Ita­li­ýa­nyň Mi­lan şä­he­rin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň bu ýur­da amala aşyran res­mi sa­pa­ry­nyň çäk­le­rin­de işe­wür­ler mas­la­ha­ty ge­çi­ril­di. Oňa iki ýur­duň döw­let eda­ra­la­ry­nyň, işe­wür to­par­la­ry­nyň hem-de 100-den gow­rak öň­de­ba­ry­jy kom­pa­ni­ýa­la­ryň we­kil­le­ri gat­naş­dy­lar. Iki döw­le­tiň da­şa­ry sy­ýa­sat eda­ra­la­ry­nyň ho­wan­dar­lyk et­me­gin­de Ita­li­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Tä­jir­çi­lik mi­nistr­li­gi­niň Söw­da bo­ýun­ça agent­li­gi­niň, türk­men ta­ra­pyn­dan bol­sa Söw­da-se­na­gat eda­ra­sy­nyň we Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň gu­ra­ma­gyn­da ge­çi­ri­len bu çä­rä bir­nä­çe mi­nistr­lik­le­riň we pu­dak­la­ýyn eda­ra­la­ryň, eks­port ugur­ly pu­dak­la­ryň ýol­baş­çy­la­ry, TSTB-niň ag­za­la­ry bo­lan hu­su­sy kär­ha­na­la­ryň we­kil­le­ri gat­naş­dy­lar.

“Ro­sa Grand” myh­man­ha­na­sy­nyň mej­lis­ler za­lyn­da ge­çi­ri­len du­şu­şyk Türk­me­nis­tan bi­len Ita­li­ýa­nyň söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy­ny iş­jeň­leş­dir­mek­de we gi­ňelt­mek­de no­bat­da­ky ädi­me öw­rül­di. Ol ösü­şiň stra­te­gik ugur­la­ry­ny kes­git­le­di. Onuň çäk­le­rin­de ýur­du­myz­da ön­dü­ri­len önüm­le­riň ser­gi­si gu­ral­dy. Ol öza­ra gat­na­şyk­la­ryň esa­sy ugur­la­ry­ny we gel­jek­ki ösü­şi­ni be­ýan et­di. Ser­gi­de Türk­me­nis­ta­nyň dok­ma se­na­ga­ty­na, hi­mi­ýa, ne­bit­gaz ugur­la­ry­na, oba ho­ja­ly­gy­na, ulag pu­da­gy­na, şeý­le hem ýur­du­my­zyň sy­ýa­hat­çy­lyk ul­ga­my­na de­giş­li önüm­ler we gym­mat­lyk­lar gör­ke­zil­di. Du­şu­şy­gy Ita­li­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň Tä­jir­çi­lik mi­nistr­li­gi­niň Söw­da bo­ýun­ça agent­li­gi­niň baş di­rek­to­ry Ro­ber­to Lu­on­go aç­dy. Ol çy­ky­şy­nyň ba­şyn­da bu ge­zek­ki fo­ru­myň im­port-eks­port me­se­le­le­ri bi­len çäk­len­män, hyz­mat­daş­ly­gyň giň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni öw­ren­me­gi hem ugur edin­ýän­di­gi­ni nyg­ta­dy. Şun­luk­da, Ro­ber­to Lu­on­go Türk­me­nis­tan bi­len Ita­li­ýa­nyň ara­syn­da­ky ha­ryt do­la­ny­şy­gy­nyň gör­ne­tin art­ýan­dy­gy­ny aýt­dy. 2019-njy ýy­lyň bi­rin­ji ýa­ry­my­nyň jem­le­ri bo­ýun­ça bu gör­ke­zi­ji­le­riň ýo­kar­la­nyp, ýy­lyň ahy­ry­na çen­li iki ýur­duň ara­syn­da­ky söw­da­nyň möç­be­ri­niň 200 mil­li­on ýew­ro­dan gow­rak bol­jak­dy­gy­na ynam bil­dir­di.
Ägirt uly te­bi­gy se­riş­de­le­ri we Mer­ke­zi Azi­ýa­da saz­la­şyk­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti bo­lan Türk­me­nis­tan söw­da we ma­ýa go­ýum gat­na­şyk­la­ry­ny ýo­la goý­mak­da ägirt uly yk­dy­sa­dy müm­kin­çi­li­ge eýe­dir. Öz ge­ze­gin­de, Ita­li­ýa­nyň işe­wür­ler bi­le­le­şi­gi­niň we­kil­le­ri Türk­me­nis­ta­nyň yk­dy­sa­dy müm­kin­çi­lik­le­ri, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­lan­gy­jy bi­len dür­li pu­dak­lar­da we önüm­çi­lik ul­gam­la­ryn­da ýaý­baň­lan­dy­ry­lan öz­gert­me­le­riň ne­ti­je­le­ri hem-de iri tas­la­ma­lar bi­len ta­nyş­dy­ryl­dy. Hu­su­san-da, 2019-njy ýy­lyň bi­rin­ji ýa­rym ýy­ly­nyň jem­le­ri bo­ýun­ça Türk­me­nis­ta­nyň je­mi içer­ki önü­mi­niň ösüş dep­gi­ni­niň 6,3 gö­te­ri­me deň bo­lan­dy­gy ba­ra­da aý­dyl­dy. Şeý­le hem her ýyl­da je­mi içer­ki önü­me ga­ra­nyň­da, ma­ýa go­ýu­myň pa­ýy 35-40 gö­te­ri­me go­laý­la­ýar. Şun­luk­da, da­şa­ry ýurt ma­ýa­la­ry­nyň muk­da­ry umu­my möç­be­riň 15 gö­te­ri­mi­ne ba­ra­bar­dyr. Di­ňe 2018-nji ýy­lyň do­wa­myn­da ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ne ABŞ-nyň 11,5 mil­liard dol­la­ry möç­be­rin­de ma­ýa go­ýum se­riş­de­le­ri gö­nük­di­ril­di we önüm­çi­lik-teh­ni­ki hem-de dur­muş mak­sat­ly des­ga­la­ryň 1700-den gow­ra­gy gu­rul­dy. 2019-njy ýy­lyň bi­rin­ji al­ty aýyn­da da­şar­ky söw­da­nyň möç­be­ri ABŞ-nyň 7,2 mil­liard dol­la­ry­na, eks­por­tuň muk­da­ry bol­sa 4,7 mil­liard dol­la­ra ba­ra­bar bol­dy. Hal­ka­ra Pul Gaz­na­sy Türk­me­nis­ta­nyň yk­dy­sa­dy ösü­şi­niň dur­nuk­ly­ly­gy­ny we bäs­deş­li­ge ukyp­ly­ly­gy­ny tas­syk­la­dy. 2019-njy ýyl­dan 2025-nji ýy­la çen­li ýur­duň yk­dy­sa­dy ösü­şi­niň 6,2-8,2 gö­te­rim de­re­je­sin­de bol­jak­dy­gy çak­la­nyl­ýar. Türk­men döw­le­ti­niň we ýur­du­my­zyň saz­la­şyk­ly ösüş ýo­lu­na dü­şen işe­wür­lik dü­züm­le­ri­niň Ita­li­ýa­nyň hal­ka­ra gi­ňiş­li­gi­ne yg­ty­bar­ly hyz­mat­daş hök­mün­de yk­rar edi­len we ýo­ka­ry de­re­jä eýe bo­lan öň­de­ba­ry­jy kom­pa­ni­ýa­la­ry bi­len gat­na­şyk et­mä­ge bo­lan gy­zyk­lan­ma­la­ry mä­lim edil­di. Hä­zir­ki gü­ne çen­li ýur­du­myz­da umu­my ba­ha­sy ABŞ-nyň 13 mil­li­on dol­la­ry­na go­laý bo­lan ma­ýa go­ýum tas­la­ma­la­ry­nyň 22-si we ital­ýan ma­ýa­la­ry­nyň gat­naş­ma­gyn­da­ky kär­ha­na­la­ryň 16-sy bel­li­ge alyn­dy.
Fo­ru­myň çäk­le­rin­de ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň dür­li ugur­la­ryn­da, hu­su­san-da, se­na­gat, dok­ma, ne­bit­gaz, ulag-ara­gat­na­şyk we beý­le­ki pu­dak­la­ryn­da­ky giň ma­ýa go­ýum müm­kin­çi­lik­le­ri ba­ra­da mag­lu­mat­lar be­ril­di. Oňa gat­na­şy­jy­lar Türk­me­nis­ta­nyň äh­li ugur­lar­da işe­wür­lik we hyz­mat­daş­lyk üçin açyk­dy­gy­na göz ýe­tir­di­ler. Tu­tuş­ly­gy­na al­nan­da, bu du­şu­şyk iki ýur­duň uzak möh­let­le­ýin söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy­nyň mö­hüm ugur­la­ry­ny anyk­laş­dyr­ma­ga ýar­dam ber­di. Fo­ru­myň jem­le­ri bo­ýun­ça iki­ta­rap­la­ýyn res­mi­na­ma­la­ra gol çe­kil­di. Hu­su­san-da, dip­lo­ma­tik ugur­da, ener­ge­ti­ka-se­na­gat we ulag ul­ga­myn­da, dok­ma se­na­ga­tyn­da, bank, sag­ly­gy go­ra­ýyş we luk­man­çy­lyk se­na­ga­ty hem-de bi­lim ul­gam­la­ryn­da äht­na­ma­la­ryň we yla­la­şyk­la­ryň 12-si­ne gol çe­kil­di. Mun­dan baş­ga-da, türk­men te­le­ke­çi­le­ri dür­li ital­ýan kom­pa­ni­ýa­la­ry, şol san­da da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan önüm­le­ri ön­dür­mek üçin en­jam­la­ry we teh­no­lo­gi­ýa­la­ry iber­ýän kom­pa­ni­ýa­lar bi­len şert­na­ma­la­ryň 11-si­ne gol çek­di­ler. Şeý­le hem türk­men we­ki­li­ýe­ti­niň ag­za­la­ry işe­wür­ler mas­la­ha­ty­nyň çä­gin­de du­şu­şyk­lar ge­çir­di­ler. Olar Türk­me­nis­ta­nyň we Ita­li­ýa­nyň söw­da-yk­dy­sa­dy we ma­ýa go­ýum hyz­mat­daş­ly­gy­ny iş­jeň­leş­dir­mek üçin bar bo­lan müm­kin­çi­lik­le­ri, däp bo­lan ugur­lar­da bol­şy ýa­ly, tä­ze ugur­lar­da hem gat­na­şyk­la­ry ös­dür­me­giň me­se­le­le­ri­ni ara alyp mas­la­hat­laş­dy­lar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА