Sa­ud Ara­bys­ta­ny maý aýyn­da ne­bi­tiň çy­ka­ry­ly­şy­ny bir gi­je-gün­diz­de 100 müň bar­re­le çen­li art­dy­ryp, bu muk­da­ry iýun aýyn­da hem şol dep­gin­de sak­la­ma­gy me­ýil­leş­dir­ýär. Bu ba­ra­da “Wall Street Jo­ur­nal” ne­şi­ri ha­bar ber­ýär. Şeý­le hem Sa­ud Ara­bys­ta­ny maý aýyn­da ne­bi­tiň eks­por­tu­ny her gün­de 300 müň bar­re­le çen­li art­dy­ryp­dyr.

OPEK – Ne­biti eks­port ed­ýän
ýurt­la­ryň gu­ra­ma­sy
Ne­biti eks­port ed­ýän ýurt­la­ryň gura­ma­sy (Or­ga­ni­za­ti­on of the Pet­ro­le­um Expor­ting Count­ri­es, OPEC) – bu ne­bit kar­te­li ýa-da döw­le­ta­ra gu­ra­ma­sy bo­lup, çig ma­lyň sa­ty­ly­şy­ny saz­la­mak we çig ne­bi­tiň ba­ha­sy­na gö­zeg­çi­lik et­mek mak­sa­dy bi­len 1960-njy ýyl­da esas­lan­dy­ryl­ýar.
Gu­ra­ma­nyň dü­zü­min­de 14 sa­ny ne­bit çy­kar­ýan ýurt bo­lup, ola­ryň her bi­ri­niň ne­bit çy­ka­ry­şy­na we çig ma­ly sa­ty­şy­na gö­rä, pa­ýy bar. Al­žir, An­go­la, We­ne­sue­la, Ga­bon, Eý­ran, Yrak, Ku­weýt, Ka­tar, Li­wi­ýa, BAE, Ni­ge­ri­ýa, Sa­ud Ara­bys­ta­ny, Ek­wa­to­ri­al Gwi­ne­ýa we Ek­wa­dor ýa­ly ýurt­lar OPEK gu­ra­ma­sy­na gir­ýän ýurt­lar­dyr. OPEK-a ag­za döw­let­le­riň ener­ge­ti­ka we ne­bit mi­nistr­le­ri ýyl­da iki sa­par gu­ra­ma­nyň We­na­da­ky ştab-kwar­ti­ra­syn­da jem­le­nip, ne­bit ba­za­ry­nyň ýag­da­ýy­na ba­ha ber­ýär­ler we kar­te­liň mun­dan beý­läk­ki et­me­li iş­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­ýar­lar. OPEK-iň ka­ra­ry, şeý­le hem gat­na­şy­jy döw­let­le­riň pi­kir­le­ri ne­bi­tiň we beý­le­ki çig mal­la­ryň ba­ha­sy­na düýp­li tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. OPEK-e ag­za ýurt­lar dün­ýä­niň ne­bit gor­la­ry­nyň 2/3 bö­le­gi­ne gö­zeg­çi­lik ed­ýär­ler. Dün­ýä­de ne­bit çy­ka­ry­ly­şy­nyň ýa-da ne­bit eks­por­tu­nyň 35 gö­te­ri­mi ola­ryň pa­ýy­na düş­ýär. OPEK-e gir­ýän ýurt­la­ryň su­but edi­len ne­bit äti­ýaç­lyk­la­ry 1199,71 bar­rel­den gow­rak diý­lip çak edil­ýär.