Iri aw­to­kon­sern döreýär

Dün­ýä­de tä­ze iri aw­to­kon­sern peý­da bol­ýar. Ägirt uly iki sa­ny aw­to­mo­bil ön­dür­ýän kom­pa­ni­ýa­lar öz güýç­le­ri­ni 50/50 gö­te­rim deň şert­ler­de bir­leş­dir­mek ba­bat­da­ky pi­kir­le­ri­ni mä­lim et­di­ler.

Ita­lýan-ame­ri­kan “Fi­at Chrys­ler” hem-de Fran­si­ýa­nyň “Peu­ge­ot” ky­sym­ly ulag­la­ryny ön­dür­ýän “PSA” kom­pa­ni­ýa­la­ry dün­ýä­de dör­dün­ji uly aw­to­mo­bil ön­dür­ýän kon­ser­ni dö­ret­mek ba­bat­da ta­gal­la­la­ry­ny bir­leş­dir­me­gi me­ýil­leş­dir­ýär. “Peu­ge­ot S.A.” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň gö­zeg­çi­lik ge­ňe­şi hem-de “Fi­at Chrys­ler Au­to­mo­bi­les N.V.” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň di­rek­tor­lar ge­ňe­şi 50/50 gö­te­rim deň şert­ler­de güýç­le­ri­ni bir­leş­dir­mek ba­bat­da iş­le­mek bo­ýun­ça de­giş­li ka­ra­ra gel­di­ler.

Bu ba­ra­da kom­pa­ni­ýa­la­ryň bi­le­lik­dä­ki be­ýan­na­ma­syn­da bel­le­ni­lip ge­çil­di. Ge­le­şi­giň ne­ti­je­le­ri­ne gö­rä, umumy maýasy 50 mil­liard dol­la­ra go­laý kom­pa­ni­ýa dö­re­di­lip, bi­le­lik­de önüm­çi­li­ge gi­ri­şi­ler. Bu kom­pa­ni­ýa­nyň dü­zü­min­de “Fi­at”, “Dod­ge”, “Ram”, “Chrys­ler”, “Al­fa Ro­meo”, “Ma­se­ra­ti”, “Peu­ge­ot”, “DS”, “Opel” we “Vauxhall” ky­sym­ly ulag­lar ön­dü­ri­ler.
Dün­ýä­niň iki iri kom­pa­ni­ýa­sy­nyň do­lan­dy­ry­jy­lar to­pa­ry iň ýa­kyn wagt­da gep­le­şik­le­ri ta­mam­la­ma­gy mak­sat edin­ýär. Olar bi­le­lik­de bir ýyl­da 8,7 mil­li­on ulag ön­dü­rip, za­wod­la­ryň işi­ni bes et­mez­den 3,7 mil­liard ýew­ro tyg­şyt­la­ma­gy göz öňün­de tut­ýar­lar.
Tä­ze dö­re­dil­jek kom­pa­ni­ýa­ny “PSA Group” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň baş mü­di­ri Kar­los Ta­wa­res do­lan­dy­rar. “Fi­at Chrys­ler” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň do­lan­dy­ry­jy­lar ge­ňe­şi­niň ýol­baş­çy­sy Jon El­kan hem birmeň­zeş we­zi­pä­ni eýe­lär. Bir­le­şen kom­pa­ni­ýa­nyň di­rek­tor­lar ge­ňe­şi 11 adam­dan yba­rat bo­lup, “PSA Group” kom­pa­ni­ýa­syn­dan 6 adam, “Fi­at Chrys­ler” kom­pa­ni­ýa­syn­dan 5 adam gi­rer.
Tä­ze kom­pa­ni­ýa­nyň paý­na­ma­la­ry Nýu-Ýor­kuň, Pa­ri­žiň hem-de Mi­la­nyň bir­ža­la­ryn­da sa­tu­wa çy­ka­ry­lar. Kom­pa­ni­ýa elekt­rik to­gy bi­len iş­le­ýän se­na­ga­ty ös­dür­megi hem-de aw­tou­lag önüm­çi­li­gi­ne eme­li aň ul­ga­my­ny gi­riz­me­gi me­ýil­leş­dir­ýär. Teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň öza­ra alyş-çal­şy­gy­nyň ne­ti­je­sin­de çyk­da­jy­la­ry azalt­mak mak­sat edi­nil­ýär.
Mun­dan ozal, “Fi­at Chrys­ler” kom­pa­ni­ýa­sy Fran­si­ýa­nyň “Re­nault” kom­pa­ni­ýa­sy bi­len güýç­le­ri­ni bir­leş­dir­mek ba­bat­da gep­le­şik­ler ge­çir­di. Em­ma şol gep­le­şik­ler şow­suz ta­mam­lan­dy.
Hä­zir­ki wagt­da dün­ýä­de aw­to­mo­bil önüm­çi­li­gin­de her ýyl azyn­dan 9 mil­li­on ulag ön­dür­ýän Ýa­po­ni­ýa­nyň “Toyo­ta”, Ger­ma­ni­ýa­nyň “Volks­wa­gen” hem-de ABŞ-nyň “Ge­ne­ral Mo­tors” kom­pa­ni­ýa­la­ry öň­de­li­gi eýe­le­ýär. Tä­ze dö­re­dil­jek kom­pa­ni­ýa hem ýo­kar­da ady ag­za­lan kom­pa­ni­ýa­lar bi­len bäs­le­şer.
“Fi­at” kom­pa­ni­ýa­sy 1899-njy ýyl­da dö­re­dil­di we “Fi­at”, “Lancia”, “Al­fa Ro­meo”, “Abarth”, “Fer­ra­ri” we “Ma­se­ra­ti” ýa­ly ulag­la­ry ön­dür­ýär. Bu kom­pa­ni­ýa 2014-nji ýyl­da Ame­ri­ka­nyň “Chrys­ler” fir­ma­sy­nyň paý­na­ma­la­ry­nyň 100 gö­te­ri­mini eýe­läp, dün­ýä­niň 7-nji uly kom­pa­ni­ýa­sy bol­dy. 2018-nji ýyl­da bu kom­pa­ni­ýa 4,84 mil­li­on ulag sat­dy.
“PSA” (ozal­ky ady – “PSA Peu­ge­ot-Cit­ro­en”) Ýew­ro­pa­da “Volks­wa­gen AG” kom­pa­ni­ýa­syn­dan soň­ra ýe­ňil aw­tou­lag önüm­çi­li­gin­de ikin­ji orun­da dur­ýar. Bu kom­pa­ni­ýa­nyň mer­ke­zi eda­ra­sy Pa­riž­de ýer­leş­ýär. Kon­sern “Cit­ro­en”-iň 90 gö­te­rim paý­na­ma­la­ry­ny sa­tyn alyn­ma­sy­nyň esa­syn­da dö­re­dil­di.

Orazgeldi ATAÝEW,
S. A. Nyýazow adyndaky TOHU-nyň talyby.