De­ňiz ar­ka­ly ýük da­şa­mak iň ar­zan ugur­la­ryň bi­ri bo­lup, dün­ýä­niň iri kom­pa­ni­ýa­la­ry köp­lenç ýük­le­ri da­şa­mak­da trans­por­tuň hut şu gör­nü­şi­ne aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­ýär­ler. Biz aşak­da de­ňiz ar­ka­ly ýük da­şa­mak bi­len meş­gul­lan­ýan 10 sa­ny uly kom­pa­ni­ýa ba­ra­da mag­lu­mat ber­me­gi ma­kul bil­dik. “Alp­ha­li­ner” por­ta­ly ta­ra­pyn­dan taý­ýar­la­nan bu sa­naw­da de­ňiz ar­ka­ly ýük da­şa­ýan uly kom­pa­ni­ýa­la­ryň kuw­wa­ty ba­ra­da hasabat be­ril­ýär.

1. “A. P. Mol­ler-Maersk Group” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Da­ni­ýa­nyň Ko­pen­ga­gen şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. 1904-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan bu kom­pa­ni­ýa­nyň ýyl­lyk gir­de­ji­si 40,3 mil­liard dol­la­ra barabar bo­lup, iş­gär­le­ri­niň sa­ny 89 müň ada­ma deň­dir. Bu kom­pa­ni­ýa de­ňiz ar­ka­ly ýük da­şa­ma­ga we port ter­mi­nal­la­ry­na hyz­mat et­mä­ge ýö­ri­te­leş­diri­len­dir. “Maersk” 2018-nji ýyl­da dünýä ba­zaryn­da 18 gö­te­rim pa­ýy bi­len kon­teý­ner da­şa­makda öňdeligi eýeleýär.
2. “Me­di­ter­ra­ne­an Ship­ping Com­pa­ny S. A.” (MSC) kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Şweý­sa­ri­ýa­nyň Že­ne­wa şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. 1970-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan bu hu­su­sy kom­pa­ni­ýa­nyň ýyl­lyk gir­de­ji­si 28,2 mil­liard dol­la­ra deň­dir. Hä­zir­ki wagt­da kom­pa­ni­ýa­nyň iş­gär­le­ri­niň sa­ny 24 müň ada­ma ba­ra­bar­dyr. Kom­pa­ni­ýa “A. P. Mol­ler-Maersk”-den soň­ra, gä­mi bi­len kon­teý­ner da­şa­mak­da dün­ýä­de ikin­ji iri kom­pa­ni­ýa­dyr.
3. “CMA CGM Group” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Fran­si­ýa­nyň Mar­sel şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. 1978-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan bu kom­pa­ni­ýa­nyň gir­de­ji­le­ri 15,7 mil­liard dol­la­ra deňdir. Iş­gär­le­ri­niň sa­ny 22 müň ada­ma barabar bo­lan bu kom­pa­ni­ýa de­ňiz ar­ka­ly kon­teý­ner­le­ri gat­nat­mak bi­len meş­gul­lan­ýar. Kom­pa­ni­ýa­nyň yg­ty­ýa­ryn­da 445 gä­mi bo­lup, dün­ýä­niň 420-den gow­rak por­tu­na gatnaýar. Kom­pa­ni­ýanyň dün­ýä­niň 160-dan gow­rak ýur­dun­da 750-den gow­rak ofi­si we şa­ham­ça­sy bar.
4. “Chi­na Ocean Ship­ping (Group) Com­pa­ny” (COSCO) kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Hy­ta­ýyň Pe­kin şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. 1961-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan bu kom­pa­ni­ýa­nyň gir­de­jisi 10,2 mil­liard dol­la­ra deň bo­lup, iş­gär­le­ri­niň sa­ny 130 mü­ňe barabardyr. Ýük­le­ri da­şa­mak­da öň­de­ba­ry­jy bu kom­pa­ni­ýa 10 sa­ny iri kon­teý­ner ope­ra­tor­la­ry­nyň ha­ta­ry­na gi­rip, ýyl­da 180 mil­li­on ton­na ýük da­şa­ýar. Kom­pa­ni­ýa 1961-nji ýy­lyň 27-nji ap­re­lin­de esas­lan­dy­ry­lyp, Hy­taý­da il­kin­ji hal­ka­ra ýük gat­nad­ýan gä­mi­dir. Kom­pa­ni­ýa 1993-nji ýyl­da 17 mil­liard dol­lar ser­ma­ýa­sy bi­len kor­po­ra­si­ýa öw­rül­ýär. Hä­zir onuň yg­ty­ýa­ryn­da 800-den gow­rak söw­da gä­mi­si bar.
5. “Everg­re­en Ma­ri­ne” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Taý­wa­nyň Tao­ýu­an şä­he­rin­de ýerleşýär. Kom­pa­ni­ýa 1968-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lyp, ýyl­lyk gir­de­ji­si 4,6 mil­liard dol­la­ra deň­dir. Onuň iş­gär­le­ri­niň sa­ny 3 müň 389 ada­ma deň bo­lup, kon­teý­ner­ler bi­len de­ňiz ar­ka­ly ýük da­şa­makda iri hal­ka­ra kom­pa­ni­ýa­la­ryň bi­ri­dir. Şu gün­ki gün­de kom­pa­ni­ýa­nyň 1975-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan “Everg­re­en Group” şa­ham­ça­syn­da 18 müň adam iş­läp, dün­ýä­de 240-dan gow­rak ofi­si bar.
6. 1847-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan “Ha­pag-Lloyd” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Ger­ma­ni­ýa­nyň Gam­burg şä­he­rin­de ýer­le­şip, ýyl­lyk gir­de­ji­si 12 mil­liard dol­la­ra deň­dir. Kom­pa­ni­ýa­nyň iş­gär­le­ri­niň sa­ny 9 müň 500 tö­we­re­gi bo­lup, 1847-nji ýyl­da At­lan­tik um­ma­ny­nyň üs­ti bi­len il­kin­ji gat­naw­la­ry­ny ama­la aşy­ryp baş­laýar. 1970-nji ýy­lyň 1-nji sent­ýab­ryn­da HA­PAG kom­pa­ni­ýa­sy Bre­men­de esas­lan­dy­ry­lan “Lloyd” kom­pa­ni­ýa­sy bi­len bir­leş­di­ri­lip, “Ha­pag-Lloyd AG” kom­pa­ni­ýa­sy­ny eme­le ge­tir­ýär­ler.
7. 1871-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan “Ham­burg Süd Group” kom­pa­ni­ýa­synyň ştab-kwar­ti­ra­sy Ger­ma­ni­ýa­nyň Gam­burg şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. Ýyl­lyk gir­de­ji­si 6,9 mil­liard dol­la­ra deň bo­lan bu kom­pa­ni­ýa­da je­mi 5 müň 360 adam zäh­met çek­ýär. Bu kom­pa­ni­ýa­nyň de­ňiz ar­ka­ly 40 sa­ny glo­bal ul­ga­my bo­lup, 468 müň kon­teý­ne­re we 126 sa­ny hem kon­teý­ner­le­ri gat­na­dy­jy gä­mä eýe­dir.
8. Gü­nor­ta Ko­re­ýa­nyň “Han­jin Ship­ping” kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Se­ul­da ýer­leş­ýär. 1977-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan bu kom­pa­ni­ýa­nyň ýyl­lyk gir­de­ji­si 8,3 mil­liard dol­la­ra deň­dir. Kom­pa­ni­ýa­nyň iş­gärleriniň sa­ny 5 müň 800 bo­lup, Gü­nor­ta Ko­re­ýa­nyň iň iri gä­mi ýol­la­ry kom­pa­ni­ýa­sy­dyr. Bu kom­pa­ni­ýa dün­ýä­de kon­teý­neri daşa­mak bi­len meş­gul­lan­ýan iň uly 10 kom­pa­ni­ýa­nyň bi­ri bo­lup, ýyl­da 100 mil­li­on ton­na ýük gat­nad­ýar. Kom­pa­ni­ýa­nyň yg­ty­ýa­ryn­da 170 tö­we­re­gi kon­teý­ner gat­na­dy­jy gä­mi bar. Şeý­le hem, onuň bir­nä­çe gol­çur kom­pa­ni­ýa­la­ry bar.
9. Gon­kon­gyň 1969-njy ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan “Orient Over­se­as Con­tai­ner Li­ne” (OOCL) kom­pa­ni­ýa­sy­nyň gir­de­ji­le­ri we iş­gär sa­ny ba­ra­da mag­lu­mat be­ril­män­dir. Gon­kong­ly Tung maş­ga­la­sy­na de­giş­li bo­lan kom­pa­ni­ýa dün­ýä­niň iň iri kon­teý­ner gat­nat­mak we lo­gis­ti­ka hyz­mat­la­ry bi­len meş­gul­lan­ýan kom­pa­ni­ýa­la­ryň bi­ri­dir. Hä­zir­ki wagt­da kom­pa­ni­ýa­nyň yg­ty­ýa­ryn­da 270 gä­mi we dün­ýä­niň 55 ýur­dun­da 280-den gow­rak ofi­si bar.
10. 1976-njy ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan “Uni­ted Arab Ship­ping Com­pa­ny” (UASC) kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Bir­le­şen Arap Emir­lik­le­ri­niň Du­baý şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. Kom­pa­ni­ýa­nyň iş­gär sa­ny we gir­de­ji­si mä­lim edil­me­ýär. Ol gä­mi gat­na­wy bo­ýun­ça iri kom­pa­ni­ýa­la­ryň bi­ri bo­lup, dün­ýä­de 185-den gow­rak ofi­si bar. Bu kom­pa­ni­ýa­nyň dü­zü­min­de Bah­reýn, Yrak, Ku­weýt, Ka­tar, Sa­ud Ara­bys­ta­ny we Bir­le­şen Arap Emir­lik­le­ri ýa­ly ýurt­lar bo­lup, ola­ryň her bi­ri öz pa­ýy bo­ýun­ça gat­naş­ýar­lar. Bir­le­şen arap kom­pa­ni­ýa­sy­nyň 18-den gow­rak kon­teý­ner ser­wis­le­ri­ne hyz­mat ed­ýän 61 gä­mi­si bar. Bu gä­mi ýol­la­ry Ýa­kyn Gün­do­gar bi­len Ýew­ro­pa­ny, Or­ta ýer deň­zi­ni, Hin­di su­byk­ly­my­ny, Uzak Gün­do­ga­ry, Gün­ba­tar Af­ri­ka­ny, De­mir­ga­zyk we Gü­nor­ta Ame­ri­ka­ny bir­leş­dir­ýär. Kom­pa­ni­ýa­nyň gä­mi­le­ri dün­ýä­niň 240-dan gow­rak port­la­ry­na gat­na­ýar­lar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА