö­rä-de, onuň dü­zü­mi­ni gi­ňelt­mä­ge hem-de döw­re­bap­laş­dyr­ma­ga aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ga­za­gys­tan-Türk­me­nis­tan-Eý­ran, Ker­ki-(öň­ki Ata­my­rat)-Ymam­na­zar-Aki­na de­mir ýol­la­ry­ny mu­ňa my­sal hök­mün­de ge­tir­di. Şu we beý­le­ki, şeý­le hem gur­lu­şy­gy me­ýil­leş­di­ri­len ugur­lar se­bi­tiň ýurt­la­ry­nyň ara­syn­da ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek, ola­ryň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­ny art­dyr­mak üçin tä­ze müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar.
Biz do­gan­lyk ow­gan hal­ky­na hem­me­ta­rap­la­ýyn kö­mek-gol­daw ber­ýä­ris we goň­şy ýur­duň gal­kyn­ma­gy­na oňyn tä­si­ri­ni ýe­tir­ýän ta­gal­la­la­ry­my­zy mun­dan beý­läk-de gaý­gyr­ma­rys di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz aýt­dy hem-de Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça ýa­kyn­da Aş­ga­bat­da Ow­ga­nys­tan bo­ýun­ça se­bit yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy­nyň 7-nji mas­la­ha­ty­nyň ge­çi­ri­len­di­gi­ni nyg­ta­dy. Şon­da tu­tuş se­bit äh­mi­ýet­li yla­la­şyk­lar ga­za­nyl­dy.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýur­du­my­zyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça Türk­me­nis­tan-Ow­ga­nys­tan-Pa­kis­tan-Hin­dis­tan trans­mil­li gaz ­ge­çi­ri­ji­si­niň gur­lu­şy­gy ba­ra­da aý­dyp, bu tas­la­ma­nyň çäk­le­rin­de elekt­rik ge­çi­ri­ji we ara­gat­na­şy­gyň op­ti­ki-sü­ýüm­li ul­ga­my­nyň gu­rul­ma­gy­nyň hem me­ýil­leş­di­ril­ýän­di­gi­ni, mu­nuň hem se­bi­tiň dep­gin­li ös­dü­ril­me­gin­de ýo­luň tut­ýan or­nu­ny art­dyr­ýan­dy­gy­ny bel­le­di.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Türk­me­nis­tan­dan Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­na ibe­ril­ýän elekt­rik ener­gi­ýa­sy­nyň möç­ber­le­ri­ni art­dyr­mak ba­ra­da­ky çöz­gü­diň ka­bul edil­ýän­di­gi­ni bel­läp, ýur­du­my­zyň de­mir ýol gur­lu­şyk­çy­la­ry­nyň ow­gan ta­ra­py­nyň ha­ýy­şy bo­ýun­ça goň­şy döw­le­tiň Tur­gun­dy şä­he­ri­ne çen­li de­mir ýo­luň gur­lu­şy­gy­na baş­la­ýan­dyk­la­ry­ny aýt­dy hem-de goň­şy ýur­duň we beý­le­ki döw­let­le­riň gül­läp ös­me­gi üçin äh­mi­ýet­li bo­lan bu gur­lu­şy­gyň baş­lan­ma­gy­na ak pa­ta ber­di.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ry hä­zir­ki ta­ry­hy äh­mi­ýet­li wa­ka bi­len ýe­ne-de bir ge­zek gut­lap, tä­ze dü­züm­le­ýin des­ga­nyň ýo­ka­ry hil­li gu­rul­jak­dy­gy­na hem-de Ow­ga­nys­ta­nyň we se­bi­tiň beý­le­ki halk­la­ry­nyň dur­muş de­re­je­si­niň ýo­kar­lan­ma­gy­na oňyn tä­sir et­jek­di­gi­ne ynam bil­dir­di.
Ser­he­ta­bat­dan Ow­ga­nys­ta­nyň Tur­gun­dy şä­he­ri­ne ta­rap türk­men ser­he­din­den baş­lap, tä­ze de­mir ýol ug­ru­nyň gur­lu­şy­gy­na ba­dal­ga be­ril­me­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ryň gö­zü­niň öňün­de de­mir ýol wa­gon­la­ry goň­şy ýur­da ta­rap ug­ra­ýar. Onuň il­kin­ji wa­go­nyn­da ow­gan top­ra­gyn­da de­mir ýo­ly çek­jek gur­lu­şyk­çy­lar bar­ýar­lar. Olar ge­çip git­mek bi­len, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­zi hem-de da­ba­ra gat­na­şy­jy­la­ryň äh­li­si­ni uly ru­hu­be­lent­lik­de mü­bä­rek­le­di­ler.
Ola­ryň yz­ýa­ny bi­len de­mir ýol­da he­re­ket ed­ýän ýol gu­ru­jy ma­şyn­lar, ýük gö­te­ri­ji­ler, soň­ra bol­sa, dür­li teh­ni­ka­lar we gur­lu­şyk se­riş­de­le­ri, rels­-şy­pal­ly gö­ze­nek­ler we beý­le­ki­ler bar­ýar.
Tä­ze döw­le­ta­ra de­mir ýo­lu­nyň gur­lu­şy­gy üçin ze­rur bo­lan hem­me ýük­ler ýük­le­nen de­mir ýol ulag­la­ry­nyň uzyn ha­tar bi­len bar­ýan dü­zü­mi­niň je­mi 42 wa­gon­dan hem-de de­mir ýol ara­ba­la­ryn­dan yba­rat.
