Hü­när­men­ler tiz doý­mak üçin dü­zü­min­de ýo­ka­ry de­re­je­de be­lok, klet­çat­ka we suw sak­la­ýan önüm­le­ri iýmegi mas­la­hat ber­ýär­ler.
Ba­har pasly hor­lan­ma­ga me­ýil dö­re­dip, köp­ler bu pasylda sy­rat­ly bol­ma­k isleýärler. Luk­man­lar ar­tyk­maç ag­ram­dan dyn­mak is­le­ýän­le­re ber­hi­ze de­rek, aç­lyk duý­gu­sy bi­len gö­reş­mä­ge ýar­dam ber­ýän ýo­kum­ly iý­mit­ler­den iý­me­gi mas­la­hat ber­ýär­ler. Şeý­le hem, äh­li ýo­kum­ly önüm­le­re ka­lo­ri­ýa­ly di­ýip bol­maz. Hü­när­men­ler önüm­le­riň ýo­kum­ly­ly­gy ba­ra­da gür­rüň goz­ga­lan­da, is­len­dik bedene ze­rur bo­lan mik­roe­le­ment­le­riň doý­gun­ly­gy­ny na­za­ra al­ýar­lar.
Iý­mit ug­run­dan iş­le­ýän hü­när­men­ler ar­tyk iý­me­giň, ar­tyk­maç ag­ram ýyg­na­ma­gyň öňü­ni al­ýan we aç­lyk duý­gu­sy­ny uzak wagt­lap ara­dan aýyr­ýan pes ka­lo­ri­ýa­ly önüm­leri maslahat berýärler. Umu­man, bi­ler­men­ler dü­zü­min­de ýa­gyň az muk­da­ry­ny we ýö­ne­keý ug­le­wod­la­ry sak­la­ýan iý­mi­te aý­ra­tyn üns ber­me­gi mas­la­hat ber­ýär­ler.
Mi­we­ler we gök önüm­ler: bu­lar dü­zü­min­de ere­ýän we ere­me­ýän iý­mit sü­ýüm­le­ri­ni hem-de su­wuň köp muk­da­ry­ny sak­la­ýar. Ola­ryň iýil­me­gi iý­mit siň­di­ri­şe ýar­dam be­rip, ga­nyň dü­zü­min­dä­ki şe­ke­ri dur­nuk­laş­dyr­ýar. Mun­dan baş­ga-da, mi­we­ler we mi­we kiş­de­le­ri dür­li-dür­li taý­ýar süý­ji önüm­le­ri­ň ýe­ri­ni tu­tup bil­ýär­. Mi­we­ler we gök önüm­ler elin ga­tyk we dorag bi­len ga­ry­lan ha­la­tyn­da, ju­da ýo­kum­ly ta­gam bol­ýar.
Ba­lyk, guş eti, ýag­syz et: bu önüm­ler dü­zü­min­dä­ki köp san­ly be­lok­la­ryň ha­sa­by­na uzak wagt­lap dok sak­la­ýar. Çün­ki, olar uzak wag­tyň do­wa­myn­da siň­ýär. Ola­ry gaý­na­dyp ýa-da bug­lap iý­mek has-da peýdaly bol­ýar. Şeý­le hem bu sa­na­wa de­ňiz önüm­le­ri­ni hem goş­mak müm­kin.
Çyl­şy­rym­ly ha­ýal siň­ýän ug­le­wod­lar: Adam be­de­ni­niň ta­la­ba­la­ýyk ýa­şap, ener­gi­ýa al­ma­gy üçin peý­da­ly mad­da­la­ra mä­täç­li­gi bar. Ola­ryň iýil­me­gi be­de­niň go­rag­ly­lyk de­re­je­si­ni hem-de beý­ni­niň iş­jeň­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­ýar. Çyl­şy­rym­ly ug­le­wod­lar uzak wagt­lap adam be­de­ni ta­ra­pyn­dan gaý­ta­dan iş­len­ýär, ony peý­da­ly mad­da­lar we ener­gi­ýa bi­len üp­jün ed­ýär. Çyl­şy­rym­ly ug­le­wod­la­ryň dür­li gör­nüş­le­ri bar: klet­çat­ka, krah­mal, pek­tin we şu­ňa meň­zeş­ler. Dä­neli we kö­sük­li ösüm­lik­ler­den taý­ýar­la­nan na­har, no­hut we gök önüm­ler ola­ryň iň go­wy çeş­me­le­ri­dir.

Ruslan NURÝAGDYÝEW,
S. A. Nyýazow adyndaky TOHU-nyň ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА