Hormatly Prezidentimiziň asylly başlangyjy esasynda 2018-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 72-nji sessiýasynyň 82-nji mejlisinde 3-nji iýuny Bütindünýä welosiped güni diýip yglan etmek hakyndaky Kararnama kabul edildi. Munuň özi milli Liderimiziň sport we bedenterbiýe-sagaldyş hereketini ösdürmek, jemgyýetde ekologiýa ýagdaýyny berkitmek ugrunda edýän tagallalaryna halkara derejede ýokary baha berilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.
Bütindünýä welosiped gününi esaslandyrmak hakynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň resminamasyna dünýäniň ähli sebitlerinden diýen ýaly ýurtlaryň köp sanlysy awtordaş bolup çykyş etmegi bolsa, bu başlangyjyň örän möhümdigine hem-de häzirki zaman dünýäsinde uly islege eýedigine şaýatlyk edýär.
Milli Liderimiziň belläp geçişi ýaly, Bütindünýä welosiped güni – parahatçylyk we raýdaşlyk, sagdynlyk we ruhubelentlik ýaly wajyp gymmatlyklaryň ähmiýetini alamatlandyrýan halkara günüň birine öwrüldi. Milli Liderimiziň başlangyjy boýunça bu halkara gününiň bellenilmegi, ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýän özgertmeleriň, milli maksatnamalaryň we iri taslamalaryň esasynda döwletimiziň we jemgyýetimiziň baş gymmatlygynyň adamdygy hakyndaky ýörelgäniň ähmiýetini ýene-de bir gezek äşgär edýär.
Häzirki döwürde ýurdumyzda Halkara Olimpiýa komiteti we sport federasiýalary bilen netijeli hyzmatdaşlyklar ýola goýlup, sportuň dürli görnüşleri bilen bir hatarda welosiped sporty hem ösdürilýär.
Welosiped sporty barada aýdylanda bolsa, häzir ol ýurdumyzda barha uly meşhurlyga eýe bolýar. Çagalar we uly ýaşly adamlar üçin welosiped sürmegiň peýdasy örän uludyr. Arassa howada aýlanmagyň hem-de hereket etmegiň netijesinde aýaklar we eller berkeýär, göwräniň durşunyň görnüşi, gan aýlanyşygy gowulanýar.
Ýurdumyz welosiped sporty boýunça birnäçe halkara ykrarnamalara eýe boldy. 2018-nji ýylda “Aşgabat” köpugurly stadionynda geçirilen welosiped sporty boýunça okuw türgenleşiginde “Welosiped sporty boýunça iň köpçülikleýin sapak” hökmünde täze dünýä rekordy goýlup, Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi. Bu çärä 3 müň 246 adam gatnaşdy. Şeýle hem 2019-njy ýylyň iýunynda Aşgabadyň Olimpiýa şäherçesinde welosipedde iň dowamly, bir nyzamly ýöriş geçirilip, nobatdaky dünýä rekordy täzelendi. Welosipedçiler biri-biri bilen kesgitli aralykda bir hatara düzülip, şäherçäniň daşyndan öwrüm edip, 3 müň 300 metr aralygy geçdiler. Bu netije hem Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi.
Şeýle hem ýurdumyzda köpçülikleýin welosipedli ýörişini geçirmek asylly däbe öwrüldi. Bu bolsa ýurdumyzda sport hereketini ösdürmek bilen birlikde, raýatlarymyzyň sport bilen meşgullanmagyny höweslendirýär. “Türkmenistan – Bitaraplygyň mekany” ýylynyň aprel aýynda Bütindünýä saglyk güni mynasybetli, paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda köpçülikleýin welosipedli ýörişler geçirildi. Welosiped sürmek saglygy berkidýär. Welosiped ekologiýa taýdan arassa ulaglaryň nyşanydyr, tygşytly sarp etmegiň we önümçiligiň zerurlygy hakda pikirlenmäge şert döredýän ulag görnüşidir.
Welosiped sporty bütin dünýäde giňden ýaýran hem-de Olimpiýa oýunlarynyň maksatnamasyna girýän sportuň has meşhur görnüşleriniň biridir. Onuň taryhy 1869-njy ýylda Fransiýanyň Pariž we Ruan şäherleriniň arasynda geçirilen ilkinji iri ýaryşlardan başlanýar.
Ýurdumyzda hem sportuň bu görnüşi boýunça halkara ýaryşlary geçirmek babatda halkara hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Welosipedçileriň halkara birleşiginiň (UCI) maksatnamasyna laýyklykda, 2021-nji ýylda Welotrek sporty boýunça Dünýä çempionatynyň Aşgabatda geçirilmegi göz öňünde tutulýar. Bu sport ýaryşynyň geçirilmegi hem milli Liderimiziň başlangyçlarynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan ykrar edilýändiginiň we ýokary baha berilýändiginiň aýdyň subutnamasy bolup durýar.
Nursoltan BAÝRAMDURDYÝEWA,
S. A. Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň mugallymy.