Ga­ra­şyl­ma­dyk çem­pi­on

1956-njy ýyl­dan bä­ri her 4 ýyl­dan gu­ra­lyp gel­ýän Azi­ýa çem­pio­na­ty­nyň no­bat­da­ky­sy, has ta­ky­gy, 14-nji­si 2007-nji ýyl­da 4 ýurt­da ge­çi­ril­ýär. 13-nji we 14-nji Azi­ýa Ku­bo­gy­nyň ara­syn­da 3 ýyl tapawut bo­lup, şeý­le wa­ka il­kin­ji ge­zek bol­ýar. Se­bä­bi to­mus­ky Olim­pi­ýa oýun­la­ry bi­len Azi­ýa çem­pio­na­ty­nyň bir ýyl­da ge­çi­ril­me­gi gu­ra­ma­çy­la­ra az­da-kän­de özü­niň kä­bir oňaý­syz tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär­di. Şol se­bäp­li-de Hal­ka­ra Olim­pi­ýa ko­mi­te­ti bi­len Azi­ýa fut­bol kon­fe­de­ra­si­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­la­ry Azi­ýa Ku­bo­gy­nyň mun­dan soň, täk ýyl­lar­da ge­çi­ril­me­gi ba­ra­da yla­la­şyk ga­za­nyl­ýar. 14-nji Azi­ýa çem­pio­na­ty 7–29-njy iýul ara­ly­gyn­da yk­ly­myň 4 ýur­dun­da — In­do­ne­zi­ýa, Ma­laý­zi­ýa, Tai­land hem-de Wýet­nam döw­let­le­rin­de ge­çi­ril­ýär. Çem­pio­nat il­kin­ji ýo­la 1-den köp ýurt­da gu­ral­ýar.
Ýa­ry­şa 16 ýy­gyn­dy gat­na­şyp, olar 4 to­par­ça­da çy­kyş ed­ýär­ler. Azi­ýa fut­bol kon­federa­si­ýa­sy­nyň dü­zü­mi­ne go­şu­lan Awst­ra­li­ýa­nyň mil­li to­pa­ry-da bäs­le­şi­ge il­kin­ji sa­par gat­naş­ýar. ”A” to­par­ça­da Awst­ra­li­ýa, Yrak, ýer eýe­le­rin­den Tai­land hem-de Oman çy­kyş edip, Yrak 1-nji, Awst­ra­li­ýa 2-nji ýe­ri eýe­le­ýär. Tai­land-Yrak, Awst­ra­li­ýa-Oman du­şu­şyk­la­ry 1–1 deň­lik­de ta­mam­lan­ýar. Yrak Awst­ra­li­ýa­ny 3–1, Tai­land Oma­ny 2–0 ýeň­ýär. 3-nji oýun­lar­da-da Awst­ra­li­ýa Tai­land­dan 4–0 üs­tün çyk­sa, Oman bi­len Yra­gyň ara­syn­da­ky oýun­dan gol se­si eşi­dil­me­ýär. “B” to­par­ça­da­ky oýun­lar­dan soň, Ýa­po­ni­ýa bi­len Wýet­nam ýa­ry­şy do­wam et­dir­ýär, BAE bi­len Ka­tar 3-nji we 4-nji orun­la­ry eýe­le­ýär­ler. Ka­tar bi­len 1–1 deň­me-deň oý­nan ýa­pon­lar soň­ra BAE-ni 3–1, Wýet­na­my-da 4–1 ha­sa­byn­da ut­ýar. Bu du­şu­şyk­lar­da Ta­ka­ha­ra 3, Ma­ki bi­len Na­ka­mu­ra 2 gol ge­çir­ýär. BAE-den 2–0 üs­tün çy­kan Wýet­nam Ka­tar (1–1) bi­le­nem deň­me-deň oý­nap, to­par­ça­da 2-nji ýe­ri eýe­le­ýär. “C” to­par­ça­da Eý­ra­nyň ýy­gyn­dy­sy 7, Öz­be­gis­tan 6 utuk top­la­ýar. Ola­ryň ara­syn­da­ky du­şu­şyk­da Eý­ran 2–1 ýeň­ýär. Hy­taý­ly­lar Ma­laý­zi­ýa­ny 5–1 ut­ýar. Öz­bek­ler 2-nji du­şu­şy­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň to­run­dan jo­gap­syz 5 pök­gi gi­riz­ýär. Ola­ryň 2-si­ni meş­hur hü­jüm­çi Mak­sim Şats­kih öz ady­na ýaz­dyr­ýar. Hy­taý bi­len Eý­ra­nyň du­şu­şy­gyn­da ýe­ňiş ga­za­nan bol­ma­ýar (2–2). 3-nji oýun­lar­da Eý­ran Ma­laý­zi­ýa­ny Ne­ku­nam we Teý­mu­ria­nyň gol­la­ry bi­len 2–0, Öz­be­gis­tan bol­sa, Hy­ta­ýy Şats­kih, Ka­pad­ze we Geýn­ri­hiň pök­gü­le­ri bi­len 3–0 ýeň­ýär. “D” to­par­ça­da Sa­ud Ara­bys­ta­ny bi­len Gü­nor­ta Ko­re­ýa­nyň ýy­gyn­dy­la­ry In­do­ne­zi­ýa­dyr Bah­reýn­den öňe saý­lan­ýar. In­do­ne­zi­ýa Bah­reý­ni 2–1 utup, ýe­ňiş bi­len baş­la­sa-da, soň­ky oýun­la­ryn­da Sa­ud Ara­bys­ta­nyn­dan 2–1, ko­reý­ler­de­nem 1–0 ýe­ňil­ýär. Ko­reý­ler bi­len arap­la­ryň ara­syn­da­ky oýun 1–1 deň­me-deň­lik­de ta­mam­lan­ýar. Soň­ra Gü­nor­ta Ko­re­ýa Bah­reýn­den 2–1 as­gyn gel­ýär. 3-nji du­şu­şyk­lar­da-da Sa­ud Ara­bys­ta­ny Bah­reý­ni 4–0, Gü­nor­ta Ko­re­ýa bol­sa, In­do­ne­zi­ýa­ny 1–0 ut­ýar.
Çär­ýek fi­nal oýun­la­ryn­da Yrak Wýet­na­my Ýu­nus Mah­mu­dyň 2 go­ly bi­len ýeň­ýär. Esa­sy wag­ty 1–1 deň­lik­de ta­mam­la­nan Ýa­po­ni­ýa-Awst­ra­li­ýa du­şu­şy­gyn­da pe­nal­ti­ler­den soň (4–3), sa­mu­raý­lar ýo­lu­ny do­wam et­mä­ge hu­kuk ga­zan­ýar. Edil şo­nuň ýa­ly Eý­ran bi­len Gü­nor­ta Ko­re­ýa­nyň du­şu­şy­gy­nyň esa­sy wag­tyn­da ýe­ňiş ga­za­nan, hat­da gol ge­çi­ren hem bol­ma­ýar. Pe­nal­ti ur­gu­la­ry­nyň has kö­pü­si­ni dürs ýe­ri­ne ýe­ti­ren ko­reý­ler ýa­rym fi­na­la çyk­ýar. Sa­ud Ara­bys­ta­ny bi­len Öz­be­gis­ta­nyň oý­nun­da-da ýe­ňiş arap­la­ryň ta­ra­pyn­da bol­ýar (2–1; Al Kah­ta­ni 3, Al-Mu­sa 75 — So­lo­min 82).
Ýa­rym fi­nal­da Yrak bi­len Gü­nor­ta Ko­re­ýa, Ýa­po­ni­ýa bi­le­nem Sa­ud Ara­bys­ta­ny du­şuş­ýar. 1-nji oýun­da ha­sap açyl­ma­ýar. Fi­nal­çy pe­nal­ti­ler­den soň, bel­li bo­lup, 4–3 öňe saý­la­nan Yrak ta­ry­hyn­da il­kin­ji ge­zek fi­na­la çyk­ma­gy ba­şar­ýar. Çe­ke­le­şik­li ge­çen oýun­da-da 3–2 ýe­ňiş ga­za­nan arap­lar 6-njy ge­zek fi­na­la ady­ny ýaz­dyr­ýar. 2 sa­par öňe saý­la­nan arap­la­ra ýa­pon­lar 3-nji ge­zek jo­gap be­rip bil­me­ýär (Al-Kah­ta­ni 35, Mu­az 47, 57 — Na­ka­za­wa 38, Abe 53).
Fi­nal du­şu­şy­gyn­dan 1 gün öň oý­na­lan bü­rünç me­dal ugrundaky du­şu­şy­k­da pe­nal­ti­ler­den soň (6–5), G. Ko­re­ýa Ýa­po­ni­ýa­dan üs­tün çy­kyp, 3-nji ge­zek 3-nji ýe­ri eýe­le­ýär. Oý­nuň esa­sy wag­tyn­da ha­sap açyl­ma­ýar.
Çem­pio­na­tyň fi­nal du­şu­şy­gy In­do­ne­zi­ýa­nyň paý­tag­ty Ja­kar­ta­da­ky “Ge­lo­ra Bung Kar­no” sta­dio­nyn­da oý­nal­ýar. 60 müň jan­kö­ýe­riň to­ma­şa eden du­şu­şy­gy­na awst­ra­li­ýa­ly Mark Şild emin­lik ed­ýär. Ýu­nus Mah­mu­dyň 73-nji mi­nut­da kel­le­si bi­len ge­çi­ren go­ly Yra­ga ýe­ňiş ge­tir­ýär. Bu çem­pi­on­lyk tu­tuş dün­ýä­de uly ses­len­me dö­red­ýär we ta­ryh­daky az san­ly ga­ra­şyl­ma­dyk ýe­ňiş­le­riň ha­ta­ry­na go­şul­ýar.
Çem­pio­na­tyň iň ök­de oýun­çy­sy diýlip, yrak­ly­la­ryň çem­pi­on­lyk ga­zan­ma­gy­na uly go­şant go­şan Ýu­nus Mah­mud saý­lan­ýar. Iň ne­ti­je­li hü­jüm­çi baý­ra­gy­ny-da 4 gol ge­çi­ren 3 fut­bol­çy paý­la­şyp, ola­ryň bi­ri Ýu­nus Mah­mud, beý­le­ki­le­ri-de Ýas­ser Al-Kah­ta­ni bi­len Nao­hi­ro Ta­ka­ha­ra­dyr.