2017-nji ýy­lyň 3-nji iýu­lyn­da Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Pre­zi­den­ti Mo­ham­mad Aş­raf Ga­ni Türk­me­nis­ta­nyň paý­tag­ty Aş­ga­bat şä­he­rin­de res­mi sa­par­da bol­dy. Dost­luk­ly we goň­şy ýur­duň döw­let Baş­tu­ta­ny­nyň bu sa­pa­ry döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry­ny gel­jek­de ber­kit­mek­de we ös­dür­mek­de no­bat­da­ky mö­hüm ädi­me öw­rül­di. Sa­pa­ryň çäk­le­rin­de ge­çi­ri­len gep­le­şik­ler­de iki ýur­duň ara­syn­da­ky sy­ýa­sy, söw­da, yk­dy­sa­dy we beý­le­ki ugur­lar­da­ky hyz­mat­daş­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny mun­dan beý­läk-de ös­dür­mä­ge de­giş­li me­se­le­le­riň giň top­lu­my ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy hem-de döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry­na tä­ze iter­gi ber­jek köp san­ly res­mi­na­ma­la­ra gol çe­kil­di.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow be­lent mer­te­be­li myh­ma­ny­ny “Oguz­han” köşk­ler top­lu­myn­da res­mi taý­dan ka­bul et­di. Res­mi gar­şy­la­ýyş da­ba­ra­syn­dan soň­ra iki ýur­duň döw­let Baş­tu­tan­la­ry iki­çäk gör­nüş­dä­ki ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki gep­le­şik­le­ri ge­çir­di­ler. Soň­ra gep­le­şik­ler iki ýur­duň res­mi we­ki­li­ýet­le­ri­niň ag­za­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da gi­ňiş­le­ýin dü­züm­de do­wam et­di. Se­bit­le­ýin howp­suz­lyk we iki­ta­rap­la­ýyn öza­ra­ gat­na­şyk­la­ryň me­se­le­le­ri türk­men-ow­gan gep­le­şik­le­ri­niň gün ter­ti­bi­ne gi­ri­zil­di.
Şun­luk­da, Türk­me­nis­tan–Ow­ga­nys­tan–Pa­kis­tan–Hin­dis­tan gaz ge­çi­ri­ji­si­niň gur­lu­şy­gy­nyň mö­hüm äh­mi­ýe­ti bar. Şeý­le giň ge­rim­li tas­la­ma­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi di­ňe oňa gat­na­şy­jy ýurt­la­ryň däl-de, eý­sem, tu­tuş se­bi­tiň döw­let­le­ri­niň dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şi­ne hem oňyn tä­sir eder. Ol Mer­ke­zi we Gü­nor­ta Azi­ýa­da howp­suz­lyk bi­len bag­ly ýag­da­ýy sag­dyn­laş­dyr­ma­gyň mö­hüm şer­ti­ne öw­rü­ler.
Söw­da-yk­dy­sa­dy ul­ga­my iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ryň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri bo­lup dur­ýar. Türk­men-ow­gan gep­le­şik­le­ri­niň do­wa­myn­da yn­san­per­wer ugur­da­ky hyz­mat­daş­ly­gyň me­se­le­le­ri­ne hem ga­ral­dy. Türk­me­nis­tan goň­şy döw­le­te gel­jek­de dür­li ugur­lar bo­ýun­ça ýo­ka­ry hü­när­li mil­li iş­gär­le­ri taý­ýar­la­mak­da kö­mek ber­me­gi we ýur­duň ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­rin­de ow­gan ta­lyp­la­ry okat­ma­gy me­ýil­leş­di­ril­ýär.
Aş­ga­bat­da ge­çi­ri­len türk­men-ow­gan gep­le­şik­le­riniň ne­ti­je­le­ri bo­ýun­ça iki­ta­rap­la­ýyn res­mi­na­ma­la­ra gol çe­kil­di. Pre­zi­dent­ler Türk­me­nis­ta­nyň we Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Bi­le­lik­dä­ki Be­ýan­na­ma­sy­na gol çek­di­ler.
