Aziýa – Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri bilen köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmek hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda Garaşsyz Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň esasy ugurlarynyň biridir. Bu sebitde umumy abadançylygyň maksatlaryna laýyk gelýän netijeli özara gatnaşyklary ösdürmek üçin ägirt uly kuwwat bar. Soňky ýyllarda dünýäde ykdysady görkezijileri babatda öňdäki orunlara çykýan Aziýa – Ýuwaş umman sebitiniň, şol sanda Gündogar we Günorta – Gündogar Aziýanyň döwletleri bilen däbe öwrülen dostlukly gatnaşyklar hil taýdan täze depgine we many-mazmuna eýe boldy.
Türkmenistanyň milli ykdysadyýeti, onuň senagatlaşdyrylmagyny hem-de sanlaşdyrylmagyny düýpli özgertmäge tarap alnan ugur, milli Liderimiziň başyny başlan sebit we halkara ähmiýetli, iri möçberli taslamalary, dürli ugurlarda özara bähbitli gatnaşyklary işjeňleşdirmek üçin uly mümkinçilikleri açýar. Munuň özi Aziýa – Ýuwaş umman sebitinden bolan hyzmatdaşlaryň ýurdumyz bilen uzak möhletleýin esasda işleri ýaýbaňlandyrmaga yzygiderli we barha artýan gyzyklanmalaryny şertlendirýär.
Şu ýylyň awgustynda Türkmenistanyň Prezidentiniň Singapur Respublikasyna bolan ilkinji döwlet saparyny bu ugurdaky anyk mysallaryň biri hökmünde görkezmek bolar. Bu döwlet sapary ikitaraplaýyn netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň berk binýadyny goýdy. Ýokary derejedäki gepleşikleriň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi, olar işewürler maslahatynyň çäklerinde gol çekilen ylalaşyklar we ähtnamalar bilen bir hatarda, resminamalaryň uly toplumyny emele getirdi. Türkmenistan Aziýa – Ýuwaş umman sebiti bilen gatnaşyklary ösdürmegi öz daşary syýasat we daşary ykdysady syýasatynyň strategik ugry hökmünde kesgitlemek bilen, ýurdumyzyň ozaldan bäri ygtybarly hyzmatdaşy hasaplanylýan Koreýa Respublikasy bilen netijeli özara gatnaşyklary pugtalandyrmaga uly ähmiýet berýär. Türkmen-koreý hyzmatdaşlygyna yzygiderli okgunly häsiýet mahsusdyr, munuň şeýle bolmagyna iki döwletiň arasynda ýola goýlan ýokary we belent derejedäki yzygiderli syýasy gepleşikler ýardam berýär. Munuň özi geljek üçin ikitaraplaýyn gatnaşyklary ynamly ýola goýmaga, şolaryň düýpli ugurlaryny kesgitlemäge, geljege niýetlenen maksatnamalary düzmäge mümkinçilik berýär.
Şu ýylyň aprelinde Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Mun Çže Iniň Türkmenistana bolan döwlet sapary türkmen-koreý gatnaşyklarynyň taryhynda täze sahypany açdy. Aşgabatda ýokary derejede geçirilen gepleşikleriň barşynda söwda-ykdysady ulgamda özara gatnaşyklary ösdürmek meselesiniň ara alnyp maslahatlaşylmagyna möhüm orun berildi. Şeýle hem senagat ulgamyndaky, hususan-da, elektron we dokma senagatyndaky gatnaşyklara türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň möhüm ugurlary hökmünde garalýar.
Aziýa – Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary bilen oňyn gatnaşyklary çuňlaşdyrmakda Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasynda özara erk-islege esaslanýan gatnaşyklar deňhukukly, özara bähbitli anyk netijelere gönükdirilen hyzmatdaşlygyň aýdyň mysalydyr.
Taraplar häzirki zaman taryhy şertlerde däp bolan dostluk gatnaşyklaryna ygrarlylygy görkezýärler, birek-biregiň ykdysady bähbitleriniň hem-de döwlet ösüşiniň ileri tutulýan ugurlarynyň deňeçerligine esaslanýan hyzmatdaşlygyň düýpgöter täze nusgasyny kemala getirýärler. Hormatly Prezidentimiziň 2013-nji ýylda Ýaponiýa amala aşyran resmi sapary hem-de 2015-nji ýylda guralan ýokary derejedäki özara saparlar ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň taryhynda täze tapgyry açdy. Şolaryň jemleri boýunça gazanylan möhüm ylalaşyklar hem-de gol çekilen resminamalar däp bolan döwletara gatnaşyklaryna kuwwatly itergi berdi we täze many-mazmun bilen baýlaşdyrdy. Türkmen-ýapon hyzmatdaşlygy köptaraplaýyn görnüşde hem, “Merkezi Aziýa + Ýaponiýa” hyzmatdaşlygynyň çäklerinde hem üstünlikli ösdürilýär, yzygiderli häsiýete eýe bolýar. Ýaponiýanyň kompaniýalary ýurdumyzyň dürli sebitlerinde senagat toplumlarynyň gurluşygy ýaly iri taslamalary amala aşyrmakda özlerini ygtybarly hyzmatdaş hökmünde görkezdiler. Olaryň gatnaşmagynda Mary welaýatyndaky ammiak we karbamid önümçiligi, Balkan welaýatynyň Garabogaz şäherinde karbamid dökünlerini öndürýän, Gyýanlyda polietilen we polipropilen öndürýän, Ahal welaýatynda bolsa tebigy gazdan ekologiýa taýdan arassa sintetiki ýangyç – benzin öndürýän dünýäde ilkinji zawod ýaly iri senagat toplumlary guruldy.
Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, geljekde hem strategik hyzmatdaşlyk, geljegi nazarlaýan netijeli türkmen-ýapon işewür gatnaşyklaryny diwersifikasiýalaşdyrmak üçin ähli şertler we ygtybarly binýat döredildi.
Aziýa – Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary bilen hyzmatdaşlyk meselesi baradaky gürrüňi dowam etmek bilen, Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasyny däp bolan dostlukly, özara hormat goýmak, oňyn gatnaşyklaryň baglanyşdyrýandygyny bellemek gerek.
Köpýyllyk bilelikdäki işiň toplanylan baý tejribesiniň binýadyna esaslanýan döwletara hyzmatdaşlygy uly mümkinçilikleriň hem-de milli ykdysadyýetleriň biri-biriniň üstüni doldurmagynyň iki ýurda köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy, şol sanda söwda-ykdysady, energetika, ulag we kommunikasiýalar, öňdebaryjy tehnologiýalar ulgamlarynda hem-de beýleki ugurlarda gatnaşyklary giňeltmäge mümkinçilik berýändigini görkezdi. Ägirt uly taslamanyň – halkara gaz geçirijisiniň gurluşygynyň üstünlikli amala aşyrylmagy tagallalaryň özara bähbitlere gönükdirilmeginiň aýdyň mysaly bolup durýar. Bu gaz geçiriji boýunça Türkmenistandan “mawy ýangyç” Hytaýa akdyrylýar. Medeni-ynsanperwer ulgamynda hem ikitaraplaýyn gatnaşyklar okgunly ösdürilýär, bu ugurda hyzmatdaşlygyň baý tejribesi toplanyldy. Hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak maksady bilen, Hyzmatdaşlyk boýunça Türkmen-hytaý komiteti döredildi. Şonuň bilen bir wagtda, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda Türkmenistanyň Aziýa – Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri bilen diňe bir ikitaraplaýyn görnüşde däl-de, iri halkara guramalarynyň we düzümleriniň çäklerinde hem işjeň hyzmatdaşlyk edýändigini bellemek gerek.