Germaniýanyň iri maliýe edarasy hasaplanýan “Deutsche Bank” tarapyndan jemgyýetçilik ulagynyň nyrhynyň iň arzan bolan şäherleriniň sanawy taýýarlandy. Dünýäniň dürli künjegindäki 56 şäher boýunça seljermeler geçirildi. Şol seljermede bilermenler bir aýlyk ýol bilediniň bahasy boýunça sanawy taýýarlady. Bu sanawda iň gymmat şäher London, iň arzany bolsa, Argentinanyň paýtagty Buenos-Aýresdir.
Iň arzan 10 şäher:
1Buenos-Aýres, Argentina: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 15,3 dollara deňdir. Jemgyýetçilik ulagynyň iň ýaýran görnüşi “kolektiwo” şäher awtobuslarydyr. Bu şäher awtobuslar 135 ugur boýunça gatnawy amala aşyrýarlar. Şäher awtobuslary bilen diňe şäheriň çägine däl, eýsem, goňşy welaýatlara hem baryp bolýar. Şol bir wagtda şäherde metro ulgamy hem giňeldilýär.
2Mumbaý, Hindistan: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 16,8 dollar. Mumbaý ýurduň esasy hem-de iri ykdysady merkezleriniň biridir. Ýurduň işe ýaramly böleginiň 10 göterimi bu şäherde işleýär. Hindistanyň daşary söwdasynyň 40 göterimi Mumbaýyň paýyna düşýär. Şäher girdeji salgydynyň 33 göterimine we gümrük paçlarynyň 60 göterimine eýedir. Şäherde 17 milliondan gowrak adam ýaşaýar we ýüplük, nebiti gaýtadan işlemek, himiýa we maşyngurluşyk ýaly senagat pudaklary ösendir.
3Mehiko, Meksika: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 19,9 dollar. Bu şäherde esasy jemgyýetçilik ulagy metrodyr. Ol Latyn Amerikasy yklymynda iň uzyny hasaplanýar. Şäher merkezinde ol ýeriň aşagyndan, eteklerinde bolsa, ýokardan geçýär. Metronyň hyzmatyndan her gün 4 milliondan gowrak adam peýdalanýar.
4Nýu-Deli, Hindistan: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 23,1 dollar. Bu şäherde jemgyýetçilik ulaglary hökmünde awtobuslar, rikşalar, metro we taksi hyzmatyndan peýdalanylýar. Awtobuslar has giň ýaýrandyr we gatnawlaryň 60 göterimini amala aşyrýar.
5Praga, Çehiýa: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 23,4 dollar: Şäheriň ulag ulgamy metrodan, tramwaýlardan we awtobuslardan düzülendir. Metro 61 duralgadan ybarat bolup, uzynlygy 59,3 kilometre barabardyr. Şäheriň tramwaý ugrunyň uzynlygy 136 kilometrdir.
6Er-Riýad, Saud Arabystany: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 24 dollar. Ýurduň iň iri şäheri we paýtagtydyr. 2009-njy ýylda bu şäherde metronyň gurluşygyna başlanypdy. Ol Mekge şäherinden soň ikinji metroly şäher bolar.
7Bangalor, Hindistan: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 24,2 dollar. Aziýanyň çalt depginler bilen ösýän şäheri, ýurduň iri ylym we senagat merkezleriniň biridir. Bu ýerde maşyngurluşyk, elektronika, aerokosmos, telekommunikasiýa senagatyna degişli önümler öndürilýär. Şeýle hem Bangalor Hindistanyň ylym ojagy hasaplanýar. Bu ýerde köp sanly tehnologiýa kompaniýalary ýerleşýär.
8Manila, Filippinler: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 24,9 dollar. Şäheriň awtoulag düzümi giňdir. Jemgyýetçilik ulaglaryndan awtobus has köp ulanylýar.
9Kuala-Lumpur, Malaýziýa: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 26,1 dollar. Ýurduň hökümetiniň raýatlaryň jemgyýetçilik ulaglaryndan has köp peýdalanmagy ugrunda tagalla edýändigine garamazdan, şäherlileriň az bölegi jemgyýetçilik ulaglarynyň hyzmatyndan peýdalanýar. Köplenç öz hususy ulaglaryny münýärler. Awtobus, metro we monorels esasy jemgyýetçilik ulaglarydyr. Jemgyýetçilik ulaglarynyň köp bölegi “Rapid-KL” hökümet kompaniýasyna degişlidir.
10Jakarta, Indoneziýa: Aýlyk ýol bilediniň bahasy 28,7 dollar. Esasy jemgyýetçilik ulagy awtobus. Däp bolan ulag görnüşi bajajdyr.
Wepa NYÝAZLIÝEW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk
institutynyň talyby.