Ylym-bi­lim ba­bat­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ha­kyn­da Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Türk­men döw­let uni­wer­si­te­ti (Türk­me­nis­tan) bi­len Jo­wuz­jan uni­wer­si­te­ti­niň (Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy) ara­syn­da Yla­la­şy­ga, Türk­me­nis­ta­nyň Da­şa­ry iş­ler mi­nistr­li­gi bi­len Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Da­şa­ry iş­ler mi­nistr­li­gi­niň ara­syn­da hyz­mat­daş­lyk et­me­giň 2018-2019-njy ýyl­lar üçin hyz­mat­daş­lyk Mak­sat­na­ma­sy­na; Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Bad­hyz we Jo­wuz­jan we­la­ýat­la­ry­na türk­men elekt­rik ener­gi­ýa­sy­ny iber­mek bo­ýun­ça hyz­mat­daş­lyk et­mek ba­ra­da Türk­me­nis­ta­nyň Ener­ge­ti­ka mi­nistr­li­gi bi­len Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Ener­ge­ti­ka we suw ho­ja­ly­gy mi­nistr­li­gi­niň ara­syn­da Yla­la­şy­ga gol çe­kil­di.

Şeýle hem ha­ly se­na­ga­tyn­da hyz­mat­daş­lyk et­mek ha­kyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­me­ti bi­len Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Hö­kü­me­ti­niň ara­syn­da öza­ra dü­şü­niş­mek ha­kyn­da­ky Äht­na­ma; Hal­ka­ra aw­to­mo­bil gat­naw­la­ry ha­kyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­me­ti bi­len Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň Hö­kü­me­ti­niň ara­syn­da Yla­la­şy­ga; Türk­men-ow­gan döw­let ser­he­din­den Ymam­na­zar-Aki­na stan­si­ýa­la­ry­nyň ara­syn­da de­mir ýol gat­na­wy­ny gu­ra­ma­gyň Ka­da­la­ry­na; Türk­men-ow­gan döw­let ser­he­din­de hal­ka­ra de­mir ýol ge­çi­riş ýe­ri ha­kyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Hö­kü­me­ti bi­len Ow­ga­nys­tan Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­nyň hö­kü­me­ti­niň ara­syn­da Yla­la­şy­ga gol çe­kil­di. Res­mi­na­ma­la­ra gol çek­mek da­ba­ra­sy ta­mam­la­nan­dan soň, iki ýur­duň döw­let Baş­tu­tan­la­ry met­bu­gat we­kil­le­ri­niň öňün­de çy­kyş et­di­ler.
Ta­rap­lar ýü­ze çyk­ýan äh­li je­del­le­ri we gap­ma-gar­şy­lyk­la­ry di­ňe pa­ra­hat­çy­lyk­ly, sy­ýa­sy se­riş­de­ler ar­ka­ly çöz­mä­ge yg­rar­lydy­gy­ny bel­le­di­ler. Hal­ka­ra ter­ror­çy­ly­gy­na, ekst­re­miz­me, ne­şe­le­riň bi­ka­nun do­la­ny­şy­gy­na, ser­he­tüs­ti je­na­ýat­çy­ly­ga gar­şy gö­reş­mek mak­sa­dy bi­len bu ugur­da iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gy do­wam etdiriljekdigi be­ýan edil­di.
