Şu gün­ler ABŞ-nyň Nýu-Ýork şä­he­rin­de küşt tä­ji ug­run­da­ky bäs­le­şik do­wam ed­ýär. Bu ba­şa-baş du­şu­şyk­da nor­we­gi­ýa­ly dün­ýä çem­pio­ny Mag­nus Karl­sen bi­len rus­si­ýa­ly Ser­geý Kar­ýa­kin güýç sy­na­nyş­ýar. Ola­ryň ara­syn­da­ky bäs­le­şi­giň il­kin­ji tap­gyr­la­ryn­da deň­me-deň­li­giň sak­lan­ma­gy küşt­sö­ýü­ji­le­re, meger, “Meş­hur 2K” ady bi­len ta­ry­ha gi­ren Ana­to­liý Kar­pow bi­len Gar­ri Kas­pa­ro­wyň ara­syn­da­ky bäs­le­şi­gi ýat­la­dandyr.
Küşt bi­len az­da-kän­de gy­zyk­lan­ýan­la­ry­ňam Kar­pow bi­len Kas­pa­ro­wyň ara­syn­da­ky küşt tä­ji ug­run­da­ky oýun­la­ry ýa­dyn­da­dyr. Se­bä­bi bi­ler­men­ler ta­ra­pyn­dan “2K” diý­lip at­lan­dy­ry­lan bu iki gross­meýs­te­riň ta­ry­hy du­şu­şyk­la­ry 1984-nji ýy­lyň 9-njy sent­ýab­ryn­da baş­la­nyp, ýa­rym ýyl çe­me­si wagt­lap bü­tin dün­ýä­niň üns mer­ke­zin­dä­ki wa­ka öw­rü­lip­di.
Şon­da ýa­ry­şyň düz­gü­ni­ne gö­rä, küşt tä­ji­ne 6 sa­par ýe­ňen ta­ra­pyň eýe bol­jak­dy­gy mä­lim edil­ipdi. Bu ta­ry­hy bäs­le­şi­giň ba­şyn­da “ýü­ňi ýe­ten” küşt­çi ha­sap­lan­ýan tej­ri­be­li Ana­to­liý Kar­pow 4 ýe­ňiş ga­zan­ýar. Şon­dan soň­ra Gar­ri Kas­pa­row bi­raz özü­ni dür­säp, bäs­de­şi­ni deň­li­ge “bo­ýun et­mä­ge” baş­la­ýar. Azy ýa­ran küşt­çi üçin is­len­dik bäs­de­şi bi­len “Gross­meýs­ter deň­li­gi­ni” ga­zan­mak kyn düş­me­ýär. Deň­me-deň oý­na­mak iň bol­man­da, ýe­ňiş ga­za­na­nyň­dan aň­sat. Şeý­le­lik­de, bas­syr 17 tap­gyr­da deň­lik ha­sa­ba alyn­ýar. Şon­dan soň­ra Kar­pow ýe­ne bir ýe­ňiş ga­zan­ýar.
Ýaş gross­meýs­ter Kas­pa­row 4 deň­lik­den soň, ahy­ry il­kin­ji ýeň­şi­ni ga­zan­ýar. Ha­sap 5:1 bol­ýar. Şon­dan soň­ra ýe­ne-de 14 döw deň­lik­de ta­mam­lan­ýar. Bassyr 14 deň­lik­den soň­ra Kas­pa­row özü­ne gö­rä tej­ri­be­li, em­ma ýa­şy uly bäs­de­şi­ni ar­gyn­ly­ga sa­lyp, bas­syr 2 ge­zek ýe­ňiş ga­zan­ýar. 48-nji döw­den soň, ha­sap 5:3-e ýet­ýär. Şeý­le­lik­de, küşt tä­ji ug­run­da­ky bäs­le­şik ýa­rym ýy­la çen­li uzap gid­ýär.
Bäs­le­şik şu ýe­re ýe­ten­de, FI­DE-niň pre­zi­den­ti Flo­ren­sio Kam­po­ma­nes küşt tä­ji ug­run­da­ky du­şu­şyk­la­ry ýe­ňi­ji­ni bel­li et­mez­den ýa­tyr­mak ba­ra­da­ky ka­ra­ry­ny mä­lim ed­ýär. Bu bol­sa, iki ta­ra­pa hem ýa­ra­ma­ýar. Kar­pow özü­niň sö­züň do­ly ma­ny­syn­da çem­pi­on­dy­gy­ny su­but et­mek is­le­se, Kas­pa­row ýe­ňiş ga­zan­mak müm­kin­çi­li­gi­ni elin­den alan­dyk­la­ry­ny aý­dyp, nä­gi­le­lik bil­dir­ýär. Em­ma ba­ry­bir bu bäs­le­şik gu­ta­ryl­man tog­ta­dyl­ýar.
Kar­pow bi­len Kas­pa­ro­wyň ara­syn­da­ky bäs­le­şik soň­lu­gy bi­len, üs­tün­lik­li do­wam et­di­ri­lip, dün­ýä­niň 12-nji çem­pio­ny Ana­to­liý Kar­pow soň­ky bäs­le­şik­ler­de çem­pi­on­ly­gy­ny go­rap bil­me­ýär. Ne­ti­je­de, Gar­ri Kas­pa­row dün­ýä­niň iň ýaş çem­pio­ny hök­mün­de ta­ry­ha gir­ýär.
Hä­zir­ki wagt­da do­wam ed­ýän küşt tä­ji ug­run­da­ky bäs­le­şik­de güýç sy­na­nyş­ýan Kar­ýa­kin bi­len Karl­se­niň ara­syn­da­ky du­şu­şy­gyň 8-nji dö­we çen­li deň­me-deň­lik­de do­wam et­me­gi, me­ge­rem, uly ýaş­ly jan­kö­ýer­ler­de “Meş­hur 2K” ady bi­len ta­ry­ha gi­ren Kar­pow bi­len Kas­pa­ro­wyň ara­syn­da­ky bäs­le­şik­le­ri ýa­da sa­lýan­dyr.
Nýu-Ýork­da do­wam ed­ýän küşt tä­ji ug­run­da­ky bäs­le­şi­giň 8-nji dö­wün­de rus­si­ýa­ly gross­meýs­ter Ser­geý Kar­ýa­kin nor­we­gi­ýa­ly dün­ýä çem­pio­ny Mag­nus Karl­se­ni ýeň­me­gi ba­şar­dy. Bu ba­ra­da ýa­zy­lan syn­la­ryň bi­rin­de: “Şu bäs­le­şik­le­riň do­wa­myn­da ikin­ji ge­zek Karl­sen per­zi­niň öňün­dä­ki py­ýa­da bi­len baş­lap, Ru­binş­teý­niň hü­jü­mi­ni ama­la aşyr­mak is­le­di. Em­ma du­şu­şy­gyň or­ta­la­ryn­da bir­nä­çe ge­zek säw­lik goý­be­rip, ga­ra mal­lar bi­len oý­na­ýan gar­şy­da­şy­na howp­ly hü­jü­mi ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­di. Ne­ti­je­de, 53-nji gö­çüm­de Karl­sen utu­lan­dy­gy­ny bo­ýun al­ma­ly bol­dy. Bu döw 5 sa­gat­dan hem köp­räk wagt do­wam et­di” diý­lip ýa­zyl­ýar.
Ýe­ne-de “2K”, ýag­ny Kar­ýa­kin bi­len Karl­sen küşt tä­ji ug­run­da gö­reş­ýär. Em­ma ola­ryň ara­syn­da­ky bäs­le­şi­k hiç bir ta­rap­dan ozal­ky “2K”, ýag­ny Kar­pow bi­len Kas­pa­ro­wyň ara­syn­da­ky bäs­le­şi­ge meň­ze­mez. Se­bä­bi ola­ryň her­si bir döw­rüň ýe­tiş­di­ren gross­meýs­ter­le­ri.
Iň esa­sy bol­sa, küşt tä­ji ug­run­da­ky bäs­le­şik­le­riň düz­gün­na­ma­sy hem bi­ri-bi­rin­den ta­pa­wut­ly. 8-nji döw­de Kar­ýa­ki­niň, 10-njy döwde bolsa Karlseniň ýeňmegi bi­len du­şu­şyk has-da ýi­ti­leş­di. In­di jan­kö­ýer­le­ri küşt tä­ji­ne ki­miň my­na­syp bol­jak­dy­gy gy­zyk­lan­dyr­ýar. Bäs­le­şik bol­sa gyz­ga­laň­ly ýag­daý­da do­wam ed­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА