Ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar­lyk döw­rün­de Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň baş­da dur­ma­gyn­da dün­ýä­de ýe­ke-täk he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk hukuk ýagdaýyna eýe bo­lan Türk­me­nis­tan di­ňe bir iri mil­li mak­sat­na­ma­la­ry ýa-da dur­muş-yk­dy­sa­dy öz­gert­me­le­ri ama­la aşyr­mak bi­len çäk­len­män, eý­sem, dün­ýä­de pa­ra­hat­çy­ly­gy go­rap sak­la­mak we hal­ka­ra howp­suz­ly­gy­ny pug­ta­lan­dyr­mak ba­ba­tyn­da-da, ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry we äh­li döw­let­ler bi­len öza­ra gat­na­şyk­la­ry gi­ňelt­mek­de-de uly ne­ti­je­ler ga­zan­ýar. Bu bol­sa, ýur­du­my­zyň Ýer ýü­zün­de pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji mer­kez hök­mün­de be­lent ab­ra­ýa eýe bol­ma­gy­na, mil­li Li­de­ri­mi­ziň aja­ýyp baş­lan­gyç­la­ry bi­len ýur­du­myz­da döw­rüň mö­hüm me­se­le­le­ri­niň pa­ra­hat­çy­lyk­ly çö­zül­me­gi­ne, Türk­me­nis­ta­nyň alyp bar­ýan Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty­nyň BMG-niň öň­de go­ýan be­lent mak­sat­la­ry­na la­ýyk­dy­gy­na şa­ýat­lyk ed­ýär. 1995-nji ýyl­da dün­ýä­niň 185 döw­le­ti ta­ra­pyn­dan do­ly de­re­je­li Bi­ta­rap diý­lip, uly ynam bi­len yk­rar edi­len Türk­me­nis­tan hä­zir­ki wagt­da özü­ne bil­di­ri­len bu uly yna­my do­ly de­re­je­de öde­ýär. Bi­ta­rap­ly­gy­myz ba­ra­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz: “Bi­ziň ýur­du­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sy dokt­ri­na­sy he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­lan­ýar. He­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk pa­ra­hat­çy­ly­gy sö­ýü­ji­lik, beý­le­ki din­le­re hor­mat goý­mak, açyk­lyk hem türk­men­ler­de bü­tin ta­ry­hy­nyň do­wa­myn­da ke­ma­la ge­len, is­len­dik me­se­lä­ni gep­le­şik­ler ar­ka­ly çöz­mä­ge bo­lan taý­ýar­lyk ýa­ly, mil­li aý­ra­tyn­ly­gy­my­zyň aja­ýyp ta­rap­la­ry­ny düz­ýän hä­si­ýet­le­ri­miz­den ugur al­ýar” di­ýip bel­le­ýär.
Kä­ha­lat­lar­da döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry­nyň do­wa­myn­da dür­li gap­ma-gar­şy­lyk­lar, aý­dyň çö­zül­me­gi­ni ta­lap ed­ýän me­se­le­ler ýü­ze çyk­ýar. Şol me­se­le­le­ri dip­lo­ma­tik ýol­lar bi­len, hal­ka­ra hu­ku­gy­nyň ka­da­la­ry­na la­ýyk­lyk­da çöz­mek üçin ta­kyk bir döw­let, ýag­ny Bi­ta­rap döw­let saý­la­nyp alyn­ýar. Onuň Bi­ta­rap­lyk de­re­je­si gaý­ry döw­let­ler ýa-da hal­ka­ra gu­ra­ma­lar ta­ra­pyn­dan de­giş­li res­mi­na­ma­lar esa­syn­da ke­pil­len­di­ril­ýär. Şeý­le döw­let­le­riň il­kin­ji­si Şweý­sa­ri­ýa döw­le­ti­dir. Şweý­sa­ri­ýa 1815-nji ýyl­da Bi­ta­rap­lyk de­re­je­si­ne eýe bol­ýar. Onuň Bi­ta­rap­lyk de­re­je­si­ne eýe bol­ma­gy­nyň esa­sy se­bäp­le­ri, döw­le­tiň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň ka­da­ly ýo­la go­ýul­ma­gy, ýur­duň pa­ra­hat­çy­ly­gy, iç­ki ter­tip-düz­gü­niň asu­da­ly­gy, ýur­duň ge­og­ra­fi­ki taý­dan örän amat­ly ýer­de, ýag­ny ke­nar­ýa­ka çä­gin­de ýer­leş­me­gi, ol döw­le­te is­len­dik ta­rap­dan we is­len­dik ulag se­riş­de­si bi­len ba­ryp gel­mek müm­kin­çi­li­gi­niň aý­ra­tyn­ly­gy göz öňün­de tu­tu­lan­dyr.
As­lyn­da, bi­ta­rap­lyk sö­zü­niň asyl ma­ny­sy­na ser sa­la­nyň­da, bu sö­züň özi türk­men hal­ky­nyň te­bi­ga­ty­na, hä­si­ýe­ti­ne ga­bat gel­ýän söz­le­riň bi­ri­dir. Ýag­ny bi­ta­rap­lyk – go­şul­ma­ly bir söz­den yba­rat bo­lup, öňün­dä­ki bi – syz, siz go­şul­ma­ny aň­lad­ýar, ta­rap sö­zü­niň yzy­na go­şa­ny­myz­da ta­rap­syz, ýag­ny hiç bir ta­ra­pa de­giş­li däl di­ýen ma­ny­ny ber­ýär. Bu bol­sa, ga­tyş­maz­lyk, go­şu­lyş­maz­lyk ýa­ly söz­ler bi­len ma­ny taý­dan bir­le­şip, ýurt at­la­ry­nyň öňü­ne go­şu­lan­da, şol ýur­duň hiç bir döw­le­tiň içer­ki we da­şar­ky sy­ýa­sa­ty­na ga­tyş­maz­lyk sy­ýa­sa­ty­ny alyp bar­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ta­ra­pyn­dan ýur­du­myz­da dün­ýä nus­ga alar­lyk de­re­je­de al­nyp ba­ryl­ýan Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty bol­sa, hal­ky­my­zyň asu­da we pa­ra­hat dur­muş­da, çe­ken zäh­met­le­ri­niň hö­zi­ri­ni gö­rüp, ra­hat ýa­şa­ma­gy­ny do­ly ýag­daý­da üp­jün ed­ýär.
Ga­raş­syz Türk­me­nis­tan özü­niň alyp bar­ýan pa­ra­hat­çylyk sö­ýü­ji­lik ýö­rel­ge­le­ri esa­syn­da GDA döw­let­le­ri­niň ara­syn­da il­kin­ji­le­riň bi­ri bo­lup, 1992-nji ýy­lyň 2-nji mar­tyn­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň ag­za­ly­gy­na ka­bul edil­di. Şol ýy­lyň 8-10-njy iýu­ly ara­ly­gyn­da Fran­si­ýa döw­le­tin­de dün­ýä döw­let­le­ri­niň 52-si­niň gat­naş­mak­la­ryn­da “Ýew­ro­pa­da Howp­suz­lyk we Hyz­mat­daş­lyk gu­ra­ma­sy­nyň” no­bat­da­ky “Ýew­ro­pa­da Howp­suz­lyk we Hyz­mat­daş­lyk gu­ra­ma­sy” at­ly hal­ka­ra kon­fe­ren­si­ýa­sy ge­çi­ril­di. Şol hal­ka­ra mas­la­ha­ta Türk­me­nis­ta­nyň we­ki­li­ýet­le­ri hem gat­na­şyp, mas­la­hat­da döw­le­ti­mi­ze Bi­ta­rap­lyk de­re­je­si­niň be­ril­me­gi ba­ba­tyn­da il­kin­ji ädim­ler ädil­di.
“Biz saý­lap alan nus­ga­my­zy “oňyn Bi­ta­rap­lyk” di­ýip at­lan­dyr­dyk we onuň düýp­li düz­gün­le­ri­ni: pa­ra­hat­çy­ly­gy sö­ýü­ji­lik, beý­le­ki döw­let­le­riň iş­le­ri­ne ga­tyş­maz­lyk, ola­ryň özyg­ty­ýar­ly­ly­gy­na we çäk­le­ri­niň bi­te­wü­li­gi­ne hor­mat goý­mak, hal­ka­ra har­by gu­ra­ma­la­ra we şert­na­ma­la­ra gat­naş­maz­lyk.
Bi­ziň bu ug­ry, il­ki bi­len, öz mil­li bäh­bit­le­ri­miz­den ugur alyp saý­lap alan­dy­gy­my­zy ýe­ne-de bir ge­zek bel­le­ýä­rin” diý­ýän Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň baş­tu­tan­ly­gyn­da ýur­du­myz­da her ýy­lyň 12-nji de­kab­ryn­da Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­lyk gü­ni uly da­ba­ra bi­len bel­le­ni­lip ge­çil­ýär.
2015-nji ýy­lyň 3-nji iýu­nyn­da dün­ýä döw­let­le­ri­niň 193-si­niň döw­let Baş­tu­tan­la­ry­nyň gat­naş­mak­la­ryn­da ge­çi­ri­len BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 69-njy mej­li­sin­de oňa gat­na­şy­jy döw­let­le­riň bi­ra­gyz­dan gol­da­mak­la­ry esa­syn­da “Türk­me­nis­ta­nyň yg­lan eden he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk hu­kuk ýag­da­ýy­ny gol­da­ýan­dy­gy­ny tä­ze­den be­ýan ed­ýär” di­ýip, ýö­ri­te Re­zol­ýu­si­ýa ka­bul edil­di we bu aja­ýyp pur­sat­lar türk­men hal­ky­nyň ta­ry­hy­na al­tyn harp­lar bi­len ýa­zyl­dy.
2017-nji ýy­lyň 2-nji few­ra­lyn­da ge­çi­ri­len BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 71-nji mej­li­sin­de mil­li Li­de­ri­mi­ziň öňe sü­ren asyl­ly baş­lan­gyç­la­ry esa­syn­da her ýy­lyň 12-nji de­kab­ry­ny “Hal­ka­ra Bi­ta­rap­lyk gü­ni” di­ýip yg­lan et­mek ba­ra­da ýö­ri­te Re­zol­ýu­si­ýa ka­bul edil­di.
Goý, dün­ýä­de pa­ra­hat­çy­ly­gy we adam­zat howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek­de gu­jur-gaý­rat gör­kez­ýän, türk­men hal­ky­na er­ka­na we eş­ret­li dur­mu­şy peş­geş be­ren Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ja­ny sag, öm­ri uzak, alyp bar­ýan asyl­ly iş­le­ri he­mi­şe ro­waç bol­sun! Türk­me­nis­tan Wa­ta­ny­myz ösüş­ler­den ösüş­le­re bes­len­sin, toý­lar-to­ýa ulaş­syn!

Ma­ýa Ýal­ka­po­wa,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА