Dur­muş­da hem­me zat ha­sap­ly, öl­çeg­li. Daý­han ýe­re ha­çan, nä­me ek­jek­di­gi­ni, nä­çe­räk to­hum sep­jek­di­gi­ni, nä­çe­räk ha­syl al­jak­dy­gy­ny ha­sap­la­ýar. Tür­gen her gün­de nä­çe­räk maşk et­me­li­di­gi­ni, nä­çe metr yl­ga­ma­ly­dy­gy­ny ha­sap­la­ýar. Sü­rü­ji ula­gy­nyň nä­çe litr ýan­gyç bi­len nä­çe ýol ge­çip bil­jek­di­gi­ni bil­me­li. Ba­za­ra ba­ryp erik al­jak bo­la­ny­ňyz­da, sa­ty­ja nä­çe­räk ge­rek­di­gi­ni aýt­ma­ly. Eşik al­jak bo­la­ny­ňyz­da onuň hem öl­çe­gi bar. Ulu­dan ki­çä äh­li zat ha­sap­lan­ýar. Öl­çeg, ha­sap bol­maz­dan eden işiň­den ne­ti­je al­mak kyn. Şol se­bäp­li meý­dan, göw­rüm, wagt, ag­ram ha­sap­lan­ýar. Eý­sem, se­siň hem öl­çe­gi­niň bar­dy­gy­ny eşi­dip­mi­di­ňiz?!
Se­siň ba­dy­nyň hem öl­çe­gi bar. Ol de­si­bel (dB) bi­len öl­çen­ýär. Ada­myň gu­la­gy­nyň eşi­dip bil­jek iň pes se­si “0” dB ha­sap­lan­ýar. Se­siň öl­çeg bir­li­gi beý­le­ki zat­la­ryň­ky­dan ta­pa­wut­ly­rak. My­sal üçin, ag­ram öl­çe­nen­de, 20 kg 10 kg-yň iki es­se­si ha­sap­lan­ýar. Em­ma ses­de 20 dB 10 dB-den 10 es­se güýç­li. 30 dB bol­sa, 10 dB-den 100 es­se güýç­li diý­lip ka­bul edil­ýär. Py­şyr­dap gep­le­şi­len­de 30 dB ses çyk­ýar. Ti­kin ma­şy­nyň hem-de öza­ra gep­le­şi­len­dä­ki se­siň güý­ji or­ta­ça 60 dB bol­ýar. Uly ýük ma­şyn­la­ry­nyň geç­ýän ýo­lun­da çyk­ýan se­siň güý­ji 90 dB-e ba­ra­bar bol­ýar. Elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len iş­le­ýän byç­gy, be­ton de­şi­ji en­jam 100 dB ses çy­kar­ýar. Kos­mo­sa ibe­ril­ýän ra­ke­ta hem güýç­li ses çy­kar­ýar. Is­len­dik za­dyň se­si­niň güý­ji on­dan uzak­laş­dy­gyň­ça pe­sel­ýär.

Aşa gal­ma­galyň täsiri
Bi­ler­men­ler 85 dB-den ýo­ka­ry se­siň bar ýe­rin­de gün­de 8 sa­gat­dan köp gez­me­giň eşi­diş uky­by­ny pe­sel­dip bil­jek­di­gi­ni bel­le­ýär. Şol se­bäp­li gal­ma­gal­ly ýer­ler­den ga­ça dur­mak mas­la­hat be­ril­ýär. Gu­lak­lyk bi­len uzak wagt­lap aý­dym-saz diň­le­mek hem zy­ýan­ly ha­sap edil­ýär. Kö­çe­de ýa-da is­len­dik gal­ma­gal­ly ýer­ler­de gu­lak­lyk bi­len aý­dym diň­le­mek has zy­ýan­ly. Se­bä­bi, şeý­le ýer­ler­de da­şar­dan gel­ýän se­si bas­ma­gy üçin öz diň­le­ýän aý­dy­my­ňy­zy has ga­ty ses­de goý­ma­ly bol­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА