Ýo­ka­ry wolt­ly elekt­rik sim­le­rin­de ha­tar­la­ny­şyp otu­ran guş­la­ry gö­ren bol­sa­ňyz ge­rek. Eý­sem, ola­ry tok ur­ma­ýar­my­ka?! Elekt­rik ener­gi­ýa­sy elekt­ron­la­ryň “goň­şy” atom­la­ra urup, ola­ry yr­gyl­dat­ma­gy ne­ti­je­sin­de ak­dy­ryl­ýar. Bir ge­ne­ra­tor­dan, ka­be­liň için­dä­ki iki si­miň bi­rin­den ak­ýan akym lam­pa ýa­nan­dan soň­ra, beý­le­ki “boş” sim­den yzy­na gaýd­ýar. Elekt­rik to­gy “gar­şy­ly­gy ha­la­ma­ýar”. Yzy­na gel­mek üçin he­mi­şe iň gys­ga ýo­ly saý­la­ýar. Su­wuň için­de dur­ka­ňyz tok­ly si­mi el­le­se­ňiz, akym iň aň­sat ýol bo­lan be­de­ne gir­ýär. Ol ýer­den bol­sa, ge­çi­ri­ji hä­si­ýe­ti ýo­ka­ry bo­lan su­wa ge­çip, on­dan top­ra­ga ak­ýar.
Guş­la­ryň gonýan simleriniň top­ra­ga birig­ýän ýe­ri ýok. Olar elekt­rik to­gu­nyň yzy­na do­lan­ma­gy üçin gys­ga ýo­ly eme­le ge­tir­me­ýär­ler. Elekt­rik ener­gi­ýa­sy ola­ryň be­de­ni­ne geç­män, has az gar­şy­lyk gör­kez­ýän ola­ryň iki aýa­gy­nyň ara­syn­da­ky sim­den ge­çip gid­ýär. Şol se­bäp­li er­ka­na uçup ýö­ren guş­lar gü­nüň is­len­dik wag­tyn­da sim­le­riň üs­tü­ne go­nup bil­ýär. Baş­ga söz bi­len aý­dy­lan­da, guş­lar di­ňe bir si­me gon­ýar­lar (“-” ýa-da “+”). Eger olar her aýa­gy­ny bir si­me de­gir­se­ler ola­ry ba­da-bat tok urar­dy. Se­bä­bi şeý­le ýag­daý­da onuň üs­tün­den elekt­rik aky­my geç­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА