Rus­si­ýa­nyň Pre­zi­den­ti Wla­di­mir Pu­tin we Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň Baş­ly­gy Si Szin­pin 2-nji de­kabr­da te­le­köp­ri ar­ka­ly “Si­bi­riň güý­ji” gaz ge­çi­ri­ji­si­niň açy­ly­şy­na ba­dal­ga be­rer­ler. Rus tur­ba­ ge­çi­ri­ji­le­ri ar­ka­ly hy­taý ba­za­ry­na ga­zyň ak­dy­ryl­ma­gy­na ba­gyş­la­nan bu da­ba­ra dün­ýä­niň sel­je­riş agent­lik­le­rin­de hem-de ha­bar be­riş se­riş­de­le­rin­de uly gy­zyk­lan­ma dö­ret­di. Esa­san hem, yk­dy­sa­dy sel­je­riş bo­ýun­ça iş­le­ýän “Bloom­berg” agent­li­gi Rus­si­ýa­nyň Ýew­ro­pa ak­dy­ryl­ýan ga­za bo­lan ga­raş­ly­ly­gy­ny azalt­mak mak­sa­dy bi­len öz ener­gi­ýa biz­ne­si­niň üm­zü­gi­ni gün­do­ga­ra ta­rap gö­nük­di­ren­di­gi­ni bel­le­ýär.

Uzyn­ly­gy 2980 ki­lo­met­re deň bo­lan “Si­bi­riň güý­ji” gaz ge­çi­ri­ji­si rus-hy­taý ser­he­din­de ýer­leş­ýän Ko­wyk­ta, Ça­ýan­dinsk gaz ýa­ta­gy­ny Bla­go­we­şensk bi­len bi­rik­di­rer. Rus ga­zy Bla­go­we­şens­ki­den uzyn­ly­gy 3370 ki­lo­met­re deň bo­lan hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si arkaly ak­dy­ry­lar. Gaz ge­çi­ri­ji­niň rus bö­le­gi­niň ope­ra­to­ry “Gazp­rom” açyk paý­dar­lar jem­gy­ýe­ti bo­lup, 2014-nji ýyl­da “Chi­na Na­tio­nal Pet­ro­le­um Corp” bi­len her ýyl­da 38 mil­liard kub metr ga­zy ug­rat­mak bo­ýun­ça 30 ýyl­lyk şert­na­ma gol çek­di. “Gazprom”-da 2025-nji ýy­la çen­li bu gör­ke­zi­ji­le­re ýe­tip bol­jak­dy­gy mä­lim edil­ýär. Hy­taý dün­ýä­de iň iri ener­gi­ýa im­port edi­ji ýurt­dur. Hy­taý Mer­ke­zi Azi­ýa gaz ge­çi­ri­ji­si ar­ka­ly, esa­san, Türk­me­nis­tan­dan gaz al­ýar.

Hy­ta­ýyň gaz im­port et­mek müm­kin­çi­li­gi ba­ra­da­ky Hal­ka­ra ener­gi­ýa agent­li­gi­niň mag­lu­mat­la­ryn­da di­ňe soň­ky 2 ýy­lyň için­de Hy­taý­da ga­zyň sarp edi­li­şi­niň 33 gö­te­rim ar­tan­dy­gy bel­le­nil­ýär. Bu ýag­daý, esa­san hem, Hy­ta­ýyň ila­ty­nyň hem-de se­na­ga­ty­nyň kem-kem­den kö­mür­den gaz ulan­ma­ga geç­ýän­di­gi bi­len dü­şün­di­ril­ýär.

Hal­ka­ra ener­gi­ýa agent­li­gi Hy­ta­ýyň gaz im­por­tu­nyň yzy­gi­der­li ös­düril­ýän­di­gi­ni we ge­çen ýyl onuň pa­ýy­nyň 43 gö­te­ri­me çen­li ar­tan­dy­gy­ny bel­le­ýär. Im­port edil­ýän ga­zyň 40 gö­te­rim tö­we­re­gi Mer­ke­zi Azi­ýa­dan ak­dy­ryl­ýar. Ga­lan bö­le­gi bol­sa, su­wuk­lan­dy­ry­lan gaz gör­nü­şin­de Awst­ra­li­ýa, Ka­tar, Ma­laý­zi­ýa we In­do­ne­zi­ýa ýa­ly ýurt­lar­dan im­port edil­ýär. Şeý­le hem bi­ler­men­ler rus we tür­kmen ga­zy­nyň im­por­ty Hy­ta­ýyň ener­gi­ýa ba­za­ryn­da has gym­mat ýan­gyç hök­mün­de ula­nyl­ýan su­wuk­lan­dy­ry­lan te­bi­gy ga­zyň pa­ýy­ny pe­se dü­şü­rip bil­jek­di­gi­ni bel­le­ýär­ler.

“Si­bi­riň güý­ji” Rus­si­ýa­nyň Sa­ha (Ýa­ku­ti­ýa) Res­pub­li­ka­syn­dan Pri­mor­ýe ül­ke­si­ne we Azi­ýa-Ýu­waş um­man se­bi­ti­ne gaz ug­rat­mak üçin gu­rlan ma­gist­ral gaz ge­çi­ri­ji­si­dir.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА