Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy dün­ýä­de il­kin­ji­le­riň ha­ta­ryn­da as­man gi­ňiş­li­gi­ne kwant ara­gat­na­şy­gy­ny ýo­la goý­jak eme­li hem­ra­ny uçur­dy. Ol şu hep­dä­niň si­şen­be gü­ni Gan­su we­la­ýa­ty­nyň Szýus­ýu­an kos­mod­ro­myn­dan älem gi­ňiş­li­gi­ne üs­tün­lik­li goý­be­ril­di. “Mo-szy” eme­li hem­ra­sy älem bi­len ýer­dä­ki kwant ara­gat­na­şy­gy­ny ýo­la go­ýar.
– Eger Hy­taý älem gi­ňiş­li­gi­ne kwant ara­gat­na­şy­gy bo­lan eme­li hem­ra­la­ry has köp ibe­ren ýag­da­ýyn­da 2030-njy ýy­la çen­li bu ul­ga­myň gi­ňiş­le­ýin to­ry eme­le ge­ler – di­ýip, Hy­ta­ýyň Ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­nyň aka­de­mi­gi Pan Szýan­weý gür­rüň ber­ýär.
Şeý­le hem şu ýy­lyň ikin­ji ýa­ry­myn­da Pe­kin bi­len Şan­ha­ýyň ara­syn­da 2 müň ki­lo­metr uzyn­ly­gyn­da kwant ara­gat­na­şyk ge­çi­ri­ji­si gurulýar. Hy­taý kwant ara­gat­na­şyk eme­li hem­ra­sy­ny dö­ret­mek işi­ne 2011-nji ýyl­da, iki uly şä­he­riň ara­syn­da­ky ara­gat­na­şyk ge­çi­ri­ji­si­niň gur­lu­şy­gy­na 2013-nji ýyl­da gi­ri­şip­di.
Bi­ler­men­le­riň mag­lu­ma­ty­na gö­rä, ara­gat­na­şyk ge­çi­ri­ji­si­niň üs­tün­lik­li ama­la aşy­ry­lan ýag­da­ýyn­da kwant ara­gat­na­şy­gy hö­kü­me­tiň dür­li eda­ra­la­ry, ma­li­ýe gu­ra­ma­la­ry hem-de te­le­ýaý­lym­la­ry ara­syn­da giň­den ula­ny­lar. Öňü­miz­dä­ki 5 ýyl­da bu ul­ga­myň ba­za­ry peý­da bo­lup, onuň pul do­la­ny­şy­gy 7,5 mil­liard dol­la­ra ba­ra­bar bo­lar.
XX asy­ryň baş­la­ryn­dan baş­lap, alym­lar kod­la­ryň tä­ze usul­la­ry­nyň hem-de mag­lu­mat­la­ryň howp­suz al­nyp be­ril­me­gi­niň üs­tün­de iş­le­ýär. Mu­nuň üçin bol­sa, kwant to­ry mö­hüm äh­mi­ýe­te bo­lup dur­ýar.