Hormatly Prezidentimiziň başda durmagynda ýurdumyzda ilkinjileriň hatarynda ylym-bilim pudagynyň döwrebap derejede ösdürilmegine uly ähmiýet berilýär. Şonuň üçin bu pudaga döwrüň hem-de tehnologiýanyň iň soňky gazananlaryny işjeň ornaşdyrmak işleri uly depginde alnyp barylýar.
Häzirki wagtda milli Liderimiziň ýurdumyzyň ykdysadyýetini sanlylaşdyrmak strategiýasy uly üstünliklere beslenýär. Ýurdumyzyň ykdysadyýetini sanlylaşdyrmak Konsepsiýasyna laýyklykda, halk hojalygynyň ähli ugurlary bilen bir hatarda ylym pudagynda hem degişli işler ýola goýuldy. Mälim bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiz golaýda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde “Türkmenistanda ylym ulgamyny 2020 – 2025-nji ýyllarda sanly ulgama geçirmegiň Maksatnamasyny tassyklamak hakynda” Karara gol çekdi. Bu resminama ýurdumyzyň Ylymlar akademiýasy tarapyndan ýurdumyzy 2025-nji ýyla çenli durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynda kesgitlenilen wezipeden doly ugur alnyp taýýarlandy.
Ýakyn bäş ýylda sanly tehnologiýalary giňden ulanmak arkaly ylmy-barlag işlerini täze derejä çykarmak, ylmyň, bilimiň we önümçiligiň arasyndaky özara baglanyşygy has-da işjeňleşdirmek, milli ykdysadyýetimizdäki sanly özgertmeleri ylmy-tehniki we intellektual taýdan üpjün etmek göz öňünde tutulýar.
Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, adamzat jemgyýetiniň ösüşi ylym we bilim bilen özara baglanyşyklydyr. Dünýäniň ösen döwletlerinde bolşy ýaly, Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzda hem ylym we bilim döwletimiziň güýç-kuwwatyny hem-de mümkinçiliklerini artdyrýan esasy serişde, jemgyýetimiziň hereketlendiriji güýjüdir. Hormatly Prezidentimiz 2019-njy ýylyň 12-nji iýunynda Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynda geçiren maslahatynda milli ylmy ösdürmegiň, ýurdumyzda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady özgertmeleriň ylmy binýadyny mundan beýläk hem pugtalandyrmagyň, sanly ykdysadyýet şertlerinde maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň has giňişleýin peýdalanylmagyna ýardam bermegiň, ylmy-barlag işleriniň guralyşyny we maliýeleşdirilişini kämilleşdirmegiň, ylmy-barlag edaralary bilen ylmy hyzmatlary sarp edijileriň arasyndaky baglanyşygy ösdürmegiň meselelerine seredilipdi. Şonda hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň ylmy kuwwatyny has-da artdyrmak, alymlaryň oýlap tapyşlaryny önümçilige ornaşdyrmak, Ylymlar akademiýasynyň ylmy-barlag institutlarynyň maddy-tehniki binýadyny pugtalandyrmak meselelerine aýratyn üns berip, şu maksat bilen Döwlet býujetiniň serişdeleriniň hasabyna 35 million manat möçberinde pul serişdelerini bölüp bermek baradaky Karara gol çekmegi, ýurdumyzda ylma goýulýan sarpanyň ýokarydygynyň ýene-de bir aýdyň subutnamasydyr. Milli Liderimiziň ylym-bilim pudagyny döwrebap ösdürmek babatda kabul eden taryhy ähmiýetli Kararlary ýurdumyzyň ylmy jemgyýetçiliginiň wekillerini hem-de alymlaryny has-da döredijilikli zähmet çekmäge ruhlandyrýar.
“Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 – 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” Ylymlar akademiýasynyň we ýokary okuw mekdepleriniň alymlaryna ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryny depginli ösdürmekde uly orun berilýär. Möhüm ugurlara ýöriteleşdirilen täze ýokary okuw mekdepleriniň hem-de olaryň düzüminde ylmy-barlag institutlarynyň döredilmegi bilimiň derejesini we hilini, ylmy barlaglaryň netijeliligini ýokarlandyrmak bilen birlikde, bu ulgamlaryň sazlaşykly ösýändigine hem-de dünýäniň aň-paýhas giňişligine işjeň goşulyşýandygyna şaýatlyk edýär.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek, dünýä ölçeglerine laýyk gelýän, maglumat-tehnologik ösüşlerden gowy baş çykarýan ýokary bilimli hünärmenleri taýýarlamak maksady bilen, hormatly Prezidentimiz bu ugurda kämil hünärmenleriň ýetişdirilmegine hem uly ähmiýet berýär. Şonuň üçin ýurdumyzda bu ugurda täze ýokary okuw mekdepleri döredilýär. Olarda ylmyň täze ugurlary, ýagny sanly ulgam bilen baglanyşykly hünärler boýunça – inženerçilik, nanotehnologiýa, kompýuter programmaçylygy we beýleki ugurlarda kämil hünärmenler ýetişýär. Bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyna hem uly üns berilýär. Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleri, ylym-bilim institutlary dünýäniň köp sanly ýurdunyň degişli bilim edaralary bilen işjeň hyzmatdaşlygy ýola goýdy. Ýurdumyzyň ylym-bilim pudagyny döwrebap derejede ösdürmäge Tehnologiýalar merkeziniň hem goşandy uludyr. Bu merkez köpugurly ylmy–barlaglary alyp barmaga, nano, bio, maglumat tehnologiýalarynyň we himiki ylmy–barlaglaryň geçirilmegi üçin döwrebap binýat bolup hyzmat edýär. Tehnologiýalar merkezi ýurdumyzyň ylmy–barlag edaralary, ýokary okuw mekdepleri, senagat kärhanalary we işewürler merkezi bilen hyzmatdaşlyk esasynda ylmy ösdürmäge, innowasion tehnologiýalary işläp taýýarlamaga we halk hojalygynyň dürli pudaklaryna giňden ornaşdyrmaga uly ähmiýet berýär.
Ýurdumyzyň bilim ulgamynyň ýokary dünýä derejesine çykmagy möhüm wezipeleri öňde goýýar. Häzirki wagtda Türkmenistanda şol wezipeler üstünlikli çözülýär. Munuň özi, ilkinji nobatda, halkara okuw mekdepleriniň döredilmegini, iň döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen ýokary okuw mekdepleriniň we beýleki okuw-mugallymçylyk edaralarynyň täze binalarynyň gurulmagyny, şolaryň işine iň täze maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalarynyň ornaşdyrylmagyny, şol sanda internet we elektron kitaphanalar arkaly dünýä maglumatlar ulgamyna ýokary tizlikli elýeterliligiň üpjün edilmegini öz içine alýar.
Oguldürli TAGANOWA,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk
institutynyň uly mugallymy.