Ow­gan ta­ra­py­nyň gat­naş­ma­gyn­da iri inf­rast­ruk­tu­ra­la­ýyn tas­la­ma­la­ry­ny, şol san­da, ener­ge­ti­ka we ulag ýa­ly örän mö­hüm ugur­lar­da tas­la­ma­la­ry dur­mu­şa ge­çir­me­giň ze­rur­dy­gy bel­le­nil­di. Türk­men elekt­rik ener­gi­ýa­sy­ny Ow­ga­nys­ta­na iber­mek hem ge­çi­ri­len gep­le­şik­le­riň örän mö­hüm me­se­le­si­ne öw­rül­di. Elekt­rik stan­si­ýa­la­ry­nyň we ow­gan ta­ra­pyn­da goş­ma­ça kuw­wat­lyk­la­ry gur­ma­gyň ha­sa­by­na elekt­rik ge­çi­ri­ji ul­gam­la­ry gi­ňelt­mek bo­ýun­ça bi­le­lik­dä­ki iş­ler ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­dy.
Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti Ow­ga­nys­ta­nyň Pre­zi­den­ti­ni Azia­da-2017-niň açy­lyş da­ba­ra­sy­na gat­naş­ma­ga ça­gyr­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­nis­ta­nyň bu oýun­la­ra di­ňe bir tür­gen­le­riň ýa­ryş­la­ry­na däl, eý­sem, uly sport baý­ram­çy­ly­gy­na we ägirt uly jem­gy­ýet­çi­lik-sy­ýa­sy äh­mi­ýe­ti bo­lan wa­ka hök­mün­de taý­ýar­lyk gör­ýän­di­gi­ni bel­le­di.
Şol gün be­lent mer­te­be­li myh­man Kö­pet­da­gyň ete­gin­dä­ki gö­zel kün­jek­de ýer­leş­ýän Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň Ahal­te­ke at­çy­lyk top­lu­my­na ba­ryp gör­di. Bu ýer­de hal­ky­my­zyň buý­san­jy we mil­li gym­mat­ly­gy bo­lup dur­ýan ahal­te­ke be­dew­le­ri­ne uly söý­gi we ala­da bi­len ga­ral­ýan­dy­gy­na göz ýe­tir­mek bol­ýar. Pre­zi­dent Mo­ham­mad Aş­raf Ga­ni iri at­çy­lyk mer­ke­zi­ni uly gy­zyk­lan­ma bi­len syn­la­dy. Bu ýer­de “Be­hiş­di be­dew­le­ri” sak­la­mak, kö­pelt­mek we sport ýa­ryş­la­ry­na taý­ýar­la­mak hem-de ne­sil­le­riň, ça­pyk­su­war­la­ryň tä­ze ne­sil­le­ri­ni ýe­tiş­dir­mek üçin äh­li ze­rur şert­ler dö­re­dil­di. Be­lent mer­te­be­li myh­ma­na ahal­te­ke be­dew­le­ri­niň iň aja­ýyp­la­ry gör­ke­zil­di. Dost­luk­ly ýur­duň Li­de­ri be­dew­le­riň çe­ýe­li­gi­ne, gö­zel­li­gi­ne, şeý­le hem at çap­ma­gyň ga­dy­my sun­ga­ty­nyň ýaş ça­pyk­su­war­lar ta­ra­pyn­dan aýaw­ly sak­lan­ýan­dy­gy­na has aý­dyň­ly­gy bi­len göz ýe­tir­di.
Gü­nüň ikin­ji ýa­ry­myn­da Ow­ga­nys­ta­nyň Pre­zi­den­ti paý­tag­ty­my­zyň gü­nor­ta-gün­ba­tar kün­je­gin­de ýer­leş­ýän we Wa­tan go­rag­çy­la­ry bo­lan mil­li Gah­ry­man­la­ryň ýa­dy­gär­li­gi­ne, şeý­le hem 1948-nji ýy­lyň Aş­ga­bat ýer tit­re­me­sin­de gur­ban bo­lan­lar ha­kyn­da­ky ha­ky­da­ny ebe­di­leş­di­ren “Halk ha­ky­da­sy” Ýa­dy­gär­lik­ler top­lu­my­na gel­di. Bu ýer­de Pre­zi­dent Moh­am­mad Aş­raf Ga­ni “Ba­ky Şöh­rat” ýa­dy­gär­li­gi­ne gül des­se­si­ni goý­dy we Ýa­dy­gär­lik­ler top­lu­my­nyň çä­gin­de ýer­leş­ýän “Wa­tan mu­kad­des­li­gi” mu­ze­ýi­niň gym­mat­lyk­la­ry bi­len ta­nyş­dy. Şeý­le hem ol şol ýer­dä­ki hor­mat­ly myh­man­lar üçin ni­ýet­le­nen Ki­tap­da ýa­dy­gär­lik ýaz­gy gal­dyr­dy.
Ag­şam Ow­ga­nys­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň hor­ma­ty­na Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti res­mi ag­şam­lyk na­ha­ry­ny ber­di. On­da iki ýur­duň döw­let Baş­tu­tan­la­ry söz söz­le­di­ler. Ag­şam­lyk na­har ta­mam­la­nan­dan soň, iki ýur­duň Li­der­le­ri bi­rek-bi­rek bi­len mä­hir­li hoş­laş­dy­lar, soň­ra Mo­ham­mad Aş­raf Ga­ni paý­tag­ty­my­zyň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li­ne gel­di we Aş­ga­bat­dan ug­ra­dy.

Türk­me­nis­tan bi­len Ow­ga­nys­ta­nyň ara­syn­da­ky söw­da-yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­lar hal­ka­ra de­re­je­sin­dä­ki tas­la­ma­lar ar­ka­ly has-da ber­ke­ýär. Türk­men Li­de­ri­niň baş­lan­gy­jy bi­len dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän hal­ka­ra tas­la­ma­lar Ow­ga­nys­ta­nyň yk­dy­sa­dy taý­dan ös­me­gi­ne sal­dam­ly go­şant goş­ýar.
“Türk­me­nis­tan – Ow­ga­nys­tan – Pa­kis­tan – Hin­dis­tan” (TOPH) gaz ge­çi­ri­ji­si­niň tas­la­ma­sy­ny di­ňe oňa gat­na­şy­jy ýurt­la­ryň däl, eý­sem tu­tuş se­bi­tiň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň ösü­şi­ne tä­ze iter­gi be­rer. Bu tas­la­ma Azi­ýa­nyň yk­ly­my üçin iň amat­ly we bäh­bit­li tas­la­ma­la­ryň bi­ri­dir.
Iki ýur­duň gat­naş­ma­gyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän ýe­ne-de bir iri tas­la­ma Türk­me­nis­tan-Ow­ga­nis­tan-Tä­ji­gis­tan de­mir­ýo­lu­dyr. Mä­lim bol­şy ýa­ly, ge­çen ýy­lyň no­ýab­ryn­da onuň Ata­my­rat-Ymam­na­zar-Aki­na bö­le­gi ta­mam­lan­dy. Bu tas­la­ma­nyň ow­gan bö­le­gi­ni gur­mak ba­bat­da gep­le­şik­ler do­wam et­di­ril­ýär. Soň­lu­gy bi­len ony Tä­ji­gis­ta­nyň ser­he­di­ne çen­li elt­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Mun­dan baş­ga-da “Ser­he­ta­bat–Tur­gun­dy” de­mir ýo­lu­nyň düýp­li dur­ku­ny tä­ze­le­mek me­ýil­leş­di­ril­ýär.
Mä­lim bol­şy ýa­ly, şu ýy­lyň 14–15-nji no­ýab­ryn­da Aş­ga­bat­da Ow­ga­nys­tan bo­ýun­ça 7-nji Se­bit­le­ýin yk­dy­sa­dy mas­la­ha­ty ge­çi­ri­ler. Ol se­bit­le­ýin yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gyň dür­li me­se­le­le­ri bo­ýun­ça gel­je­gi uly bo­lan gep­le­şik­le­ri do­wam et­dir­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА