Ýa­po­ni­ýa­nyň paý­tag­ty To­kio şä­he­rin­de “To­kyo Mo­tor Show” at­ly hal­ka­ra aw­tou­lag ser­gi­si ge­çi­ril­ýär. Şu ýy­lyň 23-nji okt­ýab­ryn­da baş­lan bu ser­gi 46-njy ge­zek ge­çi­ril­ýär. To­kio şä­he­ri­niň port bö­le­gin­dä­ki “Big Sight” ser­gi top­lu­myn­da gu­ral­ýan ser­gi­de 180 tö­we­re­gi kom­pa­ni­ýa bu önüm­çi­li­ge de­giş­li öz ulag­la­ry­ny hö­dür­le­ýär. Ser­gi­niň işi 4-nji no­ýab­ra çen­li do­wam eder.
“Toyo­ta”, “Nis­san”, “Hon­da” we “Maz­da” ýa­ly Ýa­po­ni­ýa­nyň köp san­ly öň­de­ba­ry­jy aw­tou­lag kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň giň göw­rüm­li di­war­lyk­la­ry ser­gä ge­len myh­man­la­ryň uly gy­zyk­lan­ma­sy­na eýe bol­dy.

“Gel­je­gi aç­ýa­rys” di­ýen şy­gar bi­len ge­çi­ril­ýän bu aw­tou­lag ser­gi­sin­de 2020-nji ýyl­dan soň­ra sa­tu­wa çy­ka­ryl­jak ulag­lar gör­ke­zil­di. Il­kin­ji ge­zek bu ser­gi bir­nä­çe iri se­rgi top­lum­la­ry bir­leş­di­ri­lip ge­çi­ril­ýär. Ol hem bu ýe­re gel­ýän myh­man­la­ryň ulag­la­ry, elekt­ro­mo­bil­le­ri we beý­le­ki aw­to­mat­laş­dy­ry­lan tä­ze­çil ulag gör­nüş­le­ri­ni sy­nag gör­nü­şin­de sü­rüp gör­mä­ge müm­kin­çi­lik dö­red­ýär.

ELEKT­RIK­LI ULAG­LA­RA
ULY GY­ZYK­LAN­MA
1997-nji ýyl­da “Toyo­ta Prius” gib­rid ula­gy­nyň peý­da bol­ma­gy bi­len Ýa­po­ni­ýa­da ulag­la­ryň dür­li gör­nüş­le­ri­ni ön­dür­mek üçin bäs­deş­lik baş­lan­dy. Hä­zir­ki wagt­da elekt­rik to­gy bi­len iş­le­ýän ulag önüm­çi­li­gi­ne hem uly gy­zyk­lan­ma bil­di­ril­ýär. Mu­ňa şu ge­zek­ki ser­gi­de gör­ke­zi­len ulag­lar hem my­sal bo­lup bi­ler. Me­se­lem “Hon­da” kom­pa­ni­ýa­sy ady “e” har­py bo­lan tä­ze ula­gy­ny gör­kez­di. Ol li­tiý-ion ba­ta­re­ýa­la­ry bi­len iş­le­ýär. 2020-nji ýyl­da bu ula­gy Ýa­po­ni­ýa­da sa­tu­wa çy­kar­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Şon­dan soň­ra “Hon­da” kom­pa­ni­ýa­sy Ýew­ro­pa ba­za­ry­na çyk­ma­gy me­ýil­leş­dir­ýär.
“Nis­san” kom­pa­ni­ýa­sy “IMk” hem-de “Ariya” ky­sym­ly elekt­ro­mo­bil­le­ri­ni gör­kez­di. “Ariya” ula­gy has köp gy­zyk­lan­ma dö­ret­di. “Maz­da” kom­pa­ni­ýa­sy il­kin­ji elekt­rik to­gy bi­len iş­le­ýän “MX-30” ky­sym­ly ula­gy­ny köp­çü­li­ge hö­dür­le­di. Bu ula­gyň daş­ky keş­bi sport ulag­la­ry­na meň­ze­dil­di. “Hon­da” kom­pa­ni­ýa­sy “Jazz” ky­sym­ly ula­gy bi­len köp­leriň ün­sü­ni çek­di. Ony 2020-nji ýyl­da Ýew­ro­pa ba­za­ry­na çy­kar­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Ýa­po­ni­ýa­nyň dün­ýä bel­li “Toyo­ta” kom­pa­ni­ýa­sy bol­sa, sü­rü­ji­siz ulag hem-de elekt­rik to­gy bi­len iş­le­ýän ulag­la­ryň bir­nä­çe gör­nü­şi­ni hem-de 2014-nji ýyl­da ba­za­ra çy­ka­ran “Mi­rai” ky­sym­ly ula­gy­nyň tä­ze­le­nen gör­nü­şi­ni gör­kez­di.

AW­TOU­LAG SER­GI­SI BA­RA­DA
“To­kyo Mo­tor Show” aw­tou­lag ser­gi­si­niň ta­ry­hy 60 ýyl­dan gow­rak­dyr. Bu hal­ka­ra ýe­ňil ulag­la­ryň ser­gi­si­niň il­kin­ji­si 1954-nji ýyl­da “All-Ja­pan Mo­tor Show” ady bi­len ge­çi­ri­lip­di. Şon­dan 257 ýa­pon kom­pa­ni­ýa­sy 267 ulag gör­nüş­le­ri­ni gör­ke­zip­di. Şol dö­wür­de ýe­ňil ulag­la­ryň sa­ny ba­ry-ýo­gy 17-ä deň­di. 1956-njy ýyl­dan soň­ra bu ser­gi­de köp­räk ýe­ňil ulag­la­ra has köp üns be­ril­di. 1973-2001-nji ýyl­la­ryň ara­syn­da bu ser­gi her ýyl­da 2 ge­zek ge­çi­ril­di. 1991-nji ýyl­da bu ser­gi­ni syn­la­mak üçin 2 mil­li­on adam ge­lip­di. Bu iň ýo­ka­ry gör­ke­zi­ji­dir.
“To­kyo Mo­tor Show” aw­tou­lag ser­gi­si bu ugur­da ge­çi­ril­ýän Det­roýt, Že­ne­wa, Frank­furt we Pa­riž aw­tou­lag ser­gi­le­ri bi­len bir ha­tar­da il­kin­ji bäş­li­ge gir­ýär.

Merdan ALLAGULYÝEW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk
institutynyň mugallymy.