Hä­zir­ki wagt­da dün­ýä­niň ila­ty­nyň 55 gö­te­ri­mi şä­her­ler­de ýa­şa­ýar. Ýa­kyn ýyl­lar­da şä­her­li­le­riň sa­ny ar­tar, ol hem Af­ri­ka we Azi­ýa yk­lym­la­ryn­da­ky çalt dep­gin­ler­de ös­ýän şä­her­leş­mä­niň ha­sa­by­na bo­lar. Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň mag­lu­ma­ty­na gö­rä, hä­zir­ki wagt­da iň köp şä­her De­mir­ga­zyk Ame­ri­ka­da­dyr. Şol ýer­de şä­her­li­le­riň sa­ny ila­tyň 82 gö­te­ri­mi­ne deň­dir. Hä­zir­lik­çe şä­her­li­le­riň iň az bö­le­gi Af­ri­ka­da we Azi­ýa yk­ly­myn­da­dyr. Ýö­ne, 2030-njy ýy­la çen­li Af­ri­ka­nyň ila­ty­nyň 47 gö­te­ri­mi, Azi­ýa­nyň ila­ty­nyň 56 gö­te­ri­mi şä­her­ler­de ýa­şar. Şol döw­re çen­li Ýew­ro­pa­da şä­her­li­le­riň pa­ýy 77 gö­te­ri­me ba­ra­bar bo­lar.
Ila­tyň sa­ny­nyň yzy­gi­der­li art­ma­gy bi­len me­ga­po­lis­le­riň sa­ny hem bar­ha art­ýar. Çak­la­ma­la­ra gö­rä, 2030-njy ýyl­da ila­ty 10 mil­li­on­dan gow­rak bo­lan şä­her­le­riň sa­ny 40-a ýe­ter. Hä­zir onuň sa­ny 33-e deň­dir. 1990-njy ýyl­lar­da şeý­le şä­her­le­r ba­ry-ýo­gy 10 sanydy. Iň gür ilat­ly şä­her­le­riň bi­ri Ýa­po­ni­ýa­nyň To­kio şä­he­ri­dir. Onuň ila­ty 37,2 mil­lio­na deň­dir. Ikin­ji orun­da 22,7 mil­li­on ila­ty bi­len Tä­ze De­li dur­ýar, soňra 20,4 mil­li­on ila­ty bi­len de­giş­li­lik­de Me­hi­ko we Nýu-Ýork gel­ýär.
Bu me­ga­po­lis­ler söw­da­nyň, me­de­ni­ýe­tiň, yl­myň, önüm­çi­lik zäh­me­ti­niň, dur­muş ösü­şi­niň mer­ke­zi­dir. Şä­her­ler şol bir­wagt­da iş orun­la­ry­nyň, teh­no­lo­gi­ýa­nyň, iş­jeň yk­dy­sa­dy ösü­şiň jem­le­nen ýe­ri­dir. Dün­ýä­niň je­mi içer­ki önü­mi­niň 80 gö­te­ri­mi şä­her­li­le­riň pa­ýy­na düş­ýär.

Faruh SAPAROW,
S. A. Ny­ýa­zow adyn­da­ky TO­HU-nyň talyby.