Umu­man, el­ti­ji ýol­lar bi­len bir­lik­de, türk­men gur­lu­şyk­çy­la­ry di­ňe bir de­mir ýo­ly çek­män, eý­sem, onuň dü­zü­mi­ni hem gur­nar­lar. Bu­la­ryň äh­li­si Tur­gun­dy be­ke­di­niň ge­çi­ri­ji­lik kuw­wa­ty­ny art­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer, deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk Ow­ga­nys­ta­nyň ha­ryt do­la­ny­şy­gy üçin onuň äh­mi­ýe­ti­ni güýç­len­di­rer. Bu de­mir ýol şa­ha­sy bo­ýun­ça ýurt öz önüm­le­ri­ni da­şar­ky ba­zar­la­ra çy­kar­ma­ga hem-de is­leg bil­di­ril­ýän da­şa­ry ýurt ha­ryt­la­ry­ny ge­tir­mä­ge hem oňaý­ly müm­kin­çi­li­ge eýe bol­ýar.
Tu­tuş se­bi­tiň ýurt­la­ry, aý­ra­tyn-da, Ow­ga­nys­ta­nyň yk­dy­sa­dy taý­dan gal­kyn­ma­gy üçin äh­mi­ýet­li bo­lan bu po­lat ýol hä­zir­ki za­man ulag dü­zü­mi­niň ýo­ka­ry gör­ke­zi­ji­le­ri­ne la­ýyk gel­ýär.
Azi­ýa hal­ka­ra de­mir ýol ulag ge­çel­ge­si­niň tas­la­ma­sy Ow­ga­nys­ta­nyň gel­jek­de Azi­ýa-Ýu­waş um­man se­bi­ti­niň döw­let­le­ri­ne çyk­mak bi­len, se­bi­tiň ulag ul­ga­my­nyň dü­züm bö­le­gi hök­mün­de go­şul­ma­gy­na gö­nük­di­ri­len­dir. Şo­nuň bi­len bir­lik­de, bu ýurt­da “De­mir­ga­zyk-Gü­nor­ta” we “Gün­do­gar-Gün­ba­tar” ugur­la­ry bo­ýun­ça Mer­ke­zi Azi­ýa­nyň çäk­le­rin­den geç­ýän hal­ka­ra ulag ge­çel­ge­le­ri­niň mö­hüm bö­le­gi bol­ma­ga ha­ky­ky müm­kin­çi­lik dö­re­ýär.
De­mir hem-de ga­ra ýol­la­ryň Ow­ga­nys­ta­nyň Hy­rat we­la­ýa­tyn­da­ky Tur­gun­dy şä­he­ri­ni Aş­ga­bat bi­len, soň­ra Ha­zar deň­zin­de Türk­men­ba­şy de­ňiz men­zi­li bi­len bir­leş­dir­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýar. Soň­ra ge­çel­ge Ha­za­ryň üs­ti bi­len Ba­ku­wa, on­dan aň­ryk Tbi­li­si­niň üs­ti bi­len An­ka­ra we soň­ra Stam­bu­la çen­li do­wam et­di­ri­ler.
Türk­me­nis­tan­da bar bo­lan de­mir we aw­to­mo­bil ýol­la­ry bu ulag ge­çel­ge­si­niň eý­ýäm uly bö­le­gi­ni eme­le ge­tir­ýär, oňa Tur­gun­dy­nyň bi­rik­di­ril­me­gi bol­sa, il­kin­ji no­bat­da, üs­ta­şyr ge­çir­mek lo­gis­ti­ka­sy­ny ýe­ňil­leş­dir­mä­ge, hem-de se­bit­de söw­da­nyň möç­ber­le­ri­ni kö­pelt­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir.
Tä­ze ulag tas­la­ma­sy bo­lan Ser­he­ta­bat-Tur­gun­dy de­mir ýol ug­ru­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi Ow­ga­nys­ta­nyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni ös­dür­mä­ge goş­ma­ça ýag­daý­la­ry dö­ret­mä­ge ýar­dam be­rer, bu ýurt­da ki­çi we or­ta işe­wür­li­gi iş­jeň­leş­dir­mä­ge, ow­gan önüm­le­ri­niň goň­şy döw­let­le­riň ba­zar­la­ry­na çy­ka­ryl­ma­gy hem-de eks­port kuw­wa­ty­nyň art­dy­ryl­ma­gy üçin müm­kin­çi­lik­le­ri açar.
Hä­zir tä­ze­den di­kel­dil­ýän Ow­ga­nys­tan öz oba ho­ja­lyk önüm­le­ri­ni ýer­le­mek üçin tä­ze ba­zar­la­ry hem-de üs­ta­şyr-söw­da ugur­la­ry­ny iş­jeň göz­le­ýär. Şo­ňa gö­rä-de, Türk­me­nis­tan do­gan­lyk ýur­da kö­mek gol­da­wy­ny uza­dyp, no­bat­da­ky işi ama­la aşyr­ýar: Tur­gun­dy no­ka­dy­nyň hem-de ýur­du­my­zyň de­mir ýol ul­ga­my­nyň üs­ti bi­len se­bi­tiň beý­le­ki döw­let­le­ri­ne we on­dan da­şa­ry çäk­le­re çy­kal­ga aç­ýan çat­ryk­da­ky Ser­he­ta­bat be­ke­di­ne çen­li döw­re­bap­laş­dy­ry­lan de­mir ýo­luň iş­läp baş­la­ma­gy bi­len, Ow­ga­nys­ta­nyň mi­we, gök önüm, ka­ka­dy­lan mi­we, ga­zy­lyp alyn­ýan peý­da­ly önüm­le­ri­ni we beý­le­ki­le­ri ön­dü­ri­ji­le­ri­niň ga­zan­jak peý­da­sy en­çe­me es­se ar­tar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА