Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­lan­gy­jy bi­len iş ýü­zün­de dur­mu­şa ge­çi­ri­lip baş­la­nan Türk­me­nis­tan-Ow­ga­nys­tan-Pa­kis­tan-Hin­dis­tan (TOPH) trans­mil­li gaz ge­çi­ri­ji­si­niň gur­lu­şy­gy bat­ly dep­gin­ler­de al­nyp ba­ryl­ýar. Go­laý­da bu tas­la­ma­nyň has-da iler­le­dil­me­gi ba­bat­da ýe­ne-de bir mö­hüm yla­la­şy­ga gol çe­kil­di. Ow­ga­nys­ta­nyň köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­ri­niň ha­bar ber­me­gi­ne gö­rä, Ka­bul­da TOPH gaz ge­çi­ri­ji­si bo­ýun­ça bar­lag iş­le­ri­ne ba­dal­ga be­ril­di. Bu ba­bat­da Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­dent köş­gün­de “Ow­gan­gaz” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň di­rek­to­ry­nyň we­zi­pe­si­ni ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji Ab­dul Kaý­ýum Ra­şid hem-de Ger­ma­ni­ýa­nyň “ILF Be­ra­ten­de In­ge­nieu­re GmbH” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň we­kil­le­ri­niň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da­ky äht­na­ma gol çe­kil­di.
Äht­na­ma la­ýyk­lyk­da, gaz ge­çi­ri­ji­si­niň ow­gan bö­le­gin­de in­že­ner-teh­ni­ki hem-de yk­dy­sa­dy bar­lag­lar ge­çi­ri­ler. Ow­ga­nys­ta­nyň ne­bit we mag­dan mi­nist­ri­niň we­zi­pe­si­ni wagt­la­ýyn ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji Ga­zal Ha­bib­ýar bu ba­ra­da eden çy­ky­şyn­da, tas­la­ma­nyň iki tap­gyr­da ama­la aşy­ryl­jak­dy­gy­ny bel­läp geç­di.
Il­kin­ji tap­gyr­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da­ky äht­na­ma gol çek­mek, in­že­ner-teh­ni­ki we beý­le­ki bar­lag­la­ry ge­çir­mek, gaz ge­çi­ri­ji­si­niň geç­ýän bö­le­gi­ni taý­ýar­la­mak iş­le­ri dur­mu­şa ge­çi­ri­ler. Ikin­ji tap­gyr­da bol­sa tas­la­ma­nyň gur­lu­şy­gy­na gi­ri­şi­ler.
Gol çek­mek da­ba­ra­sy­na Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Mo­ham­mad Aş­raf Ga­ni, pu­dak­la­ýyn mi­nistr­lik­le­riň ýol­baş­çy­la­ry, «TA­PI Pi­pe­li­ne Com­pa­ny Li­mi­ted» kon­sor­siu­my­nyň hem-de “ILF Be­ra­ten­de In­ge­nieu­re GmbH” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň we­kil­le­ri gat­naş­dy.
Mä­lim bol­şy ýa­ly, 2017-nji ýy­lyň 17-nji ýan­wa­ryn­da Aş­ga­bat­da «TA­PI Pi­pe­li­ne Com­pa­ny Li­mi­ted» bi­len «ILF Be­ra­ten­de In­ge­nieu­re GmbH» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ara­syn­da TOPH gaz ge­çi­ri­ji­si­niň Ow­ga­nys­tan-Pa­kis­tan çä­gi­ne düş­ýän bö­le­gi­niň Baş­lan­gyç teh­ni­ki tas­la­ma­sy­ny taý­ýar­la­mak (Front End En­gi­nee­ring & De­sign) hem-de Tas­la­ma­ny do­lan­dyr­mak we teh­ni­ki gö­zeg­çi­li­gi­ni ama­la aşyr­mak hyz­mat­la­ry­ny ýe­ri­ne ýe­tir­mek bo­ýun­ça şert­na­ma gol çe­ki­lip­di.
Ýa­kyn wagt­da Ger­ma­ni­ýa­nyň kom­pa­ni­ýa­sy ta­ra­pyn­dan TOPH tas­la­ma­sy­nyň Pa­kis­tan bö­le­gin­de-de in­že­ner-teh­ni­ki bar­lag­la­ry ge­çir­mäge gi­riş­me­gi göz öňün­de tu­tul­ýar.
TOPH gaz ge­çi­ri­ji­si­niň türk­men bö­le­gi­niň gur­lu­şy­gy­na 2015-nji ýy­lyň de­kabr aýyn­da ba­dal­ga be­ril­di. Hä­zir­ki wagt­da gur­lu­şyk iş­le­ri ýo­ka­ry dep­gin­lerde do­wam ed­ýär.
Pa­ra­hat­çy­ly­gyň we dur­nuk­ly­ly­gyň tas­la­ma­sy adyny alan TOPH ma­gist­ral gaz ge­çi­ri­ji­si­niň gur­lu­şy­gy Türk­me­nis­ta­nyň ta­ry­hy­na al­tyn harp­lar bi­len ýa­zy­lar. Ol Gü­nor­ta-Gün­do­gar Azi­ýa ýurt­la­ry­na «ma­wy ýan­gy­jy» uzak­möh­let­le­ýin iber­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer. Bu bol­sa, se­bi­tiň yk­dy­sa­dy taý­dan ös­me­gi­ne, onuň dur­muş aba­dan­çy­ly­gy­nyň ýo­kar­lan­ma­gy­na go­şan­dy­ny go­şar.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň şu ýylyň 17-nji fewralynda res­mi taý­dan işe gi­riş­mek da­ba­ra­syn­da eden çy­ky­şyn­da bel­leý­şi ýa­ly, «Türk­me­nis­tan – Ow­ga­nys­tan – Pa­kis­tan – Hin­dis­tan» gaz ge­çi­ri­ji­si­niň gur­lu­şy­gy­nyň tas­la­ma­sy ýur­du­my­za köp möç­ber­de gir­de­ji ber­mek­den baş­ga-da, goň­şy halk­la­ryň ojak­la­ry­na ýy­ly­lyk we ýag­ty­lyk ge­ti­rer.