Ýew­ro­pa­nyň bi­ta­rap­lyk de­re­je­si­ne eýe bo­lan ýurt­la­ryn­dan Şweý­sa­ri­ýa­da sa­la-sa­lyş­lyk ge­çi­ril­di. Döw­let ta­ra­pyn­dan ra­ýat­la­ra “Hök­ma­ny esa­sy gir­de­ji” kö­mek pu­lu­ny ber­mek ba­ra­da ge­çi­ri­len sa­la-sa­lyş­ly­gyň ne­ti­je­si hem­mäni haý­ran gal­dyr­dy. Ýur­duň 26 kan­to­ny­nyň hem-de ýa­rym kan­to­ny­nyň ra­ýat­la­ry bu baş­lan­gy­jy gol­da­ma­dy.
Ýerli met­bu­gat­da­ky ha­bar­la­ra gö­rä, ýur­duň ra­ýat­la­ry­nyň 76,9 gö­te­ri­mi ke­pil­li gir­de­ji­den ýüz öwür­di. Eger bu baş­lan­gyç halk ta­ra­pyn­dan gol­da­ny­lan ýag­da­ýyn­da, on­da döw­let ta­ra­pyn­dan ulu­la­ra her aý 2,5 müň şweý­sar fran­ky (2260 ýew­ro), ça­ga­la­ra bol­sa, 625 şweý­sar fran­ky möç­be­rin­de kö­mek pu­lu­ny ber­mek göz öňün­de tu­tu­lyp­dy.
Eger bu baş­lan­gyç ba­şa ba­ran ýag­da­ýyn­da Şweý­sa­ri­ýa ra­ýat­la­ry­na ola­ryň iş­li ýa-da iş­siz­di­gi­ne ga­ra­maz­dan, her aý bel­lenilen bir möç­ber­de kö­mek pu­ly bi­len üp­jün et­jek il­kin­ji döw­let bo­lar­dy. Ýurt­da or­ta­ça, aý­lyk ha­ky 4500-den 6800 şweý­sar fran­ky ara­syn­da­dyr. Şä­her­dä­ki jem­gy­ýet­çi­lik ula­gy­nyň gat­naw ba­ha­sy 2-4,5 şweý­sar fran­ky­na deň­dir. Ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­nyň ki­re­ýi or­ta­ça 1000 şweý­sar fran­kyn­dan baş­lap, 3800 şweý­sar fran­ky­na çen­li ba­ryp ýet­ýär.
Ýur­duň par­la­men­ti­niň ozal­ky baş­ly­gy Os­wald Sigg hem-de pub­li­sist Da­ni­el Ştraub da­gy ra­ýat­la­ra kö­mek pu­lu­ny ber­mek ba­ra­da­ky baş­lan­gyç bi­len çy­kyş et­di. Bu ýag­daý­da, her ýyl 208 mil­liard şweý­sar fran­ky (187,2 mil­liard ýew­ro) ge­rek bo­lar­dy.
Hök­ma­ny esa­sy gir­de­ji: ol jem­gy­ýet­dä­ki her bir ag­za onuň dur­muş ýag­da­ýy­na ga­ra­maz­dan, yzy­gi­der­li tö­len­ýän pul. Bu ul­gam ba­ra­da pel­se­pe­çi To­mas Peýn 1795-nji ýyl­da “Ag­ra­ri­an Jus­tice” (“Ag­rar ada­la­ty”) di­ýen ki­ta­byn­da ýa­zyp­dy. Mu­nuň dün­ýä­de bir­nä­çe my­sa­ly bar. 1974-1979-njy ýyl­lar ara­ly­gyn­da Ka­na­da­nyň Do­fin şä­he­ri­niň ýa­şaý­jy­la­ry­na ýer­li hä­ki­mi­ýe­tiň baş­lan­gy­jy bi­len her aý 100 dol­lar kö­mek pu­ly ber­lip­dir. 2008-2009-njy ýyl­lar ara­ly­gyn­da Na­mi­bi­ýa­nyň Omi­ta­re we Oçi­we­ro et­rap­la­ryn­da, 2010-2011-nji ýyl­lar ara­ly­gyn­da Hin­dis­ta­nyň hö­kü­me­ti ÝU­NI­SEF eda­ra­sy bi­len bi­le­lik­de, Madh­ýa-Pra­deş şta­ty­nyň kä­bir oba­la­ryn­da kö­mek pul­la­ry ber­lip­di.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА