Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW:
– Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­ly­gy hä­zir­ki döw­rüň ha­ky­ka­ty we bi­ziň
gel­je­gi­miz­dir, on­da äh­li ugur­lar bo­ýun­ça giň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny
ös­dür­mek üçin tä­ze müm­kin­çi­lik­ler açyl­ýar.

14-nji ýan­war­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň gat­naş­ma­gyn­da “Türk­me­nis­tan we hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry: pa­ra­hat­çy­ly­gyň we ösü­şiň ha­ty­ra­sy­na hyz­mat­daş­lyk” at­ly hal­ka­ra mas­la­ha­ty ge­çi­ril­di. Ol Türk­me­nis­ta­nyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy­nyň 25 ýyl­ly­gy­na ba­gyş­lan­dy. Da­şa­ry sy­ýa­sy de­re­jä­niň şan­ly se­ne­si my­na­sy­bet­li ýur­du­myz­da we da­şa­ry döw­let­ler­de “Türk­me­nis­tan – Bi­ta­rap­ly­gyň me­ka­ny” di­ýen şy­gar as­tyn­da 2020-nji ýy­lyň do­wa­myn­da dür­li çä­re­le­riň uly tap­gy­ry ge­çi­ri­ler, şu gün­ki mas­la­hat da­ba­ra­ly ýag­daý­da şo­la­ryň ba­şy­ny baş­la­dy.
Paý­tag­ty­myz­da­ky ka­şaň “Oguz­kent” myh­man­ha­na­syn­da ge­çi­ri­len ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki fo­ru­ma ab­raý­ly hal­ka­ra we se­bit gu­ra­ma­la­ry­nyň, dip­lo­ma­tik to­par­la­ryň we­kil­le­ri, döw­le­ti­mi­ziň ýol­baş­çy­lar dü­zü­mi, şeý­le hem ýur­du­my­zyň we da­şa­ry döw­let­le­riň köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­ri­niň we­kil­le­ri gat­naş­dy­lar. Myh­man­ha­na­nyň eý­wa­nyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­na we onuň aý­ry-aý­ry dü­züm­le­ri­ne, Ýew­ro­pa­da Howp­suz­lyk we Hyz­mat­daş­lyk Gu­ra­ma­sy­na hem-de tu­tuş Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­ne we­kil­çi­lik ed­ýän to­par­la­ryň ýol­baş­çy­la­ry bi­len sa­lam­la­şyp, olar bi­len şan­ly wa­ka­nyň res­mi ban­ne­ri­niň öňün­de su­ra­ta düş­di.
Soň­ra hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz mej­lis­ler za­ly­na ge­lip, bu ýer­de ýyg­na­nan­la­ryň öňün­de gut­lag sö­zi bi­len çy­kyş et­di.
Mil­li Li­de­ri­miz hal­ka­ra dur­mu­şyň iş­jeň ag­za­sy hök­mün­de Türk­me­nis­ta­nyň dün­ýä de­re­je­sin­de dur­nuk­ly ösü­şiň we aba­dan­çy­ly­gyň üp­jün edil­me­gi­ne my­na­syp go­şant goş­mak mak­sa­dy bi­len, hä­zir­ki döw­rüň wa­jyp me­se­le­le­ri­ne de­giş­li mö­hüm hal­ka­ra baş­lan­gyç­la­ryň bir­nä­çe­si­ni öňe sür­ýän­di­gi­ni bel­le­di.
Şu ýyl ýur­du­myz dün­ýä bi­le­le­şi­gi bi­len bi­le­lik­de, Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­ly­gy­nyň hal­ka­ra de­re­je­sin­de yk­rar edil­me­gi­niň 25 ýyl­ly­gy­ny giň­den bel­lär. Bu, ha­ky­kat­dan-da, wa­jyp se­ne­dir, türk­men döw­le­ti­niň Ga­raş­syz­ly­gy­nyň ta­ry­hyn­da äh­mi­ýet­li wa­ka­dyr, onuň da­şa­ry sy­ýa­sa­tyn­da­ky tap­gyr­la­ýyn sep­git­dir di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz nyg­ta­dy.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz öz çy­ky­şyn­da ýur­du­my­zyň Bi­ta­rap­ly­gy­nyň ta­ry­hy­na ýüz­len­di. Hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ryň tu­tuş ul­ga­my­nyň düýp­li öz­ger­ýän çyl­şy­rym­ly şert­le­rin­de ga­raş­syz­ly­gy­ny ga­za­nan Türk­me­nis­tan üçin da­şa­ry sy­ýa­sy ug­ru­ny se­çip al­mak esa­sy me­se­le­le­riň bi­ri­ne öw­rül­di di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz aýt­dy. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň nyg­taý­şy ýa­ly, Türk­me­nis­tan oňyn Bi­ta­rap­lyk ýo­lu­ny saý­lap al­dy we onuň pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik, beý­le­ki döw­let­le­riň içer­ki işi­ne ga­tyş­maz­lyk, ola­ryň özyg­ty­ýar­ly­ly­gy­na we çäk bi­te­wü­li­gi­ne hor­mat goý­mak, hal­ka­ra har­by gu­ra­ma­la­ra hem-de şert­na­ma­la­ra gat­naş­maz­lyk ýa­ly düýp­li düz­gün­na­ma­sy­ny iş­läp düz­di.
Bu gün türk­men bi­ta­rap­ly­gy se­bit howp­suz­ly­gy­nyň mö­hüm şer­ti bo­lup dur­ýar. Bi­ta­rap­ly­gyň bin­ýat­la­ýyn esas­la­ry BMG-niň Mer­ke­zi Azi­ýa­da­ky se­bi­ti pa­ra­hat­çy­lyk we hyz­mat­daş­lyk zo­la­gy­na, yk­lym­la­ýyn dur­nuk­ly­ly­gyň pug­ta gu­ra­ly­na öwür­mä­ge gö­nük­di­ri­len stra­te­gik esas­la­ry­na la­ýyk gel­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, BMG bu ýer­de bi­ta­rap­ly­ga mah­sus bo­lan öza­ra dü­şü­niş­mek we yna­nyş­mak ýag­da­ýy­ny, deň­hu­kuk­ly hem-de ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk ba­bat­da amat­ly şert­le­ri dö­ret­mek üçin sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik se­riş­de­le­ri ulan­ýan Türk­me­nis­ta­nyň gol­da­wy­na he­mi­şe bil bag­lap bi­ler di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz aýt­dy.
Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 12-nji de­kab­ry Hal­ka­ra Bi­ta­rap­lyk gü­ni di­ýip yg­lan et­me­gi bi­ta­rap­ly­gyň hä­zir­ki za­man şert­le­rin­dä­ki äh­mi­ýe­ti­niň ulu­dy­gy­na aý­dyň­lyk bi­len şa­ýat­lyk ed­ýär di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz bel­le­di. Bi­ra­gyz­dan ka­bul edi­len Ka­rar­na­ma­da, hu­su­san-da, bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty­nyň se­bit we äh­lu­mu­my de­re­je­de hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­ly­gy hem-de howp­suz­ly­gy pug­ta­lan­dyr­mak­da, dün­ýä ýurt­la­ry­nyň ara­syn­da pa­ra­hat­çy­lyk­ly, dost­luk­ly we öza­ra bäh­bit­li gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek­de wa­jyp orun eýe­le­ýän­di­gi nyg­tal­ýar.
Şeý­le hem biz ýa­kyn­da pa­ra­hat­çy­ly­gyň we howp­suz­ly­gyň bäh­bi­di­ne Bi­ta­rap­ly­gyň dost­la­ry­nyň to­pa­ry­ny dö­ret­me­gi tek­lip et­dik di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz sö­zü­ni do­wam et­di we ýur­du­my­zyň bu baş­lan­gy­jyň iler­le­dil­me­gi­ne gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän äh­li ta­rap­lar bi­len ýyg­jam hyz­mat­daş­lyk et­mä­ge taý­ýar­dy­gy­ny aýt­dy.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz türk­men bi­ta­rap­ly­gy­nyň yk­dy­sa­dy ug­ru­na mö­hüm äh­mi­ýet be­ril­ýän­di­gi­ni, mu­nuň özü­niň ýur­du­my­zyň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan saz­la­şyk­ly ösü­şi, onuň öza­ra peý­da­ly da­şa­ry yk­dy­sa­dy we söw­da gat­na­şyk­la­ry­ny ös­dür­mek üçin ze­rur şert­le­riň dö­re­dil­me­gi­ni göz öňün­de tut­ýan­dy­gy­ny bel­läp, Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­ly­gy şeý­le hyz­mat­daş­ly­gy haý­sy­dyr bir ba­bat­da sy­ýa­sy­laş­dyr­mak­dan sak­la­ýan­dy­gy­ny, bi­ziň da­şa­ry ýurt­lar­da­ky hyz­mat­daş­la­ry­my­za deň­hu­kuk­ly gat­na­şyk­la­ry üp­jün ed­ýän­di­gi­ni nyg­ta­dy.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­nis­ta­nyň Bü­tin­dün­ýä ban­ky, Azi­ýa­nyň ösüş ban­ky, Ýew­ro­pa­nyň tä­ze­le­niş we ösüş ban­ky, Ys­lam ösüş ban­ky ýa­ly hal­ka­ra ma­li­ýe dü­züm­le­ri bi­len öz hyz­mat­daş­ly­gy­ny iş­jeň­leş­dir­mä­ge taý­ýar­dy­gy­ny aýt­dy. Şeý­le hem ge­çen ýyl­da biz Bü­tin­dün­ýä söw­da gu­ra­ma­sy­na gir­me­giň düz­gün­le­ri­ni we ugur­la­ry­ny öw­ren­mek bo­ýun­ça alyp bar­ýan iş­le­ri­mi­zi güýç­len­dir­dik di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz nyg­ta­dy.

Mil­li Li­de­ri­miz Dur­nuk­ly ösüş ba­bat­da Gün ter­ti­bi­niň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şi­ni şu gün­ki pi­kir alyş­ma­la­ryň me­se­le­le­ri­niň bi­ri hök­mün­de kes­git­le­di. Bu ba­bat­da hem Türk­me­nis­tan şol ugur­da top­lan tej­ri­be­si­ni paý­laş­ma­ga taý­ýar­dyr. Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Türk­me­nis­ta­nyň bu Gün ter­ti­bi­ni do­ly gol­dan­dy­gy­ny, Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na go­şul­mak bo­ýun­ça mil­li de­re­je­de yzy­gi­der­li we anyk iş­le­ri ama­la aşyr­ma­ga des­si­ne gi­ri­şen­di­gi­ni nyg­ta­dy.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň nyg­taý­şy ýa­ly, ÝU­NES­KO-nyň dü­züm­le­ri, onuň bi­ler­men­le­ri bi­len bi­le­lik­dä­ki köp­ýyl­lyk işiň ne­ti­je­sin­de gu­wan­dy­ry­jy uly ne­ti­je­le­r ga­za­nyl­dy. Hä­zir­ki wagt­da “Ga­dy­my Merw”, “Kö­ne­ür­genç”, “Nu­sa­ýyň Par­fi­ýa ga­la­la­ry”, türk­men hal­ky­nyň “Gö­rog­ly” des­san­çy­lyk sun­ga­ty, türk­men mil­li “Küşt­dep­di” aý­dym we saz sun­ga­ty, türk­men ha­ly­çy­lyk sun­ga­ty ýa­ly me­de­ni gym­mat­lyk­lar we ýa­dy­gär­lik­ler ÝU­NES­KO-nyň Bü­tin­dün­ýä me­de­ni mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gi­ri­zil­di. Ýa­kyn wagt­lar­da ÝU­NES­KO bi­len bi­lim, ylym, eko­lo­gi­ýa, sport ýa­ly ul­gam­lar­da hyz­mat­daş­lyk müm­kin­çi­lik­le­ri­ni dur­mu­şa ge­çir­mek üçin ta­gal­la­la­ry güýç­len­dir­me­gi mak­sat edin­ýä­ris di­ýip, mil­li Li­de­ri­miz aýt­dy.
Türk­me­nis­tan özü­niň oňyn Bi­ta­rap­lyk de­re­je­si­ne eýe bol­ma­gy­nyň şan­ly 25 ýyl­ly­gy­nyň bel­le­nil­jek ýy­ly­na pa­ra­hat­çy­lyk we dö­re­di­ji­lik, hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk, dün­ýä bi­le­le­şi­gi bo­ýun­ça öz dost­la­ry hem-de hyz­mat­daş­la­ry bi­len öza­ra hor­mat goý­mak we dü­şü­niş­mek ýag­da­ýyn­da ga­dam bas­ýar. Biz gel­jek­ki ösüş­le­ri­mi­zi aý­dyň gör­ýä­ris, döw­le­ti­mi­zi we jem­gy­ýe­ti­mi­zi ös­dür­me­giň me­ýil­na­ma­la­ry­ny ynam­ly düz­ýä­ris. Giň, kö­pu­gur­ly hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­na gö­nük­di­ri­len oý­la­ny­şyk­ly sy­ýa­sa­ty­myz gel­je­ge ynam bi­len ga­ra­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz sö­zü­ni do­wam et­di.
Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­ly­gy hä­zir­ki döw­rüň ha­ky­ka­ty we bi­ziň gel­je­gi­miz­dir, on­da äh­li ugur­lar bo­ýun­ça giň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny ös­dür­mek üçin tä­ze müm­kin­çi­lik­ler açyl­ýar, öz üs­tü­mi­ze alan hal­ka­ra borç­na­ma­la­ry­my­za berk eýer­mek bi­len, umu­my dö­re­di­ji­lik­li mak­sat­la­ra ýet­mek üçin hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry bi­len giň we iş­jeň hyz­mat­daş­ly­ga taý­ýar­dy­gy­my­zy be­lent jo­gap­kär­çi­lik bi­len be­ýan ed­ýä­ris di­ýip, döw­let Baş­tu­ta­ny­myz sö­zü­ni jem­le­di.
Mil­li Li­de­ri­mi­ziň çy­ky­şy uly üns bi­len diň­le­nil­di we şow­hun­ly el çar­pyş­ma­lar bi­len gar­şy­la­nyl­dy. Soň­ra fo­ru­myň çäk­le­rin­de BMG-niň Baş sek­re­ta­ry­nyň Mer­ke­zi Azi­ýa bo­ýun­ça Ýö­ri­te we­ki­li, BMG-niň Mer­ke­zi Azi­ýa üçin öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy bo­ýun­ça se­bit mer­ke­zi­niň baş­tu­ta­ny Na­tal­ýa Ger­man, BMG-niň Türk­me­nis­tan­da­ky He­mi­şe­lik ut­gaş­dy­ry­jy­sy Ýe­le­na Pa­no­wa, ÝHHG-niň Aş­ga­bat­da­ky mer­ke­zi­niň ýol­baş­çy­sy Na­tal­ýa Drozd, Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi­niň Türk­me­nis­tan­da­ky we­kil­ha­na­sy­nyň iş­le­ri wagt­la­ýyn yna­ny­lan we­ki­li Lýu­bo­mir Fre­bort, BMG-niň Ne­şe se­riş­de­le­ri we je­na­ýat­çy­lyk bo­ýun­ça mü­dir­li­gi­niň se­bit­le­ýin eda­ra­sy­nyň baş­ly­gy Aşi­ta Mit­tal, ÝU­NES­KO-nyň Täh­ran şä­he­rin­de ýer­leş­ýän Klas­ter eda­ra­sy­nyň baş­ly­gy Swe­tan Swet­kows­kiý, BMG-niň Bos­gun­la­ryň işi bo­ýun­ça Ýo­ka­ry ko­mi­ssa­ry­nyň mü­dir­li­gi­niň se­bit­le­ýin eda­ra­sy­nyň di­rek­to­ry Ýa­su­ko Oda da­gy­lar çy­kyş et­di­ler.
Çy­kyş­lar­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän we hal­ka­ra bi­le­le­şi­gi­niň äh­li gat­na­şy­jy­la­ry­nyň ut­gaş­dy­ry­lan he­re­ket­le­ri ar­ka­ly aý­ra­tyn al­nan ýag­daý­da pa­ra­hat­çy­lyk­ly ýol­lar bi­len dur­nuk­ly­ly­gy, yk­dy­sa­dy ösü­şi we howp­suz­ly­gy sak­la­mak bo­ýun­ça glo­bal mak­sat­la­ra ýet­mä­ge gö­nük­di­ri­len Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty­nyň öz­bo­luş­ly hä­si­ýe­ti aý­ra­tyn nyg­ta­lyp ge­çil­di.
“Türk­me­nis­tan we hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry: pa­ra­hat­çy­ly­gyň we ösü­şiň ha­ty­ra­sy­na hyz­mat­daş­lyk” at­ly hal­ka­ra mas­la­ha­ty­nyň bar­şyn­da je­mi 12 res­mi­na­ma gol çe­kil­di.
“Türk­me­nis­tan we hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry: pa­ra­hat­çy­ly­gyň we ösü­şiň ha­ty­ra­sy­na hyz­mat­daş­lyk” at­ly hal­ka­ra mas­la­ha­ty­nyň işi ple­nar mej­lis­le­ri gör­nü­şin­de Türk­me­nis­ta­nyň Da­şa­ry iş­ler mi­nistr­li­gin­de do­wam et­di­ril­di.

Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­ly­gy
dün­ýä met­bu­ga­tyn­da
Mil­li Li­de­ri­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da ge­çi­ri­len “Türk­me­nis­tan we hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry: pa­ra­hat­çy­ly­gyň we ösü­şiň ha­ty­ra­sy­na hyz­mat­daş­lyk” at­ly mas­la­hat hal­ka­ra met­bu­ga­tyn­da giň­den be­ýan edil­di. Iri hal­ka­ra agent­lik­le­ri we meş­hur in­ter­net saýt­lary bu ba­ra­da aýt­mak bi­len Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 1995-nji ýy­lyň 12-nji de­kab­ryn­da “Türk­me­nis­ta­nyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy” atly ýö­ri­te Ka­rar­na­ma­ny ka­bul eden­di­gi­ni we onuň ýur­du­my­za dün­ýä tej­ri­be­sin­de il­kin­ji ge­zek hal­ka­ra-hu­kuk de­re­je­si­ni be­ren­di­gi­ni bel­le­ýär­ler.
Şeý­le hem köp­san­ly da­şa­ry ýurt ne­şir­le­ri Mas­la­ha­tyň çäk­le­rin­de 2020-nji ýyl üçin Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si­niň, mi­nistr­lik­le­ri­niň we pu­dak eda­ra­la­ry­nyň BMG-niň we­kil­ha­na­la­ry bi­len hyz­mat­daş­ly­gy bo­ýun­ça Iş me­ýil­na­ma­la­ry­na gol çe­ki­len­di­gi­ni ha­bar ber­di­ler. Ta­rap­lar ça­ga hu­kuk­la­ry, gen­der de­ňe­çer­li­gi, ýaş­la­ryň rep­ro­duk­tiw sag­ly­gy we beý­le­ki ugur­lar bo­ýun­ça ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy ös­dür­mek ba­bat­da öza­ra gat­na­şyk­la­ra me­ýil­li­dik­le­ri­ni mä­lim et­di­ler.
Şu ýy­lyň 12-nji de­kab­ryn­da Aş­ga­bat­da ge­çi­ril­me­gi me­ýil­leş­di­ril­ýän ýo­ka­ry de­re­je­li “Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty we onuň hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­ly­gy, howp­suz­ly­gy we dur­nuk­ly ösü­şi üp­jün et­mek­dä­ki äh­mi­ýe­ti” at­ly mas­la­hat ba­ra­da aý­dyp, da­şa­ry ýurt­la­ryň köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­ri Türk­me­nis­ta­nyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy­nyň 25 ýyl­ly­gy­nyň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň 75 ýyl­lyk ýu­bi­le­ýi bi­len ga­bat gel­me­gin­de çuň­ňur ma­ny­nyň bar­dy­gy­ny nyg­ta­ýar­lar.