Türk­men bi­ta­rap­ly­gy­nyň tu­tuş dün­ýä­de pa­ra­hat­çy­ly­gyň, howp­suz­ly­gyň hem-de dur­nuk­ly ösü­şiň öz­bo­luş­ly ke­pi­li­di­gi­ne şu ýo­kar­da­ky aý­dy­lan­lar hem aý­dyň şa­ýat­lyk ed­ýär. Türk­men bi­ta­rap­ly­gy dün­ýä bi­le­le­şi­gi­niň gol­da­ma­gyn­da hal­ka­ra baý­ram­çy­ly­gy­na öw­rül­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­lan­gy­jy bi­len 2017-nji ýy­lyň 2-nji few­ra­lyn­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 71-nji mej­li­sin­de 12-nji de­kab­ry Hal­ka­ra Bi­ta­rap­lyk gü­ni di­ýip yg­lan et­mek ha­kyn­daky Ka­rar­na­ma bi­ra­gyz­dan ka­bul edil­di. Bu şat­lyk­ly wa­ka ýur­du­my­zyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk hu­kuk de­re­je­si­niň dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gin­de uly gol­da­wa eýe bol­ýan­dy­gy­nyň hem-de se­bit­de we dün­ýä­de pa­ra­hat­çy­ly­gy, howp­suz­ly­gy hem-de dur­nuk­ly ösü­şi üp­jün et­mä­ge my­na­syp go­şant goş­ýan­dy­gy­nyň no­bat­da­ky äh­lu­mu­my yk­rar­na­ma­sy­dyr. Bu baý­ram­çy­ly­gy esas­lan­dyr­mak ha­kyn­da­ky baş­lan­gyç 2015-nji ýy­lyň 12-nji de­kab­ryn­da paý­tag­ty­myz­da ge­çi­ri­len ýo­ka­ry de­re­je­li hal­ka­ra mas­la­hat­da döw­let Baş­tu­ta­ny­myz ta­ra­pyn­dan be­ýan edil­di. Şol gün ýur­du­myz he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk baýramynyň şan­ly 20 ýyl­ly­gy­ny da­ba­ra­ly ýag­daý­da bel­läp­di.
Mäh­ri­ban we eder­men türk­men hal­ky bi­len tu­tuş dün­ýä 12-nji de­kab­ry Hal­ka­ra Bi­ta­rap­lyk gü­ni hök­mün­de giň­den bel­le­ýär. Ýur­du­myz­da-da bu baý­ram­çy­ly­gyň şa­ny­na köp san­ly hal­ka­ra äh­mi­ýet­li çä­re­ler ge­çi­ril­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry ýurt­lar­da­ky dip­lo­ma­tik we­kil­ha­na­la­ry ta­ra­pyn­dan Hal­ka­ra Bi­ta­rap­lyk gü­ni my­na­sy­bet­li da­ba­ra­lar gu­ral­ýar. Bu da­ba­ra­lar­da edil­ýän çy­kyş­lar­da ýur­duň da­şa­ry sy­ýa­sat ug­ru­nyň öze­ni bo­lup dur­ýan Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­ly­gy­nyň hal­ka­ra hu­ku­gy­nyň we dip­lo­ma­ti­ýa­nyň berk ýö­rel­ge­le­ri­ni, şeý­le hem pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji gep­le­şik­le­riň tej­ri­be­si­ni hem-de hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny ber­kit­mä­ge gö­nük­di­ri­len giň göw­rüm­li baş­lan­gyç­la­ryň ama­la aşy­ryl­ma­gy­ny özün­de jem­le­ýän­di­gi bel­le­nip ge­çil­ýär.
1995-nji ýy­lyň 12-nji de­kab­ryn­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy “Türk­me­nis­ta­nyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy” at­ly ýö­ri­te Ka­rar­na­ma­ny – ýur­du­my­zyň hal­ka­ra hu­kuk de­re­je­si­ni tas­syk­lan, dün­ýä tej­ri­be­sin­de de­ňi-ta­ýy bol­ma­dyk il­kin­ji res­mi­na­ma­ny ka­bul et­di. 2015-nji ýyl­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň tä­ze Ka­rar­na­ma­ny bi­ra­gyz­dan ka­bul et­me­gi hem Türk­me­nis­ta­nyň saý­lap alan ug­ru­nyň dog­ru­ly­gy­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy bol­dy. Bu res­mi­na­ma­da ýur­du­my­zyň Bi­ta­rap­lyk de­re­je­si­ne uly gol­da­wyň be­ril­ýän­di­gi, se­bit­de we dün­ýä­de äh­mi­ýet­li or­nu­nyň yk­rar edil­ýän­di­gi be­ýan edil­ýär.
Bi­ta­rap­lyk – bu türk­men hal­ky­nyň mil­li buý­san­jy­dyr. Türk­me­nis­ta­nyň geo­sy­ýa­sy taý­dan amat­ly ýer­leş­me­gi hem-de ýur­du­my­zyň Bi­ta­rap­lyk we pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik sy­ýa­sa­ty ne­ti­je­sin­de bi­ziň döw­le­ti­miz dün­ýä­de yla­laş­dy­ry­jy mer­ke­ze öw­rül­di. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz: “Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­ly­gy bi­ziň ba­ha­sy­na ýe­tip bol­ma­jak gym­mat­ly­gy­myz­dyr. Dur­mu­şy­my­zyň aý­ryl­maz bir bö­le­gi we esa­sy mak­sa­dy­myz­dyr. Bi­ta­rap­lyk türk­men hal­ky­na pa­ra­hat, asu­da, bo­le­lin we ösüş­le­re bes­le­nen aba­dan dur­mu­şy üp­jün ed­ýär. Mu­kad­des Ga­raş­syz­ly­gy­my­zyň çuň­ňur maz­mun­ly mak­sat­la­ry­ny ama­la aşyr­ma­gyň yg­ty­bar­ly ke­pi­li bo­lup, hyz­mat ed­ýär. Pa­ra­hat­çy­lyk, howp­suz­lyk we ösüş ýa­ly esa­sy dü­şün­je­ler çär­ýek asyr bä­ri Türk­me­nis­ta­nyň da­şa­ry sy­ýa­sy dokt­ri­na­sy­ny aý­dyň hä­si­ýet­len­di­rip gel­di” di­ýip bel­le­ýär.
Bu gün ýur­du­my­zyň Bi­ta­rap­lyk de­re­je­si se­bit we dün­ýä möç­be­rin­dä­ki ýag­daý­la­ryň dur­nuk­laş­ma­gy­na, sy­ýa­sy, yk­dy­sa­dy, yn­san­per­wer we eko­lo­gi­ýa hä­si­ýet­li mö­hüm me­se­le­ler çö­zü­len­de döw­let­le­riň hem-de hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ryň ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk et­me­gi­ni hö­wes­len­dir­mä­ge oňyn tä­sir ed­ýän ýag­daý hök­mün­de özü­ni bar­ha aý­dyň ýü­ze çy­kar­ýar. Ol Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň we­zi­pe­le­ri­niň üs­tün­lik­li ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi­ne ýar­dam ber­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Bu gu­ra­ma bi­len köp­ta­rap­ly ys­ny­şyk­ly hyz­mat­daş­lyk Türk­me­nis­ta­nyň ile­ri tu­tul­ýan stra­te­gik ug­ry bo­lup dur­ýar.
Döw­le­ti­miz BMG-niň jo­gap­kär, uzak­möh­let­li hyz­mat­da­şy bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny, öz üs­tü­ne alan borç­na­ma­la­ry­ny yzy­gi­der­li ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge yg­rar­ly­dy­gy­ny gör­ke­zip, Mer­ke­zi Azi­ýa­da pa­ra­hat­çy­ly­gy, howp­suz­ly­gy we hyz­mat­daş­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak bo­ýun­ça bi­le­lik­dä­ki hal­ka­ra ta­gal­la­la­ry­na iş­jeň gat­naş­ýar. Şu ba­bat­da Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan ta­ra­pyn­dan pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji­lik­li uly tej­ri­be top­la­nyl­dy. Mu­nuň şeý­le­di­gi­ne, hu­su­san-da, Aş­ga­bat­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň ho­wan­dar­ly­gyn­da ge­çen asy­ryň 90-njy ýyl­la­ry­nyň or­ta­la­ryn­da Tä­ji­gis­ta­nyň we Ow­ga­nys­ta­nyň içer­ki da­wa­la­ry­ny sy­ýa­sy taý­dan çöz­mek bo­ýun­ça gep­le­şik­le­riň ge­çi­ril­me­gi aý­dyň şa­ýat­lyk ed­ýär.
Hä­zir hem bu tej­ri­be se­bit­de örän ze­rur­dyr we mil­li Li­de­ri­miz Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­nyň Ow­ga­nys­tan­da­ky ýag­daý­la­ry pa­ra­hat­çy­lyk­ly çöz­mek, ýa­rag­syz­lan­ma­gyň se­bit­dä­ki iş­le­ri­ne ýar­dam ber­mek, suw-ener­ge­ti­ka me­se­le­le­ri­niň saz­la­şyk­ly çö­zül­me­gi, eko­lo­gi­ýa aba­dan­çy­ly­gy­ny üp­jün et­mek, döw­rüň howp­ly we­him­le­ri­ne gar­şy he­re­ket et­mek ýa­ly wa­jyp me­se­le­ler­de BMG-niň yg­ty­bar­ly hyz­mat­da­şy bol­ma­ga taý­ýar­dy­gy­ny tek­rar­la­ýar.
Şu we­zi­pe­le­riň çö­zül­me­gin­de 2007-nji ýy­lyň de­kab­ryn­da paý­tag­ty­myz­da açy­lan BMG-niň Mer­ke­zi Azi­ýa üçin öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy bo­ýun­ça se­bit mer­ke­zi­ne äh­mi­ýet­li orun be­ril­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça dö­re­di­len bu iri dü­zü­miň mer­ke­zi eda­ra­sy hök­mün­de Aş­ga­ba­dyň saý­la­nyp alyn­ma­gy se­bi­tiň äh­li döw­let­le­ri ta­ra­pyn­dan gol­da­nyl­dy. Şeý­le­lik­de, se­bit we dün­ýä möç­ber­li yk­rar edi­len pa­ra­hat­çy­lyk dö­re­di­ji­lik mer­kez­le­riň bi­ri hök­mün­de Wa­ta­ny­my­zyň ab­ra­ýy no­bat­da­ky ge­zek tas­syk­la­nyl­dy.
Go­laý­da, BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­syn­dan ýe­ne-de bir hoş ha­bar ge­lip go­wuş­dy. Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Mer­ke­zi Azi­ýa üçin öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy bo­ýun­ça se­bit mer­ke­zi­niň açyl­ma­gy­nyň 10 ýyl­ly­gy­na ga­bat­lap, BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy ta­ra­pyn­dan 17-nji no­ýabr­da Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bi­len “Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Mer­ke­zi Azi­ýa üçin se­bit mer­ke­zi­niň or­ny” at­ly Re­zol­ýu­si­ýa­ bi­ra­gyz­dan ka­bul edil­di.
Türk­me­nis­tan Bi­ta­rap­lyk de­re­je­sin­den ugur alyp hem-de “Açyk ga­py­lar” sy­ýa­sa­ty­ny alyp ba­ryp, beý­le­ki döw­let­ler – goň­şy hem-de Ýer ýü­zü­niň dür­li se­bit­le­rin­de ýer­le­şen döw­let­ler bi­len öza­ra ys­ny­şyk­ly he­re­ket­le­ri­ni iş­jeň art­dyr­ýar­lar. Ne­bit-gaz se­riş­de­le­ri­niň ägirt uly gor­la­ry­na eýe bo­lan ýur­du­myz top­lum­la­ýyn döw­re­bap­laş­dyr­mak we di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­mak ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­la­nan ener­ge­ti­ka stra­te­gi­ýa­sy­ny yzy­gi­der­li dur­mu­şa ge­çi­rip, soň­ky ýyl­lar­da da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len bi­le­lik­de, bir­nä­çe iri gaz-eks­port tas­la­ma­la­ry­ny üs­tün­lik­li ama­la aşyr­dy.
Bu gün ýurt­la­ryň we se­bit­le­riň dur­nuk­ly ös­me­gi üçin hal­ka­ra üs­ta­şyr-ulag ge­çel­ge­si­ni dö­ret­mek ha­kyn­da Türk­me­nis­tan ta­ra­pyn­dan ba­şy baş­la­nan baş­lan­gyç­lar hem aý­ra­tyn mö­hüm hä­si­ýe­te eýe­dir. Hä­zir­ki za­man şert­le­rin­de ýaý­baň­lan­dy­ry­lan de­giş­li mul­ti­mo­dal dü­züm­le­riň bol­ma­gy dün­ýä möç­be­rin­de oňyn iş­le­ri hö­wes­len­dir­me­giň aý­ryl­maz bö­le­gi­dir hem-de ýur­du­myz bu ul­gam­da öň­de du­ran we­zi­pe­le­riň çö­zül­me­gi­ne my­na­syp go­şant goş­ýar.
Türk­me­nis­ta­nyň dur­mu­şa ge­çir­ýän Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty hä­zir­ki dö­wür­de mö­hüm­di­gi­ni we ze­rur­dy­gy­ny aý­dyň tas­syk­lap, äh­lu­mu­my aba­dan­çy­ly­gyň we gül­läp ösü­şiň bäh­bi­di­ne hem­me­ta­rap­la­ýyn ösüş­ler hem-de ne­ti­je­li hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny gi­ňelt­mek üçin tä­ze gel­je­gi hem-de müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar.
“Zaman-Türkmenistan”.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА