Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň öň­den­gö­rü­ji­lik­li sy­ýa­sa­ty, pä­him-paý­ha­sy bi­len Mi­ra­sa sar­pa goý­mak, Wa­ta­ny öz­gert­mek ýy­ly­nyň her bir gü­ni şan­ly wa­ka­la­ra bes­le­nip, ýur­du­my­zyň se­ne­na­ma­sy­na tä­ze al­tyn harp­lar bi­len gir­ýär. Şeý­le aja­ýyp wa­ka­la­ry­ň naý­ba­şy­la­ry­nyň bi­ri hök­mün­de mil­li Li­de­ri­mi­ziň Türk­men be­de­wi­niň baý­ra­my­nyň öňü­sy­ra­syn­da dün­ýä we türk­men oky­jy­la­ry­na sow­gat eden“Ga­da­my bat­ly be­dew” at­ly tä­ze ki­ta­by­ny be­lent buý­sanç bi­len bel­le­mek bo­lar.
Mä­lim bol­şy ýa­ly, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz uzak ýyl­la­ryň do­wa­myn­da hal­ky­my­zyň mil­li buý­san­jy, gym­mat­ly­gy bo­lan be­hiş­di ahal­te­ke be­dew­le­ri­niň geç­miş ta­ry­hy, eg­sil­mez şan-şöh­ra­ty, syn­maz gö­zel­li­gi, dün­ýä me­de­ni­ýe­tin­de tut­ýan or­ny ha­kyn­da düýp­li iş­le­ri alyp bar­ýar. Bu aja­ýyp iş­le­riň bir bö­le­gi döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň dün­ýä at­çy­ly­gy­nyň gym­mat­ly­gy ha­sap­lan­ýan ahal­te­ke be­dew­le­ri­ne ba­gyş­lap dö­re­den “Ahal­te­ke be­de­wi — bi­ziň buý­san­jy­myz we şöh­ra­ty­myz” at­ly ki­ta­byn­da aý­dyň be­ýa­ny­ny tap­dy. Mäh­ri­ban Ar­ka­da­gy­my­zyň yla­hy yl­ha­my­nyň gud­ra­ty bi­len dün­ýä inen “Ga­da­my bat­ly be­dew” at­ly tä­ze ki­ta­by, bu ug­ra ba­gyş­lan do­wam­ly zäh­me­ti­niň mi­we­si­dir.
Ahal­te­ke be­dew­le­ri gö­zel­li­gi bi­len äle­mi haý­ra­na goý­ýar. Bu gö­zel­li­gi, esa­san-da, syn-sy­pat­ly be­dew at­la­ryň göw­re­si­niň tä­sin reňk­le­ri üp­jün ed­ýär. Mu­ny biz eziz Ar­ka­da­gy­my­zyň Ak­han at­ly gö­zel görk­li, nu­ra­na zy­nat­ly aty­nyň keş­bin­de aý­dyň gör­ýä­ris. Şu nus­ga­dan ugur al­nyp, tä­ze ese­ri­niň daş­ky sa­hy­pa­syn­da gun­duz ýa­ly ak atyň keş­bi­niň jan­lan­dy­ryl­ma­gy onuň iç­ki maz­mu­ny bi­len tä­sin saz­la­şy­gy eme­le ge­tir­ýär. Ki­ta­byň da­şyn­da gar­ly Kö­pet­da­ga ta­rap na­za­ry­ny aý­lap du­ran ak be­dew gö­ýä te­bi­ga­tyň aý­dyň bir par­ça­sy hök­mün­de ki­ta­by ele alan her bir oky­jy­da ýat­dan çyk­ma­jak duý­gu­la­ry oýar­ýar.
Ahal­te­ke be­de­wi­ni türk­men hal­ky­nyň ta­ry­hy we ru­hy gym­mat­lyk­la­ry bi­len bag­ly­lyk­da gör­kez­mä­ge esas­la­nan tä­ze ne­şi­riň maz­mu­ny tä­ze mag­lu­mat­la­ra baý­dy­gy, yl­my çeş­me­le­re esas­lan­ýan­dy­gy, be­dew at­lar ba­ra­da­ky köp­ýyl­lyk bar­lag­la­ryň yl­my ne­ti­je­le­ri­ne da­ýan­ýan­dy­gy bi­len oky­jy­ny be­hiş­di be­dew­le­riň nu­ra­na dün­ýä­si­niň tä­ze men­zil­le­ri­ne ta­rap alyp gid­ýär.
“Ga­da­my bat­ly be­dew” at­ly tä­ze ne­şir “Dün­ýä­niň wa­jyp­ly­gy”, “Ga­dy­my­ýe­tiň se­da­sy”, “Türk­me­niň ru­hy baý­ly­gy”, “Gö­zel­li­giň syr­ly dün­ýä­si”, “Ebe­di mi­ras” hem-de “At—my­rat”, “Ta­ry­hyň için­dä­ki ta­ryh” ýa­ly bö­lüm­ler­den yba­rat bo­lup, bu bö­lüm­ler­de döw­let Baş­tu­ta­ny­myz köp­ýyl­lyk bar­lag­la­ry, pi­kir ýö­ret­me­le­ri, ede­bi mag­lu­mat­la­ry us­sat­lyk bi­len bir sa­pa­ga dü­züp­dir. Eser­de, aw­to­ryň at­çy­ly­gyň mil­li däp­le­ri ba­ra­da­ky çuň­ňur bi­lim­le­ri, türk­men be­dew­le­ri­ne ba­gyş­la­nan na­kyl­lar­da, pä­him­ler­de we pa­ra­sat­ly söz­ler­de öz be­ýa­ny­ny ta­pan halk pä­him­le­ri­niň ägirt uly baý­ly­gy şöh­le­len­ýär.
Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz ki­ta­byň ba­şyn­da oky­jy­la­ra: “Wa­ta­ny­my­zyň pa­ra­hat­ly­gy­na bo­lan ynam, ra­ýat­la­ry­my­zyň bo­le­lin dur­mu­şy me­niň ýa­şa­ýyş ba­bat­da­ky ýö­rel­ge­le­ri­miň tu­tuş maz­mu­ny­ny eýe­le­ýär. Si­ze dün­ýä, he­re­ket, tiz­lik, men­zil ha­kyn­da owal­baş­dan söh­bet aç­ýan­dy­gy­myň se­bä­bi hem, me­niň türk­men ahal­te­ke be­de­wi ha­kyn­da­ky oý-hy­ýal­la­rym­dyr. Türk­men hal­kyn­da be­de­wiň ga­dy­my­ly­gy, onuň gö­wün syr­da­şy­na öw­rü­lip git­me­gi dün­ýä tiz­lik be­ri­ji güý­jüň be­dew­de bo­lan­dy­gy üçin­dir” di­ýip ýüz­len­ýär.
Tä­ze ki­tap­da asyr­la­ryň do­wa­myn­da dö­re­di­len halk ro­wa­ýat­la­ryn­da wa­ka­la­ryň he­mi­şe be­dew­ler bi­len bag­la­nyş­ýan­dy­gy ha­kyn­da şeý­le di­ýil­ýär: “Ro­wa­ýat­la­ry­myz haý­sy döw­re de­giş­li bo­laý­syn, ol ag­la­ba be­dew bi­len yn­san bir­li­gi­niň was­py­ny ýe­tir­ýän ýor­dum­lar­dan dü­zü­len­dir”.
Ki­tap at­la­ryň reňk­le­ri, ýyn­dam­ly­gy, şan-şöh­ra­ty ha­kyn­da hem gym­mat­ly mag­lu­mat­la­ry özün­de jem­le­ýär. On­da türk­men be­de­wi­niň tä­sin reňk­de­di­gi ha­kyn­da şeý­le di­ýil­ýär: “Ahal­te­ke be­de­wi­niň taý­syz­ly­gy onuň tä­sin reňk öwüş­gi­nin­de has-da aý­dyň ýü­ze çyk­ýar. Reňk hem bu ýer­de iç­ki ha­dy­sa­nyň önü­mi, çün­ki gaý­ta­lan­maz­lyk hem kä­mil­lik ala­mat­la­ry be­de­wiň daş­ky gör­nü­şi­ne hem mah­sus­dyr”.
Tä­ze ne­şi­riň ýe­ne bir aý­ra­tyn­ly­gy on­da be­dew at­la­ryň dür­li fo­to­su­rat­la­ry­na giň orun ber­len­li­gi­dir. Ki­ta­byň öw­şün atyp du­ran sa­hy­pa­la­ry­ny be­ze­ýän be­dew­le­riň ça­puw­da, ke­nar bo­ýun­da, teb­le­ha­na­da, şö­wür­de, gül-pür­çü­ge bes­le­nen gül­li ba­ýyr­lyk­lar­da, dag etek­le­rin­de dü­şü­ri­len su­rat­la­ry syn­la­nyň­da, hut özü­ňi be­dew at­lar bi­len deň­deş gop­ýan ýa­ly bol­ýar­syň. Bu in­çe duý­gu­lar kal­ba aram, köň­le yl­ham bo­lup in­ýär.
“Ga­da­my bat­ly be­dew” at­ly tä­ze ki­tap eziz Ar­ka­da­gy­my­zyň dö­re­di­ji­lik dün­ýä­sin­de aý­ra­tyn ma­ny-maz­mu­na eýe bo­lan taý­syz nus­ga­dyr. Bu aja­ýyp ki­tap mil­li gym­mat­ly­gy­my­zyň naý­ba­şy nus­ga­sy bo­lan be­hiş­di be­dew­le­ri­mi­ze bo­lan çuň­ňur söý­gü­niň art­ma­gyn­da ba­ha­sy­na ýe­tip bol­ma­jak äh­mi­ýe­te eýe­dir.
Goý, eziz Ar­ka­da­gy­myz şeý­le gym­mat­ly eser­le­ri bi­len hal­ky­my­zy we bü­tin dün­ýä oky­jy­la­ry­ny he­mi­şe be­gen­di­rip dur­sun!

Ene SA­PAR­LY­ÝE­WA,
Türk­me­nis­ta­nyň Mer­ke­zi döw­let
ar­hi­wi­niň bö­lüm mü­di­ri.