Milli döwlete eýe bolup, dün­ýä­niň sy­ýa­sy, yk­dy­sa­dy gi­ňiş­li­gi­ne çy­kyp, hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ry ýo­la go­ýan türk­men hal­ky­nyň 25 ýyl­da ýe­ten sep­git­le­ri örän buý­san­dy­ry­jy­dyr. Ga­raş­syz­ly­gy ber­kit­mek, döw­let, jem­gy­ýet­çi­lik gur­luş­la­ry­ny kä­mil­leş­dir­mek ba­bat­da ama­la aşy­ry­lan ägirt uly ta­ry­hy we­zi­pe­ler öz mi­we­le­ri­ni hem eçil­ýär. Ýur­duň te­bi­gy baý­lyk­la­ry­nyň, geoyk­dy­sa­dy müm­kin­çi­lik­le­ri­niň ýer­lik­li ula­nyl­ma­gy bi­len, dep­gin­li ös­ýän yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi Ga­raş­syz­ly­gy ber­kit­mek­de mö­hüm şert­le­riň bi­ri bol­dy. Şu ýy­lyň 14-nji sent­ýab­ryn­da ge­çi­ri­len Ýa­şu­lu­la­ryň mas­la­ha­tyn­da be­ýan edi­len mak­royk­dy­sa­dy gör­ke­zi­ji­ler soň­ky ýyl­lar­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miziň baş­da dur­ma­gyn­da mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň dur­nuk­ly ösü­şi­niň do­wam et­di­ril­ýän­di­gi­ni aý­dyň gör­kez­ýär.
Ata Wa­ta­ny­my­zyň özyg­ty­ýar­ly we öz­baş­dak ösüş ýo­lu­na ga­dam bas­ma­gy mäh­ri­ban hal­ky­myz üçin ägirt uly äh­mi­ýe­ti bo­lan ta­ry­hy wa­ka hem-de dün­ýä bi­le­le­şi­gi­ne tä­sir eden ýag­daý bol­dy. Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da hal­ky­my­zyň aň-dü­şün­je­sin­de, me­de­ni we ru­hy dur­mu­şyn­da ägirt uly öz­ge­riş­ler bo­lup geç­di. Ge­çen dö­wür­de Wa­ta­ny­my­zy dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­mä­ge, hal­kyň ýa­şa­ýyş-dur­muş de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len mak­sat­na­ma­lar üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­dy. Bäs­le­şi­ge ukyp­ly yk­dy­sa­dy­ýe­tiň mil­li nus­ga­sy dö­re­dil­di. Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da döw­le­ti­mi­ziň azyk ga­raş­syz­ly­gy we howp­suz­ly­gy üp­jün edil­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ýa­şu­lu­la­ryň mas­la­ha­tyn­da eden ta­ry­hy çy­ky­şyn­da Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da mil­li yk­dy­sa­dy­ýet­de ama­la aşy­ry­lan iş­le­ri­miz ba­ra­da bir­nä­çe my­sal­la­ry ge­tir­mek bi­len, ge­çen çär­ýek asyr­da ýur­du­my­zyň esa­sy önüm­çi­lik gor­la­ry­na gö­nük­di­ri­len 144 mil­liard ame­ri­kan dol­la­ryn­dan hem köp bo­lan düýp­li ma­ýa go­ýum­la­ry öz­leş­di­ri­len­di­gi­ni, önüm­çi­lik we önüm­çi­lik däl mak­sat­ly iri des­ga­la­ryň 544-si gur­lup, işe gi­ri­zi­len­di­gi­ni nyg­tap bel­le­di. Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ry için­de ýur­dy se­na­gat­laş­dyr­mak bo­ýun­ça uly ädim­ler ädil­di. Ge­çen dö­wür­de se­na­gat önüm­le­ri­niň möç­be­ri ýe­di es­se­den hem köp art­dy. Ge­çi­ri­len düýp­li yk­dy­sa­dy öz­gert­me­ler ne­ti­je­sin­de, ýer­li te­bi­gy we beý­le­ki se­riş­de­le­ri ulan­ýan tä­ze pu­dak­lar eme­le gel­di. Ne­bi­ti gaý­ta­dan iş­le­ýän za­wod­lar top­lu­myn­da düýp­li gaý­ta­dan iş­le­nen önüm­le­ri, hu­su­san-da, po­lip­ro­pi­len we po­lie­ti­len ýa­ly ne­bit­hi­mi­ýa önüm­le­ri­ni ön­dür­mek ýo­la go­ýul­dy.
