Türk­me­nis­tan­da ýer­le­riň me­lio­ra­si­ýa­sy­na, şol san­da ekin meý­dan­la­ry­nyň su­wa­ryl­ma­gy­na, öri meý­dan­la­ry­nyň suw bi­len üp­jün edil­me­gi­ne we beý­le­ki gid­ro­teh­ni­ki des­ga­la­ryň – suw how­dan­la­ry­nyň, bent­le­riň, suw gal­dy­ry­jy be­ket­le­riň gu­rul­ma­gy­na, şeý­le hem to­kaý go­rag zo­la­gy­nyň dö­re­dil­me­gi­ne, suw se­riş­de­le­ri­ni tyg­şyt­la­ýan, top­ra­gyň önüm­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­ýan öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň or­naş­dy­ryl­ma­gy­na uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. Şeý­le hem mil­li Li­de­ri­mi­ziň ho­wan­dar­ly­gyn­da “Al­tyn asyr” Türk­men kö­lü­niň dö­re­dil­me­gi ýur­du­myz­da bu ugur­da ne­ti­je­li iş­le­riň ama­la aşy­ryl­ýan­dy­gy­na şa­ýat­lyk ed­ýär.
Bu ugur­da ýur­du­myz­da suw ho­ja­ly­gy­ny ös­dür­mek ba­bat­da-da giň ge­rim­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Ila­ty­my­zy aras­sa agyz su­wy bi­len üp­jün et­mek ýur­du­myzda alnyp bar­ylýan esa­sy we­zi­pe­le­ri­ň bi­ri­dir. Mu­ny hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da ge­çen hep­de­de san­ly wi­deoa­ra­gat­na­şyk ar­ka­ly ge­çi­ri­len ýur­du­my­zyň Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň mej­li­sin­de berlen ha­sa­bat­lar­dan hem gör­mek bol­ýar. “Türk­men­geo­lo­gi­ýa” döw­let kor­po­ra­si­ýa­sy ta­ra­pyn­dan ge­çi­ril­ýän geo­lo­gi­ýa-göz­leg iş­le­ri­niň ne­ti­je­sin­de, ýe­ras­ty süý­ji su­wuň go­ru­nyň üs­tün­den bar­lan­dy­gy mä­lim edil­di. Bu diý­seň buý­san­dy­ry­jy hem-de gu­wan­dy­ry­jy wa­ka­dyr. Se­bä­bi, suw adam­zat dur­mu­şy­nyň göz­ba­şy­dyr. Suw äh­li jan­ly–jan­da­rlaryň ýa­şaý­şy­nyň esa­sy­dyr. Ýa­şaý­şy­ suw­suz göz öňü­ne ge­tir­mek mümkin däl. Suwuň adam be­de­ni üçin peý­da­sy örän ulu­dyr.
Le­bap we­la­ýa­ty­nyň Ha­laç et­ra­by­nyň çäk­le­rin­de ýü­ze çy­ka­ry­lan hem-de 2018-nji ýy­lyň ahy­ryn­da “Ha­laç-II” ýe­ras­ty suw ýa­ta­gy hök­mün­de bel­li­ge al­nan agyz suw ýa­ta­gynyň umu­my meý­da­ny 58,7 ine­dör­dül ki­lo­met­re deň bo­lup, bu ýa­ta­gyň suw bi­len üp­jün et­mek müm­kin­çi­li­gi bir gi­je-gün­diz­de 30 müň kub metr­den gow­ra­ga ýa-da bir se­kunt­da 348 lit­re deň­dir. Bu suw çeş­me­si hal­ky­my­zyň aras­sa agyz su­wy bi­len bök­denç­siz üp­jün edil­me­gi­ne sal­dam­ly go­şant bolar.
Ata-ba­ba­la­ry­myz ýa­şaý­şyň göz­ba­şy ha­sap­lan­ýan suw baý­lyk­la­ry­ny tyg­şyt­ly we re­je­li peý­da­lan­mak üçin öz­bo­luş­ly suw des­ga­la­ry­ny gu­rup, su­wuň her dam­ja­sy­ny re­je­li peý­da­la­nyp­dyr. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň taý­syz ta­gal­la­la­ry ne­ti­je­sin­de, ila­ty we halk ho­ja­ly­gy­nyň pu­dak­la­ry­ny suw bi­len bök­denç­siz we ýe­ter­lik muk­dar­da üp­jün et­mek bo­ýun­ça uly iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň ra­ýat­la­ryň ýa­şa­ýyş-dur­muş şert­le­ri­ni go­wu­lan­dyr­mak ug­run­da­ky tu­tum­ly iş­le­ri­niň çäk­le­rin­de ýur­du­my­zyň äh­li se­bit­le­rin­dä­ki oba­la­ra, şä­her­çe­dir şä­her­le­re agyz suw ge­çi­ri­ji­le­ri çek­mek bo­ýun­ça iş­ler do­wam ed­ýär. Mu­nuň özi her dam­ja­sy al­ty­na de­ňel­ýän su­wuň tyg­şyt­ly ula­nyl­ma­gyn­da uly äh­mi­ýe­te eýe bol­ýar. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň su­wy tyg­şyt­laý­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry, yl­myň ga­za­nan­la­ry­ny, öň­de­ba­ry­jy tej­ri­bä­ni suw ho­ja­ly­gy­na or­naş­dyr­mak, suw ho­ja­lyk des­ga­la­ry­ny we ul­gam­la­ry­ny gur­mak ba­bat­da­ky ta­gal­la­la­ry has-da be­gen­dir­ýär.
«Agyz su­wy ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny­nyň ka­bul edil­me­gi bol­sa, ýur­du­my­zyň ila­ty­ny agyz su­wy bi­len üp­jün et­me­giň hu­kuk ke­pi­li bo­lup hyz­mat ed­ýär. Ila­ty­my­zyň suw bi­len üp­jün­çi­li­gi­ni ka­na­gat­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len şeý­le hu­kuk res­mi­na­ma­la­ry­nyň ka­bul edil­me­gi adam­la­ryň su­wy re­je­li peý­da­lan­magyna we ony go­ra­ma­ga bo­lan borç­la­ry­ny ýü­ze çy­kar­ýar. Şeý­le hem “Türk­me­nis­ta­nyň ilat­ly ýer­le­ri­ni aras­sa agyz su­wy bi­len üp­jün et­mek bo­ýun­ça Baş mak­sat­na­ma­syn­da” ra­ýat­la­ry­my­zy hal­ka­ra öl­çeg­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän aras­sa agyz su­wy bi­len üp­jün et­mek­den yba­rat­dyr. Bu mak­sat­na­ma­ny dur­mu­şa ge­çir­me­giň çäk­le­rin­de we­la­ýat­la­ryň äh­li­sin­de suw aras­sa­laý­jy we süý­je­di­ji des­ga­lar gu­rul­ýar we suw aras­sa­laý­jy des­ga­la­ryň, şeý­le-de suw ge­çi­ri­ji ul­gam­la­ryň dur­ky tä­ze­len­ýär.
Hal­ky­my­zyň eş­ret­li we bag­ty­ýar dur­muş­da ýa­şa­ma­gy, agyz su­wy bi­len üp­jün­çi­li­gi­niň has-da go­wu­lan­dy­ryl­ma­gy, der­ýa­la­ry­my­zyň suw­dan bol bol­ma­gy hem-de te­bi­ga­ty­my­zyň has-da gö­zel­lik­le­re bes­len­me­gi ug­run­da ed­ýän ala­da­lary üçin döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za al­kyş aýd­ýa­rys.

Per­man AN­NA­DUR­DY­ÝEW,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-
gur­lu­şyk ins­ti­tu­ty­nyň
ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА