Her ýyl 23-nji iýunda Halkara Olimpiýa güni bütin dünýäde Olimpiýa hereketiniň häzirki zaman görnüşinde gaýtadan dikeldilmeginiň hatyrasyna bellenilýär. Bütin dünýäde Olimpiýa hereketine bagyşlanan ýörite baýramçylygy döretmek pikiri ilkinji gezek 1947-nji ýylda Stokgolmda geçirilen Halkara Olimpiýa komitetiniň 41-nji mejlisinde beýan edildi. Bir ýyldan soňra bolsa, Sankt-Morisdäki Halkara olimpiýa komitetiniň 42-nji mejlisinde bu başlangyç resmi taýdan tassyklandy.
Aşakdaky wakalar bu baýramçylygyň döredilmegi üçin taryhy şert bolup hyzmat etdi. 1894-nji ýylyň iýun aýynda Pariž şäherinde bedenterbiýe meseleleri boýunça Halkara atletika kongresi geçirildi, oňa 12 ýurduň wekili gatnaşdy. 23-nji iýunda Olimpiýa hereketiniň öňbaşçysy hasaplanýan baron Pýer de Kuberteniň hasabaty diňlenildi. Ol öz hasabatynda Olimpiýa oýunlarynyň guramaçylyk esaslary bilen tanyşdyrdy. Kongres Pýer de Kuberteniň teklibini tassyklady we şonuň netijesinde her 4 ýyldan bir gezek Olimpiýa oýunlaryny geçirmek ýola goýuldy.
Bu taryhy sene Halkara Olimpiýa gününi bellemek üçin saýlanyp alyndy. Onuň maksady bütin dünýäde sporty wagyz etmekden we ýaşyna, jynsyna ýa-da sport başarnyklaryna garamazdan ähli isleg bildirýänleriň sport hereketine gatnaşmagyny gazanmakdan ybaratdyr.
Ilkinji Olimpiýa oýunlary 1896-njy ýylda Gresiýada geçirildi we oňa 14 ýurtdan 241 türgen gatnaşyp, sportuň 9 görnüşi boýunça gyzykly bäsleşikler geçirildi. Ýüz ýyldan hem köp wagtdan soňra Gresiýa 2004-nji ýylda täzeden Olimpiýa oýunlarynyň geçirilýän ýerine öwrüldi. Bu gezek bu abraýly sport ýaryşyna dünýäniň 202 ýurdundan 11 müňden gowrak türgen gatnaşdy.
Jawad ASKEROW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk
institutynyň talyby.