Gur­lu­şyk ma­te­rial­la­ry­ny ön­dür­me­giň möç­ber­le­ri hem yzy­gi­der­li art­ýar. Hä­zir­ki dö­wür­de ýur­du­myz­da ýyl­da 3,5 mil­lion ton­na­dan hem gow­rak se­ment ön­dü­ril­ýär. Çär­ýek asy­ryň do­wa­myn­da elekt­rik ener­gi­ýa­sy­nyň ön­dü­ri­li­şi 55,7 gö­te­rim, su­wuk­lan­dy­ry­lan te­bi­gy ga­zyň ön­dü­ri­li­şi 23 es­se, mi­ne­ral dö­kün­le­riň ön­dü­ri­li­şi hem 2,8 es­se ar­typ­dyr.
Ýur­du­myz­da hä­zir­ki za­man dok­ma se­na­ga­ty düý­bün­den tä­ze­den dö­re­di­len­dir. Dok­ma kär­ha­na­la­ryn­da di­ňe ge­çen ýyl­da ön­dü­ri­len nah ýüp­lük­dir ma­ta­la­ryň möç­be­ri 1991-nji ýyl­da­ka ga­ra­nyň­da, de­giş­li­lik­de 24,4 we 7 es­se kö­pel­di. Oba ho­ja­lyk pu­da­gy ag­dyk­lyk ed­ýän ýur­du­myz Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da se­na­gat taý­dan ösen döw­le­te öw­rül­di.
Bi­ziň ýur­du­myz soň­ky ýyl­lar­da hyz­mat­daş­lar bi­len bi­le­lik­de, Gün­do­gar we Gü­nor­ta ugur­la­ry bo­ýun­ça bir­nä­çe iri tur­ba­ge­çi­ri­ji tas­la­ma­la­ry dur­mu­şa ge­çir­di. Hä­zir­ki dö­wür­de türk­men te­bi­gy ga­zy “Türk­me­nis­tan—Hy­taý” trans­mil­li gaz ge­çi­ri­ji­si bo­ýun­ça ibe­ril­ýär. Türk­me­nis­tan­dan Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­na gaz­ge­çi­ri­ji­niň ikin­ji şa­ha­sy­nyň gur­lu­şy­gy ama­la aşy­ryl­dy. “Türk­me­nis­tan—Ow­ga­nys­tan—Pa­kis­tan—Hin­dis­tan” gaz ge­çi­ri­ji­si­niň gur­lu­şy­gy­ alnyp barylýar.
Hä­zir­ki dö­wür­de “Türk­me­nis­tan—Ow­ga­nys­tan—Tä­ji­gis­tan” hal­ka­ra de­mir ýo­lu­nyň, Aş­ga­bat şä­he­rin­de Olim­pi­ýa şä­her­ji­gi­niň, “Awa­za” mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy­nyň, “Al­tyn asyr” Türk­men kö­lü­niň ikin­ji no­bat­da­ky­sy­nyň, Türk­men­ba­şy­nyň halkara de­ňiz por­tu­nyň gur­lu­şyk­la­ry ýo­ka­ry dep­gin­ler bi­len al­nyp ba­ryl­ýar. Iri köp­rü­ler, has oňaý­ly ýa­şa­ýyş jaý­la­ry, myh­man­ha­na top­lum­la­ry, sa­gal­dyş we dynç alyş mer­kez­le­ri, ça­ga­lar bag­la­ry­dyr or­ta mek­dep­ler, me­de­ni­ýet öý­le­ri, se­na­gat kär­ha­na­la­ry we köp san­ly beý­le­ki des­ga­lar bi­na edil­ýär.
Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da içer­ki ba­zar­la­ry­my­zy ýur­du­myz­da ön­dü­ri­len önüm­ler bi­len bo­le­lin üp­jün et­mek bo­ýun­ça hem köp iş­ler bi­ti­ril­di. Öz­baş­dak ösüş ýyl­la­ryn­da ýur­du­myz­da tä­ze önüm­çi­lik müm­kin­çi­lik­le­ri dö­re­dil­di. Oba ýer­le­rin­de kä­ren­de gat­na­şyk­la­ry or­naş­dy­ryl­dy. Ulag, ara­gat­na­şyk, te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa we mag­lu­mat teh­no­lo­gi­ýa­la­ry ul­gam­la­ryn­da hem uly üs­tün­lik­ler ga­za­nyl­dy. 2015-nji ýylda öz eme­li hem­ra­myz älem gi­ňiş­li­gi­ne çy­ka­ryl­dy.
Or­ta we ki­çi te­le­ke­çi­lik, şol san­da hu­su­sy te­le­ke­çi­lik yzy­gi­der­li ös­ýär. Hä­zir­ki wagt­da, ýan­gyç-ener­ge­ti­ka top­lu­my­ny ha­sa­ba al­ma­nyň­da, umu­my içer­ki önüm­çi­li­giň dü­zü­min­de yk­dy­sa­dy­ýe­tiň döw­le­te de­giş­li bol­ma­dyk bö­le­gi­niň pa­ýy 68 gö­te­ri­me ba­ra­bar­dyr. Döw­re­bap sag­lyk mer­kez­le­ri­niň we has­sa­ha­na­la­ry­nyň döw­le­ti­mi­ziň äh­li kün­jek­le­rin­de gu­rul­ýan­dy­gy­ny, ula­nyl­ma­ga be­ril­ýän­di­gi­ni hem­mä­miz bil­ýä­ris. Ine, go­laý­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň gat­naş­ma­gyn­da da­ba­ra­ly ýag­daý­da açy­lan tä­ze sag­lyk bi­na­la­ry—Hal­ka­ra Sag­lyk mer­kez­le­ri mü­di­ri­ýe­ti­niň Hal­ka­ra new­ro­lo­gi­ýa mer­ke­zi, Mor­fo­lo­gi­ýa mer­ke­zi, Jem­gy­ýet­çi­lik sag­ly­gy we iý­mit mer­ke­zi, şeý­le-de Aý­ra­tyn howp­ly ke­sel­le­riň öňü­ni alyş mer­ke­zi hem hal­ky­my­zyň sag­ly­gy­ny go­ra­mak­da al­nyp ba­ryl­ýan giň möç­ber­li iş­le­riň ne­ti­je­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­jak des­ga­lar­dyr.
Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň baş­tu­tan­ly­gyn­da yk­dy­sa­dy­ýe­ti di­wer­si­fi­ka­si­ýa ýo­ly bi­len, top­lum­la­ýyn ös­dür­mek bo­ýun­ça öz­gert­me­ler do­wam et­di­ril­ýär. 2017-nji ýyl üçin ma­ýa go­ýum mak­sat­na­ma­syn­da ug­le­wo­do­rod se­riş­de­le­ri­ni düýp­li we köp­ta­rap­la­ýyn gaý­ta­dan iş­le­mek bo­ýun­ça tä­ze iri des­ga­la­ry gur­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Tä­ze ýy­lyň ma­ýa go­ýum mak­sat­na­ma­syn­da 400-e go­laý des­ga­ny, şol san­da önüm­çi­lik mak­sat­ly 270, dur­muş mak­sat­ly 130 des­ga­ny gur­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Bu uly möç­ber­li iş­ler Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da­ky ösüş­le­ri­mi­ziň hal­ky­my­zyň bäh­bi­di­ne gö­nük­di­ri­lip, uly mak­sat­la­ry, gel­jek asyr­la­ry na­zar­la­ýan­dy­gy­na şa­ýat­lyk ed­ýär.
Ne­sip bol­sa, Ar­ka­dag Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­da dur­ma­gyn­da ata Wa­ta­ny­myz­da gel­jek­de hem uly ösüş­ler ga­za­ny­lar!

Ba­tyr NOW­RU­ZOW,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА