Mil­li Li­de­ri­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap ýur­du­myz­da dün­ýä döw­let­le­ri­niň ara­syn­da nus­ga­lyk de­mok­ra­tik ösü­şiň yk­dy­sa­dy we dur­muş ul­ga­my­nyň, yn­san­per­wer­li­giň, hu­su­san-da, ra­ýat jem­gy­ýe­ti­niň ke­ma­la gel­me­gi­niň çyl­şy­rym­ly we­zi­pe­le­ri dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Şol we­zi­pe­le­ri çöz­mek­de äh­li ugur­lar bo­ýun­ça ösü­şiň kä­mil ül­ňü­le­ri­ne, yl­my çe­me­leş­me­le­riň berk bin­ýa­dy­na, şeý­le-de ra­ýat­la­ry­my­zyň so­wat­ly­ly­gy­na, ahyr­ky ne­ti­je­de bol­sa, yn­san mer­te­be­si­niň mi­ze­mez­lik esas­la­ry­na da­ýa­nyl­ýar. Şu nuk­daý­na­zar­dan hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň her bir çy­kyş­la­ryn­da çuň­ňur paý­ha­sa ýug­ru­lan yl­my-pub­li­sis­tik ki­tap­la­ryn­da yn­san mer­te­be­si şo­nuň bi­len bag­la­ny­şyk­ly ah­lak päk­li­gi ba­ra­da­ky me­se­le­le­re aý­ra­tyn üns be­ril­ýär.
Yn­san mer­te­be­si ba­ra­da gür­rüň edi­len­de, il­ki bi­len, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň “Mert­ler Wa­ta­ny beý­geld­ýär” at­ly ki­ta­byn­da­ky aşak­da­ky jüm­le­ler ba­da-bat ün­sü­ňi özü­ne çek­ýär: “Wa­tan bi­ziň her bi­ri­miz üçin el­ýet­mez mer­te­be­dir. Mu­nuň-da se­bä­bi Wa­tan söý­gü­si soň­lan­ýan däl­dir. Wa­tan söý­gü­si he­mi­şe jo­şup du­ran mu­kad­des duý­gu­dyr. Şeý­le bo­lan­ly­gy üçi­nem, di­ňe mert­ler, Wa­ta­nyň mert ogul­la­ry Wa­ta­ny beý­geld­ýär­ler”.
Diý­mek, yn­san mer­te­be­si bi­ziň her bi­ri­miz üçin mu­kad­des bo­lan Wa­tan duý­gu­sy, Wa­ta­na bo­lan söý­gi bi­len berk bag­la­ny­şyk­ly­dyr. Yn­san mer­te­be­si­niň äh­li zat­dan be­lent­de tu­tul­ma­gy hem, yn­sa­ny öz mer­te­be­si­ni duý­ma­gy ýa­ly sy­pat­lar hem Wa­tan dü­şün­je­sin­den gö­nez­lik al­ýar.
Türk­me­nis­tan döw­le­ti­miz­de adam mer­te­be­si­niň de­re­je­len­me­gi ba­bat­da ägirt uly iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Döw­le­ti­mi­ziň dünýäniň iň ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­sy Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy hem-de onuň dü­züm bö­lek­le­ri, şeý­le-de se­bit gu­ra­ma­la­ry bi­len ýa­kyn­dan iş­jeň hyz­mat­daş­lyk ed­ýän­di­gi mu­nuň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr.
Jem­gy­ýet­çi­lik gat­na­şy­gyn­da şah­sy­ýe­tiň sar­pa­lan­ma­gy, oňa oňyn ba­ha be­ril­me­gi ne­ti­je­sin­de, be­lent mer­te­bä eýe bo­lun­ýar.
Şah­sy­ýe­tiň mer­te­be we ah­lak sy­pa­ty her bir ada­myň jem­gy­ýet­de tut­ýan or­nu­nyň de­re­je­si­niň gör­ke­zi­ji­si bo­lup, ol yn­sa­nyň, döw­le­tiň, hal­kyň öňün­de il-ýurt bäh­bit­li iş bi­ti­ren asylly hyz­mat­la­ry­na gö­rä jem­gy­ýet­dä­ki ab­ra­ýy­ny we sar­pa­sy­ny kes­git­le­ýär. Bu gym­mat­lyk­lar her bir ada­myň at-ab­ra­ýy bi­len gös-gö­ni bag­la­ny­şyk­ly bo­lup, ol ir dö­wür­den – he­niz ça­ga­lyk­dan baş­la­nyp, ada­myň ömür­bo­ýy ýa­ran edin­me­li hä­si­ýet­li ta­ra­py bol­ma­ly­dyr. Pa­ra­sat­ly şa­hy­ry­myz Mag­tym­gu­ly Pyragynyň aý­dy­şy ýa­ly:

Adam og­ly bu dün­ýä­ge ge­len­soň,
At bi­len ab­raý alan ýag­şy­dyr.

Mer­te­bä bo­lan ga­ra­ýyş uzak ýyl­la­ryň do­wa­myn­da ke­ma­la gel­ýär. Öz şah­sy mer­te­bä­ňi sak­la­mak duý­gu­sy her bir şah­sy­ýe­tiň mu­kad­des is­le­gi­dir. Ha­lal zäh­met çe­kip, ke­ra­mat­ly oja­gy­ňy öz da­ban aza­byň bi­len ýy­lat­mak, ýur­du­ňy, ili­ňe-gü­nü­ňe päk ýü­rek­den gul­luk et­mek, özü­ňi mä­re­ke­de, şah­sy dur­muş­da me­de­ni­ýet­li, asyl­ly, sa­ly­hat­ly alyp bar­mak türk­men mil­le­ti­ne mah­sus hä­si­ýet­le­riň iň naý­ba­şy­sy­dyr.
Mer­te­be­si­ni hem-de ah­lak sy­pa­ty­ny be­lent sar­pa­la­mak türk­men hal­ky­nyň hä­si­ýet­li aý­ra­tyn­lyk­la­ry­nyň bi­ri­dir. Şu nuk­daý­na­zar­dan, mer­da­na hal­ky­my­zyň sar­pa­sy he­mi­şe be­lent­dir. Sar­pa­sy be­len­diň mer­te­be­si-de be­lent­dir.
Mer­te­be tu­tuş maş­ga­la ag­za­la­ry bo­lup aras­sa, tä­miz sak­la­nyl­ma­ly­dyr. Nä­dog­ry ýa-da bi­ka­nun edi­len he­re­ket ge­le­je­gi­ňe, hat­da tu­tuş ne­be­rä­ňe öz is­le­nil­me­ýän tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz “Mert­ler Wa­ta­ny beý­geld­ýär” at­ly ki­ta­byn­da: “Gaý­rat­ly­lyk mer­te­be­li­li­giň ny­şa­ny­dyr” di­ýip bel­le­ýär. Mu­nuň özi çuň­ňur fi­lo­so­fik ma­na eýe­dir. Çün­ki gaý­rat­ly adam mer­te­be­li hem bo­lup bi­ler. Gaý­rat­ly­lyk bol­sa, şah­sy­ýe­tiň hem­me­ta­rap­la­ýyn päk­li­gin­den, ak ýü­rek­li­li­gin­den, eli aras­sa­ly­gyn­dan, leb­zi ha­lal­ly­gyn­dan, sa­ha­wat­ly­ly­gyn­dan, ka­na­gat­ly­ly­gyn­dan, yn­sap­ly­ly­gyn­dan… göz­baş al­ýar.
Hut şo­nuň üçin Ar­ka­dag Pre­zi­den­ti­miz gaý­rat­ly­ly­gyň mer­te­be­li­li­giň ny­şa­ny­dy­gy ba­ra­da­ky pi­ki­ri­ni şeý­le de­lil­len­dir­ýär: “Jem­gy­ýe­tiň bäh­bi­di­ni bir­jik-de göz­den sal­ma­ýan yn­san­la­ryň köň­li nur­lu­dyr. Olar sa­byr­ly­dyr­lar, sa­ha­wat­ly­dyr­lar, leb­zi­ha­lal­dyr­lar. Ola­ryň ki­şä min­ne­ti bol­maz. Ine, şeý­le yn­sap­ly­lyk ýö­rel­ge­le­ri hem rys­ga­lyň, be­re­ke­diň asyl se­bä­bi­dir. Di­ňe aras­sa ga­za­ny­lan baý­lyk do­wam­ly bol­ýar”.
Ine, adam mer­te­be­si­niň be­lent­lik de­re­je­le­ri şeý­le päk ah­lak gym­mat­lyk­la­ryn­dan göz­baş al­ýar!

Ba­zar­gy­lyç Na­za­row, Hal­ka­ra ne­bit we gaz uni­wer­si­te­ti­niň
Bal­ka­na­bat bö­lü­mi­niň “Ne­bit se­na­ga­ty” fa­kul­te­ti­niň de­ka­ny.