Pasyllaryň soltany hasaplanýan bahar pasly tebigatyň janlanmagyna, Ýer ýüzündäki haýwanat we ösümlik dünýäsiniň täzeçil durmuşa başlamagyna şert döredýär. Haýwanat dünýäsinde orun alan guşlar hem özüniň özboluşlylygy bilen tapawutlanýar. Beýleki jandarlar bilen bir hatarda guşlary goramak hem adamzadyň möhüm wezipeleriniň biridir.
Mälim bolşy ýaly, 1906-njy ýylyň 1-nji aprelinde guşlary goramak boýunça halkara konwensiýa kabul edilipdi. Şonuň üçin hem her ýylyň 1-nji apreli guşlaryň halkara güni hökmünde bellenilýär. Bu sene daşky gurşawy goramak babatda wajyp pikirleri wagyz etmäge bagyşlanýar. Ýer ýüzünde köp guşlaryň ýitip gitmegi bilen bagly meseleleri çözmek babatda adamlaryň medeniýetini ýokarlandyrmagy göz öňünde tutýar. Mälim bolşy ýaly, biziň ýurdumyzda hem hormatly Prezidentimiziň giň halkara goldawyna eýe bolýan başlangyçlary netijesinde daşky gurşawy we onuň biologik köpdürlüligini goramak işine uly ähmiýet berilýär.
Halkara ornitologlar bileleşiginiň maglumatlaryna laýyklykda, Ýer ýüzünde guşlaryň 10 müňden gowrak görnüşiniň bardygy ylmy taýdan mälim edilýär. Guşlaryň güni 1894-nji ýylda ABŞ-da bellenip başlandy. Soňra gysga wagtyň içinde ýurduň ähli ştatlaryna ýaýrady. Soňlugy bilen bu sene Ýewropa aralaşdy we häzirki wagtda dünýäniň ençeme ýurdunda giňden bellenilýär.
Guşlar tebigatda we adam durmuşynda möhüm orun eýeleýär. Olaryň köp görnüşleri uly ykdysady ähmiýete hem eýedir. Guş ösdürip ýetişdirmek oba hojalygynyň et, ýumurtga we ýag, şeýle hem guş ýelegi önümçiligi üçin möhümdir. Guşlaryň köp görnüşi adamlar tarapyndan öý haýwanlary hökmünde saklanýar. Adamlaryň işjeňliginiň netijesinde, guşlary köpeltmek ugrunda tagallalar edilýär, olar milli we halkara kanunlar esasynda goralýar. Guşlary öwrenýän ylma ornitologiýa diýilýär.
Allamyrat Ýaranow,
A.Kekilow adyndaky Mugallymçylyk mekdebiniň mugallymy.