Hä­zir­ki dö­wür­de mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň äh­li pu­dak­la­ryn­da, şol san­da ila­ty azyk önüm­le­ri bi­len üp­jün et­mek­de örän uly äh­mi­ýe­te eýe bo­lan mal­dar­çy­lyk pu­da­gy­nda hem uly ösüş­ler ga­za­nyl­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len, ýur­du­myz­da hä­zir­ki za­man en­jam­lary bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan iri mal­dar­çy­lyk we guş­çu­lyk top­lum­la­ry yzy­gi­der­li gur­lup, ulan­ma­ga be­ril­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýur­du­my­zyň ila­ty­ny öz ýur­du­myz­da ön­dü­ril­ýän, ýo­ka­ry hil­li, eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa azyk önüm­le­ri bi­len bo­le­lin üp­jün et­mek ba­ra­da yzy­gi­der­li ala­da ed­ýär.
Türk­me­nis­ta­nyň Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň 3-nji iýun­da ge­çi­ri­len mej­li­sin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bu ugur­da mö­hüm äh­mi­ýet­li Ka­ra­ra gol çek­di. Bu res­mi­na­ma bi­len, Türk­me­nis­ta­nyň Azyk se­na­ga­ty döw­let bir­le­şi­gi­ne ýer­li gur­lu­şyk kär­ha­na­la­ry bi­len Ahal, Le­bap hem-de Ma­ry we­la­ýat­la­ryn­da hä­zir­ki za­man mal­dar­çy­lyk top­lum­la­ry­nyň tas­la­ma­la­ry­ny düz­mek we gur­mak bo­ýun­ça şert­na­ma bag­laş­ma­ga yg­ty­ýar be­ril­di. Res­mi­na­ma la­ýyk­lyk­da, gur­lu­şyk iş­le­ri­ne 2016-njy ýy­lyň iýun aýyn­da gi­riş­mek we mal­dar­çy­lyk top­lum­la­ry­ny 2018-nji ýy­lyň iýun aýyn­da do­ly taý­ýar edip ulan­ma­ga tab­şyr­mak bel­le­nil­di.
Te­le­ke­çi­ler ýur­du­my­zyň sarp ediş ba­za­ryn­da azyk önüm­le­ri­niň bol­çu­ly­gy­ny üp­jün et­mek­de, et-süýt önüm­le­ri­niň ön­dü­ri­li­şi­ni art­dyr­mak­da, ow­nuk we iri şah­ly mal­la­ry ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek­de uly iş­le­ri alyp bar­ýar­lar. Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýur­du­my­zy 2012—2016-njy ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň mak­sat­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, Ahal we­la­ýa­ty­nyň Ak bug­daý et­ra­byn­da guş eti­ni we ýu­murt­ga ön­dür­jek guş­çu­lyk ho­ja­ly­gy, Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Mag­tym­gu­ly et­ra­byn­da et we süýt ön­dür­jek mal­dar­çy­lyk top­lu­my, baş­ga-da bir­nä­çe oba ho­ja­lyk we azyk ugur­ly kär­ha­na­lar işe gi­ri­zil­di.
Şeý­le top­lum­la­ryň bi­ri hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň gat­naş­ma­gyn­da Ahal we­la­ýa­ty­nyň Der­we­ze et­ra­byn­da açy­lan mal­dar­çy­lyk top­lu­my­dyr. Bu top­lum ýur­du­my­zyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň ag­za­sy “Sa­ha­wat­ly” ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti ta­ra­pyn­dan dö­re­di­len­dir. Top­lum­da ga­ra mal­la­ryň 500-e go­la­ýy, şol san­da saý­la­ma gör­nüş­le­ri bar. Ola­ryň 200-si sa­gyl­ýan sy­gyr­lar­dyr. Mal­dar­çy­lyk top­lu­myň önüm­çi­lik kuw­wa­ty ýyl­da 2 müň ton­na süýt we süýt önüm­le­ri­ni hem-de 30 ton­na et önüm­le­ri­ni ön­dür­mä­ge ni­ýet­le­nen­dir. “Ýu­mak” hu­su­sy kär­ha­na­sy ta­ra­pyn­dan Ahal we­la­ýa­ty­nyň Al­tyn asyr et­ra­byn­da ýyl­da 500 ton­na et ön­dür­jek mal­dar­çy­lyk ho­ja­ly­gy işe gi­ri­zil­di.Şeý­le mal­dar­çy­lyk top­lum­la­ry­nyň işe gi­ri­zil­me­gi ýur­du­my­za im­port edil­ýän et we et önüm­le­ri­niň, süýt-ýag önüm­le­ri­niň möç­ber­le­ri­ni azalt­ma­ga, içer­ki ba­zar­la­ry­myz­da is­leg bil­di­ril­ýän önüm­le­ri ýur­du­myz­da ön­dür­mä­ge müm­kin­çi­lik dö­red­ýär.
Ar­ka­dag Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­la­ry ne­ti­je­sin­de, ýur­du­myz­da mal­dar­çy­ly­gy ös­dür­mek üçin äh­li ze­rur şert­le­riň dö­re­dil­me­gi, pu­da­gyň mad­dy-en­jam­la­ýyn bin­ýa­dy­nyň ber­ki­dil­me­gi bi­len bir ha­tar­da, pu­da­gyň ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy hem ber­ki­dil­ýär. 2014-nji ýy­lyň ahy­ryn­da ka­bul edi­len “We­te­ri­na­ri­ýa işi ha­kyn­da” Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny ýur­du­myz­da we­te­ri­na­ri­ýa işi­niň hu­kuk, gu­ra­ma­çy­lyk esas­la­ry­ny kes­git­le­ýär. Bu Ka­nun mal­la­ry dür­li ke­sel­ler­den go­rap sak­la­mak, be­jer­mek, adam­lar hem-de mal­lar üçin umu­my bo­lan ke­sel­ler­den ila­ty­my­zy go­ra­mak, haý­wan­la­ryň ýo­kanç ke­sel­le­ri­niň da­şa­ry ýurt­lar­dan ýur­du­my­zyň çäk­le­ri­ne ara­laş­ma­gy­na ýol ber­mez­lik, mal­dar­çy­lyk we guş­çu­lyk önüm­le­ri­niň, ot-iým­le­riň, ot-iým go­şun­dy­la­ry­nyň hi­li­ni we howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mek ba­bat­da döw­let sy­ýa­sa­ty­ny dur­mu­şa ge­çir­me­giň ugur­la­ry­ny düz­gün­leş­dir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýän esa­sy res­mi­na­ma bo­lup dur­ýar.
Mal­dar­çy­lyk önüm­le­ri­niň ön­dü­ri­li­şi­ni art­dyr­mak­da, ýo­ka­ry hil­li mal­dar­çy­lyk önüm­le­ri­ni ön­dür­mek­de mal­la­ryň baş sa­ny­ny kö­pelt­mek bi­len bir ha­tar­da ola­ryň to­humuň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­gyň uly äh­mi­ýe­ti bar. Ýur­du­myz­da ös­dü­ril­ýän oba ho­ja­lyk mal­la­ry­nyň dür­li gör­nüş­le­ri­niň ne­sil go­ru­ny sak­la­mak, kä­mil­leş­dir­mek, ýer­li şert­le­re uý­gun­la­şan, ýo­ka­ry önüm­li mal­la­ryň tä­ze to­par­la­ry­ny dö­ret­mek mal­dar­çy­lyk­da to­hum­çy­lyk işi­niň esa­sy ugur­la­ry­dyr. Bu ul­ga­myň ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy­ny ber­kit­mek mak­sa­dy bi­len, “Mal­dar­çy­lyk­da to­hum­çy­lyk işi ha­kyn­da” Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny ka­bul edil­di. Ka­nu­nyň mak­sa­dy mal­dar­çy­lyk­da to­hum­çy­lyk işi­niň hu­kuk, gu­ra­ma­çy­lyk esas­la­ry­ny kes­git­le­mek­den hem-de to­hum mal­dar­çy­ly­gy ba­bat­da ýu­ri­dik we fi­zi­ki şahs­la­ryň hu­kuk­la­ry­ny düz­gün­leş­dir­mek­den yba­rat­dyr. To­hum mal­la­ryň, to­hum­lyk önü­miň Türk­me­nis­ta­na ge­ti­ril­me­gi we ýur­du­myz­dan çy­ka­ryl­ma­gy, to­hum mal­dar­çy­ly­gy ba­bat­da işi yg­ty­ýar­ly­lan­dyr­mak, ser­ti­fi­kat­laş­dyr­mak, stan­dart­laş­dyr­mak hem-de äti­ýaç­lan­dyr­mak ýa­ly me­se­le­le­ri düz­gün­leş­dir­mä­ge hem Ka­nun­da uly orun be­ril­ýär.
Öri meý­dan­la­ry ýy­lyň äh­li pa­syl­la­ryn­da do­war­la­ryň we dü­ýe­le­riň esa­sy hem-de iň amat­ly ot-iým çeş­me­si bol­mak bi­len, mal­dar­çy­ly­gyň bu esa­sy pu­dak­la­ry­nyň ösi­şi, önüm­li­li­gi çöl örü­le­ri­niň ýag­da­ýy­na gö­nü­den-gö­ni bag­ly­dyr. Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da ýur­du­myz­da mal­la­ryň baş sa­ny­nyň bir­nä­çe es­se art­ma­gy se­bäp­li öri meý­dan­la­ryn­da mal bak­ma­gyň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni has-da art­dyr­mak, suw üp­jün­çi­li­gi­ni go­wu­lan­dyr­mak, örü­le­riň ula­ny­ly­şy­ny düz­gün­leş­dir­mek, ýa­ra­maz­la­şan ýer­le­riň ha­syl­ly­ly­gy­ny di­kelt­mek, müm­kin bo­lan ýer­ler­de bol­sa, eme­li usul­da ýo­ka­ry ha­syl­ly örü­le­ri dö­ret­mek uly äh­mi­ýe­te eýe­dir.

Leý­la ER­GE­ŞO­WA,
S.A.Ny­ýa­zow adyn­da­ky
TO­HU-nyň mu­gal­ly­my.

ЭТО МОЖЕТ БЫТЬ ИНТЕРЕСНОЕЩЕ ОТ АВТОРА