Mur­gap der­ýa­sy Ma­ry we­la­ýa­ty­nyň çäginden akyp geç­ýär. Ol özü­niň süý­ji su­wy bi­len bu we­la­ýa­tyň ýüz­ müňlerçe gek­tar eke­ran­çy­lyk ýer­le­ri­ni, öri meý­dan­la­ry­ny suw­lan­dyr­ýar. Der­ýa öz göz­ba­şy­ny Pa­mir dag­la­ryn­dan alyp gaýd­ýar. Onuň je­mi uzyn­ly­gy 978 ki­lo­metr bo­lup, şo­nuň 530 ki­lo­met­ri Türk­me­nis­ta­nyň çä­gin­den geç­ýär. Bu der­ýa öz ha­na­syn­da­ky su­wu­ny ýa­gyş we gar suw­la­ryn­dan top­la­ýan der­ýa ha­sap­lan­ýar. Mur­gap der­ýa­sy­nyň su­wy esa­san, mart aýyn­da, kä­bir ýyl­lar­da bol­sa, few­ral, ap­rel aý­la­ryn­da kö­pel­ýär. Döw­le­ti­mi­ziň çägin­de oňa Ka­şan we Guş­gy der­ýa­la­ry, Ow­ga­nys­tan bi­len ser­het­de Kaý­sar der­ýa­sy go­şul­ýar. Ka­şan we Guş­gy der­ýa­la­ry mart, ap­rel aý­la­ryn­da bol suw­ly bol­sa-da, tom­suň gel­me­gi bi­len su­wy aza­lyp gu­rap gal­ýar. Mur­gap der­ýa­sy Ma­ry şä­he­ri­niň de­mir­ga­zyk-gün­ba­ta­ryn­da Ga­ra­gum çö­lü­nden geçip gid­ýär. Mur­gap der­ýa­sy­nyň ug­run­da ata-ba­ba­la­ry­myz uly how­dan­la­ry, bent­le­ri gu­rup, eke­ran­çy­lyk bi­len meş­gul­la­nyp­dyr­lar. Soň­ky dö­wür­ler­de-de bu der­ýa­nyň ug­run­da bent­le­riň bir­nä­çe­si gu­rul­dy. Bu how­dan­lar su­wuň köp wag­ty ar­tyk su­wy özü­ne ýyg­na­mak­da hem-de su­wy gyr­man­ça­dan aras­sa­lap, to­mus möw­sü­min­de ýe­ne-de der­ýa­ny suw­lan­dyr­mak­da uly hyz­ma­ty ýe­ri­ne ýe­tir­ýär.
Ýur­du­my­zyň oba ho­ja­ly­gy­ny, halk ho­ja­ly­gy­ny, se­na­ga­ty­ny ös­dür­mek­de bu der­ýa­nyň my­na­syp pa­ýy bar.