Ýylyň iň ajaýyp pasyllarynyň biri-de ýaz aýlarydyr. Bu pasyl köp adamlar üçin täze umytlaryň, özgerişlikleriň döwrüdir. Ýazda tebigat janlanyp, durmuş ajaýyp görnüşe eýe bolýar. Emma pasyl çalşygy köplere oňaýly täsir edip hem durmaýar. Ýaz aýlary allergiýadan ejir çekýänlere ýeňil düşmeýär. Tozgalar zerarly döreýän allergiýa daragtlar gül açyp, ýyly günler başlanda ýüze çykýar. Baglardan we ösümliklerden dökülýän tozgalar birnäçe kilometre çenli tozap gidýärler we ony ýiti duýýanlar allergiýa nähoşlugyna uçraýarlar. Şeýlelikde, gülleýän agaçlardan we ösümliklerden dökülýän ownuk tozgalar käbir adamlaryň asgyrmagyna we gözüniň ýaşarmagyna sebäp bolýar.
ABŞ-nyň Garward lukmançylyk mekdebiniň hünärmenleri öz barlaglarynda bedeniň gorag ulgamyna jogap berýän D witamininiň derejesi pes bolan adamlaryň dürli allergiýalara duçar bolýandygyny ýüze çykardylar. Allergiýadan ejir çekýänleriň ýaz aýlarynda D witamine baý bolan gök önümleri, balyk, ýumurtga, mesge, süýt-gatyk önümlerini köpräk iýmäge ýykgyn etmelidigini lukmançylyk mekdebiniň hünärmenleri mälim edýärler. Şeýle hem olar D witamininiň Gün şöhlesiniň täsiri bilen bedende sintezlenýändigi üçin, az wagtlyk hem bolsa, güneşde gezelenç etmegi maslahat berýärler.
Allergiýany bejermek üçin köplenç antigistamin serişdeler ulanylýar – olar dümew, asgyrma, burnuň dykylmagy ýaly alamatlary aradan aýyrýar. Duzly ergin bilen gije-gündiziň dowamynda 3-4 gezek burnuňy ýuwup arassalamak allergiýa garşy göreşde has ýönekeý we howpsuz usul hasaplanýar. Şeýle hem içerini ýygy-ýygydan howalandyryp durmak maslahat berilýär. Baglaryň gülleýän döwründe gury we şemally howada ýöremekden saklanmak allergiýanyň öňüni alyş çäreleriniň biridir. Ýagşyň tozgalary ýatyrýandygy üçin çygly howa allergiýalylara onçakly zeper ýetirmeýär. Bulardan başga-da, awtoulaglaryňyzyň aýnasyny ýapyp sürmek, tozgalaryň eşiklere hem siňip bilýändigi üçin, öýe girmezden ozal üstki eşigiňi kakmak maslahat berilýär. Mümkin bolsa, ýygy-ýygydan ýuwnup durmaly. Burnuňy we agzyňy çaýkamaly. Alkogolly içgileriň allergiýany has-da güýçlendirip bilýändigi üçin ondan gaça durmaly.
Nury Jumaýew,
Kardiologiýa ylmy-kliniki merkezli hassahanasynyň endoskopiýa bölüminiň müdiri.