Dürbi

Dür­bi uzak­da­ky zat­la­ry gör­mä­ge kö­mek ed­ýän op­ti­ki gu­ral­dyr. Dür­bü­ler 6×30, 7×50 we 8×30 öl­çeg­ler­de to­par­la­ra bö­lün­ýär. Il­kin­ji bel­gi ulalt­mak de­re­je­si bol­sa, ikin­ji bel­gi dia­met­ri­ni aň­lad­ýar. My­sal üçin: 7×50 öl­çeg­li dür­bi­niň ulalt­mak de­re­je­si 7, ob­ýek­ti­wiň dia­met­ri 50 mil­li­metr­dir.
Dür­bi iki te­les­ko­pyň bir şar­nir (me­ha­niz­miň iki de­ta­ly­ny he­re­ke­te ge­tir­ýän bir­leş­di­ri­ji) bi­len bi­ri-bi­ri­ne bag­lan­ýar. Olar ob­ýek­tiw­den gi­ren şöh­lä­niň ug­ru­ny üýt­ge­dip, gö­züň gö­re­ji­ne jem­läp ber­ýär.
Hä­zir­ki za­man ast­ro­no­mi­ýa­sy­nyň düý­bü­ni tu­tan­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýan, XII asyr­da ýa­şap ge­çen alym Nu­red­din Bat­ru­çi­niň ula­nan gu­ral­la­ry, XVI asyr­da ýa­şan meş­hur Gün­do­gar aly­my Ulug be­giň, soň­ra okuw jaý­la­ryn­da as­man ji­sim­le­ri­ni öw­ren­mek üçin peý­da­la­ny­lan gu­ral­lar dür­bi esa­syn­da taý­ýar­la­nyp­dyr. Dür­bi Ýew­ro­pa XVII asyr­da ara­la­şyp­dyr. Ital­ýan ast­ro­no­my Ga­li­leo Ga­li­le­ýiň ula­nan gu­ra­ly il­kin­ji dür­bi diý­lip ha­sap­la­nyl­ýar.