Mähriban Diýarymyzy ähli ugurlar babatda ýokary üstünliklere beslemek üçin hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän her bir başlangyjynyň gyzgyn goldawa eýe bolýandygy bagtyýar raýatlarymyzyň kalbynda işlemäge, döretmäge bolan islegi artdyrýar. Ýurdumyzyň günsaýyn öňe ilerlemeginiň düýp özeniniň milli Liderimiziň öňdengörüjilige esaslanýan syýasatynyň miwesidigi bu günki gün hemmelere mälimdir. Ýurdumyzyň Ministrler Kabinetiniň 12-nji ýanwarda geçirilen mejlisinde Döwlet etalon merkeziniň Ýylylyk barlaghanasynda Slowak milli akkreditasiýa gullugy tarapyndan halkara akkreditasiýanyň üstünlikli geçirilendigi hem-de merkeziň degişli şahadatnamany alandygy hakyndaky habar hem şeýle işleriň biridir.
Ilki bilen, “etalon” sözüniň ylmy esasda düşündirilişine garap geçeliň. Etalon – fransuz sözi bolup, ol nusga, ölçeg, haýsy-da bolsa, bir zadyň takyklanan görnüşi, takyk hasaplanylan, nusga hökmünde kabul edilen ölçegi. Şeýlelikde, häzirki döwürde bütin dünýäde halk hojalygynda ulanylýan ähli ölçegler etalonyň görkezijilerine laýyklanylýar.
Bilşimiz ýaly, 2013-nji ýylyň 1-nji oktýabrynda paýtagtymyz Aşgabatda milli Liderimiziň taýsyz tagallasy bilen Döwlet etalon merkezi açylyp, ulanmaga berildi. Munuň özi ýurdumyzda milli ölçegler ulgamynyň halkara talaplar esasynda kämil ugra eýe bolmagyna ýardam etdi. Şeýlelikde, ykdysadyýetiň halk hojalyk we önümçilik pudaklarynda ulanylýan ölçeg serişdeleriniň takyklygy ýola goýuldy.
Işiň netijesi babatdaky nukdaýnazaryndan seredilende, “TÜV Rheinland Industrie Service GmbH” kompaniýasy tarapyndan ýurdumyzyň Döwlet etalon merkeziniň taslamasynyň halkara kadalaryna we standartlaryna laýyk gelýändigi dogrusynda netijenama hem-de binanyň gurluşyk we inžener-tehniki talaplara laýyk gelýändigi babatda halkara güwänama berildi.
Döwlet etalon merkeziniň enjamlaýyn binýady ýokary derejä eýedir. Merkezde her bir ugurdan doly baş çykarýan, ýokary iş tejribeli hünärmenler zähmet çekýärler. Merkezde 26 sany barlaghana, 17 sany-da etalon saklanylýar. Olardan agramyň birliginiň, 0,5-den 100 mm-e çenli çäkdäki uzynlyk, güýç, basyş, temperatura, çyglylyk, göwrüm birlikleriniň, suwuklygyň dykyzlygynyň, dänäniň we däne önümleriniň çyglylygynyň, suwuklygyň pH-turşulyk we aşgarlyk, suwuklygyň şepbeşikliginiň, suwuklygyň udel elektrolitik geçirijiliginiň, elektrik güýjenmesiniň, elektrik togunyň güýjüniň, elektrik togunyň garşylygynyň, wagt we ýygylyk birliginiň döwlet etalonlary bar.
Hasyl möwsüminde dänäniň we däne önümleriniň çyglylygynyň döwlet etalonynyň görkezijisi bilen deňeşdirilýär. Bu ýagdaý azyk önümleri, derman senagaty, nebit we nebit önümleriniň hili we beýleki ugurlar babatda-da şeýledir.
Döwlet etalon merkezinde işler talabalaýyk ýagdaýda alnyp barylýar. Bu ýerde zähmet çekýän hünärmenleriň netijeli zähmet çekmegi üçin ähli şertler döredilen. Ajaýyp şertlere laýyklykda alnyp barylýan zähmet hem merkezde gowy netijesini berýär. Ýakynda merkeziň Ýylylyk barlaghanasynyň halkara akkreditasiýadan geçirilip, degişli şahadatnama eýe bolandygyny hem belläp geçmek möhümdir. Häzirki wagtda bolsa, geljekde merkeziň barlaghanalarynyň ählisiniň-de halkara akkreditasiýasyndan geçirilmegi üçin netijeli işler alnyp barylýar.
Ölçegleriň dogrulygynyň we takyklygynyň döwletimiz üçin durmuş-ykdysady hem-de syýasy taýdan uly ähmiýete eýedir. Bu hakda hormatly Prezidentimiz hem Hökümet mejlisinde ýörite belläp geçdi hem-de öndürilýän önümleriň we harytlaryň, ýerine ýetirilýän işleriň hem hyzmatlaryň hiliniň we howpsuzlygynyň barlanylyşynyň dünýä tejribesinde umumy kabul edilen hil ölçeglerine laýyk gelmelidigini aýtdy. Döwlet Baştutanymyz bu işleri has-da kämilleşdirmek üçin bar bolan ähli mümkinçilikleri peýdalanmagyň zerurdygyny nygtady.
Döwlet etalon merkeziniň milli etalon binýadyny, barlaýyş we synag geçiriş barlaghanalar ulgamyny kämilleşdirmek hem-de olary halkara güwänamalary bilen üpjün etmek babatda merkezde netijeli zähmet çekilýär. Bu işler ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň ýokarlanmagyna, oba hojalyk ulgamynyň işleriniň hemişe öňe ilerlemegine oňaýly täsir edýär.
Galyberse-de, Döwlet etalon merkeziniň işleriniň halkara ykrarnamasyna eýe bolmagy berkarar döwletimizde ylym, barlaghana, anyklaýyş babatynda alnyp barylýan ähli işleriň halkara derejelerine çenli belentliklere eýe bolandygyna, täzeçe tutýan tutumlarymyzyň hemişe rowaçlanýandygyna anyk şaýatlyk edýär.
Döwlet etalon merkeziniň hünärmenleri dünýä ölçeglerine laýyk gelýän şertlerde işlemäge döreden giň mümkinçilikleri üçin Gahryman Arkadagymyza tükeniksiz alkyş okaýarlar.
Bahar BEGNAZAROWA,
S.A.Nyýazow adyndaky
TOHU-nyň mugallymy.