Mer­mer sö­zü­ni grek di­lin­den ter­ji­me ede­niň­de “ýal­pyl­da­ýan daş” di­ýen ma­ny­ny ber­ýär. Mer­mer ga­dymy eý­ýam­lar­dan bä­ri ar­hi­tek­tu­ra yma­rat­la­ry­nyň ýü­zü­ni ört­mek­de giň­den ula­ny­lyp­dyr. Ak mer­mer­den dür­li gör­nüş­li heý­kel­ler ýa­sa­lyp­dyr. Mer­me­ri il­ki ta­pan ga­dy­my adam­lar oňa tä­sin ha­zy­na­dyr öý­düp­dir­ler. Me­so­po­ta­mi­ýa­da we Mü­sür­de bu üýt­ge­şik da­şyň ga­dyr-gym­ma­ty has ýo­ka­ry bo­lup­dyr. Grek we rim us­sa­la­ry bol­sa, bu daş­dan de­ňi-ta­ýy bol­ma­dyk ar­hi­tek­tu­ra ýa­dy­gär­lik­le­ri­ni gu­rup­dyr­lar, dür­li heý­kel­le­ri ýa­sap­dyr­lar. Mer­mer­den edi­len önüm­le­re berk­li­gi, deň öl­çeg­li­li­gi we iş­läp taý­ýar­la­ýyş amat­ly­ly­gy üçin ýo­ka­ry ba­ha ke­sil­ýär. Ital­ýan heý­kel­ta­ra­şy Mi­ke­lan­že­lo Da­wi­diň heý­ke­li­ni ta­raş­lan­da ony bi­te­wi mer­mer­den oýup ýa­sap­dyr. Bi­ziň gün­le­ri­miz­de mer­mer dün­ýä­niň köp ýurt­la­ryn­da ga­zy­lyp al­nyp, ola­ryň ara­syn­da Gre­si­ýa, Ita­li­ýa, Is­pa­ni­ýa, Hin­dis­tan, Tür­ki­ýe, Fran­si­ýa, Be­ýik Bri­ta­ni­ýa, Ir­lan­di­ýa, ABŞ, Bra­zi­li­ýa, Ar­gen­ti­na we Gü­nor­ta Af­ri­ka Res­pub­li­ka­sy has öňe saý­lan­ýar.
Mer­mer owa­dan daş bo­lup, giň­den ýaý­ran gur­lu­şyk ma­te­ri­al­la­ry­nyň bi­ri­dir. Ol bi­na­la­ryň da­şy­ny ört­mek­de, köşk, heý­kel gur­lu­şyk­la­ryn­da giň­den ula­nyl­ýar. Mer­mer köp­lenç mi­ne­ral ga­ryn­dy­la­ry we or­ga­ni­ki bir­leş­me­le­ri özün­de sak­la­ýar. Ga­ryn­dy­lar mer­me­riň reňk­le­ri­ni üýt­ge­dip, onuň has gö­ze gelüwli gö­rün­me­gi­ne se­bäp bol­ýar. Mer­me­riň reňk ut­gaş­ma­sy dür­li-dür­li bo­lup, özün­de köp san­ly öwüş­gin­le­ri sak­la­ýar. Adat­ça ak mer­mer iň ne­pi­si we zy­nat­ly­sy ha­sap­la­nyp, onuň örän nä­zik gur­lu­şy bol­ýar. Mer­mer bel­li bir de­re­je­de du­ru­ly­ga eýe bo­lup, mo­zai­ka, gü­ber­çek­li na­gyş­la­ry ýa­sa­mak­da hem ula­nyl­ýar.
Mer­me­ri kes­mek, ýyl­ma­mak, sün­nä­le­mek ar­ka­ly iş­läp taý­ýar­la­ýar­lar. Mer­mer zy­ýan­syz­lan­dyr­ýan oňat se­riş­de bo­lup, on­da hiç hi­li mik­ro­or­ga­nizm ýa­şa­ma­ýar. Mer­mer we on­dan ýa­sa­lan önüm­ler oňaý­ly bo­lup, ýe­ňil ýu­wul­ýar, suw, ot we so­wuk tä­sir et­me­ýär. Mer­mer önüm­leri uzak ömür­li bol­ýar. My­sal üçin, mer­mer po­luň or­ta­ça kö­ne­liş de­re­je­si azyn­dan 50 ýy­la ba­ra­bar­dyr.
Mer­mer ga­dymy dö­wür­ler­den bä­ri aň­ry­baş zy­na­tyň we nä­zik is­leg­le­riň ny­şa­ny­dyr. Şu gün­ki gün­de köp adam­lar hut şu ma­te­ria­la aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­ýär­ler. Bu ma­te­ri­al ja­ýyň da­şy­nyň we içi­niň be­zeg iş­le­rin­de, gar­ba­nyş­ha­na­lar­da, hammamlarda we beý­le­ki ýer­ler­de giň­den ula­nyl­ýar. Mer­mer çüw­dü­rim­ler, gül­dan­lar we be­zeg zy­nat­la­ry özü­niň has ha­şam­ly­ly­gy we gö­ze gelüwliligi bi­len gö­ren­le­ri haý­ran gal­dyr­ýar.

Taýýarlan Wel­na­zar Hu­daý­na­za­row,
Türk­men döw­let ma­li­ýe
ins­ti­tu­ty­nyň ta­ly­by.