Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda saýlanan Prezident Donald Tramp şu ýylyň 20-nji ýanwarynda kasam kabul edip, resmi taýdan wezipesine girişdi. Ýurduň 45-nji Prezidenti dabaraly ýagdaýda geçirilen wezipä girişmek çäresinde döwlet Baştutanynyň wezipelerini ak ýürek bilen ýerine ýetirjekdigini we Konstitusiýany gorajakdygyny mälim etdi.
– Men Donald Jon Tramp Birleşen Ştatlaryň prezidentiniň wezipesini ak ýürekden ýerine ýetirjekdigime, Birleşen Ştatlaryň Konstitusiýasyny güýjümiň ýeten derejesine çenli gorajakdygyma, goldajakdygyma dabaraly ýagdaýda kasam edýärin. Maňa Taňrynyň özi kömek etsin! – diýip, Prezident wezipesine girişdi.
ABŞ-da kasamyň ýazgysy 1789-njy ýyldan bäri üýtgedilmän gelýär. Diňe bir gezek “Kasam etmek” sözi “Dabaraly ýagdaýda bildirýärin” sözi bilen üýtgedildi. Kasam kabul edişlik dabarasy ýurduň Kongresiniň (Kapitoliýanyň) basgançagynda geçirildi.
Kasam kabul edenden soňra Donald Tramp çykyş etdi. Ol haýsydyr bir partiýanyň ýurdy dolandyrýandygyna garamazdan, halkyň ýurduň hökümetini dolandyrýandygyny ýatdan çykarmaly däldigini belläp geçdi.
Ol täze konsepsiýa bilen işlejekdigini nygtap, hemme zatdan öňde Amerikanyň bähbitlerini nazarda tutjakdygyny aýtdy. Bilelikde Amerikany has güýçli döwlete öwürjekdiklerini bellän Tramp täze iş orunlarynyň döredilmegi hem-de önümçilik desgalarynyň kuwwatynyň has-da artdyrylmagy ugrunda tagalla etjekdigini mälim etdi. Şeýle hem ol älem giňişligini öwrenmegi dowam etdirjekdiklerini, täze dermanlaryň hem-de tehnologiýalaryň öndürilmegine has köp üns beriljekdigini aýtdy.
Prezident Tramp dabaradan soňra telefon arkaly ilkinji söhbetdeşligini geçirdi. Ol daşary ýurtly döwlet ýolbaşçylaryndan Ysraýylyň Premýer-ministri Binýamin Netanýahu bilen söhbetdeş boldy we ony fewral aýynda Waşingtona çagyrdy. Saparyň möhleti diplomatik ugurlar arkaly kesgitlener.
Resmi çäreleriň yzysüre Donald Tramp ilkinji kararlara öz goluny goýdy. Ol ýurduň Senatynyň tassyklamagyna zerur bolmadyk ýolbaşçylary wezipä belledi. Prezidentiň orunbasary Maýk Pensiň, Ak Tamyň iş dolandyryjysy Raýns Pribasyň hem-de milli howpsuzlyk boýunça maslahatçy Maýkl Flinniň, şeýle-de uly geňeşçiler Kellien Konueýiň, Stiw Bennonyň hem-de maslahatçy Jared Kuşneriň kasamlaryny kabul etdi.
Bulardan başga-da Trampyň ýolbaşçylygyndaky hökümetiň düzüminde işlejek ministrler hem Senat tarapyndan tassyklanyp başlandy. Eýýäm goranmak ministri Jeýms Mettis, içerki howpsuzlyk boýunça ministr Jon Kelli, daşary işler ministri Reks Tillerson hem-de Merkezi aňtaw edarasynyň başlygy Maýkl Pompeonyň dalaşgärligi tassyklandy.
Şeýle hem ýurduň Senaty ABŞ-nyň Birleşen Milletler Guramasynyň ýanyndaky hemişelik wekili wezipesine hödürlenen Günorta Karolina ştatynyň ozalky gubernatory Nikki Heýliniň dalaşgärligini makullady. 45 ýaşyndaky Heýli Hindistandan göçüp gelen maşgalada dünýä inýär. Ol mundan ozal telekeçilik bilen meşgullandy we 2011-nji ýylda iň ýaş gubernator derejesine eýe boldy. Nikki Heýli Barak Obamanyň döwründe BMG-niň hemişelik wekili bolan Samanta Paueriň ornuna geçer.
Trampyň ilkinji myhmany.
ABŞ-nyň täze Prezidenti Donald Trampyň Ak Tamdaky ilkinji daşary ýurt myhmany Beýik Britaniýanyň Premýer-ministri hanym Tereza Meý boldy. Bu barada iki ýurduň köpçülikleýin metbugat gulluklary habar berdi. Iki ýurduň ýolbaşçylarynyň arasyndaky duşuşygyň gün tertibiniň esasyny söwda gatnaşyklary düzdi.
Beýik Britaniýanyň Premýer-ministri Tereza Meý Ýewropa ýurtlary bilen bir hatarda beýleki döwletler, hususan-da ABŞ bilen söwda gatnaşyklaryny has-da ösdürmäge taýýardyklaryny mälim etdi.
ABŞ Beýik Britaniýanyň Germaniýadan soňra ikinji uly söwda hyzmatdaşydyr. Iki ýurduň arasyndaky haryt dolanyşygy 186 milliard dollara barabardyr. Şeýle hem Beýik Britaniýa gelýän daşary ýurt maýa goýumlaryň sanawynda-da ABŞ öňdäki orunlary eýeleýär.