ÝU­NES­KO-nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji ge­ňe­şi glo­bal geo­park de­re­je­si­ni 15 se­bi­te ber­di, ne­ti­je­de, in­di glo­bal geo­park­la­ryň glo­bal to­ry 44 ýur­duň 161 se­bi­ti­ni öz içi­ne al­ýar.
ÝU­NES­KO-nyň glo­bal geo­par­ky­na şu ýer­ler gi­ri­zil­di: Ku­la-Sa­lih­li (Tür­ki­ýe), Ýan­gan-Tau (Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy), Fan­di aý­la­gyn­da­ky ga­ýa­lar we Dis­ka­we­ri (Ka­na­da), Si­an­si (Hy­taý), Lau­han­wuo­ri-Hae­men­kan­gas (Finl­ýan­di­ýa), To­ba wul­ka­ny­nyň çö­ket­li­gi (In­do­ne­zi­ýa), Ko­ko der­ýa­sy (Ni­ka­ra­gua), Han­tan­gan der­ýa­sy (Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy), Jer­dap (Ser­bi­ýa), «Black Country» (Be­ýik Bri­ta­ni­ýa we De­mir­ga­zyk Ir­lan­di­ýa), Dak Nong (Wýet­nam).
Ser­ra-da-Eşt­re­la geo­par­ky (Por­tu­ga­li­ýa) ýur­duň mer­ke­zin­de ýer­le­şip, Ser­ra-Eşt­re­la dag ger­şi­niň ady­ny gö­ter­ýär. Pleýs­to­sen döw­rün­de üs­ti te­kiz be­lent­li­giň ýo­kar­syn­da buz meý­da­ny peý­da bo­lup, bu et­ra­ba öz­bo­luş­ly geo­lo­gi­k hä­si­ýet ber­ýän aý­ra­tyn­lyk­la­ry dö­re­dip­dir. Ne­ti­je­de, La­goa Se­ka buz çö­kün­di­le­ri, şeý­le hem, Ze­ze­re buz jül­ge­si ýa­ly buz­luk rel­ýef­ler eme­le ge­lip­dir.
Gra­na­da geoparky (Is­pa­ni­ýa) ýur­duň gü­nor­ta-gün­ba­ta­ryn­da ýer­leşýär. Pi­re­neý ýa­rym ada­sy­nyň iň be­ýik dag­la­ry bi­len gur­şa­lan bu geo­park­da dör­dün­ji eý­ýam­da iş­jeň bo­lan der­ýa­nyň we kö­lüň geo­lo­gi­k geç­mi­şi­niň da­şa öw­rü­len yz­la­ry sak­la­nyp ga­lyp­dyr. Geo­park se­bi­tiň baý ta­ry­hy, çe­per we me­de­ni mi­ra­sy­ny gör­kez­ýän köp san­ly ar­heo­lo­gik ýa­dy­gär­lik­le­ri bi­len hem meş­hur­dyr.
Maest­ras­go geo­parky (Is­pa­ni­ýa) Te­ru­el we­la­ýa­tyn­da, Ibe­ri­ýa dag ger­şi­niň gün­ba­tar şa­ha­sy­nyň çä­gin­de ýer­leş­ýär. Onuň giň meý­da­ny tä­sin ta­ry­ha, me­de­ni mi­ra­sa we dür­li land­şaft­la­ra eýe bo­lan 43 mu­ni­si­pa­li­te­ti öz içi­ne al­ýar. Geo­par­kyň iň gör­nük­li iki geo­lo­gi­k aý­ra­tyn­ly­gy bol­sa, Is­pa­ni­ýa­da il­kin­ji ge­zek di­no­zaw­ryň ga­lyn­dy­la­ry ta­py­lan Gal­we­dä­ki ýu­ra we hek eý­ýa­my­na de­giş­li bo­lan ýer­dir. Por­tu­ga­li­ýa­ly we is­pa­ni­ýa­ly alym­la­ryň pi­ki­ri­çe, se­bit­le­riň ÝU­NES­KO ta­ra­pyn­dan glo­bal geo­park hök­mün­de yk­rar edil­me­gi ýurt­la­ryň geo­lo­gik müm­kin­çi­lik­le­ri­ni, te­bi­gy we me­de­ni mi­ra­sy­ny yk­rar et­mek­dir. Bu bol­sa öz ge­ze­gin­de mu­ni­si­pa­li­tet­le­riň sy­ýa­hat­çy­lyk, yk­dy­sa­dy we so­si­al müm­kin­çi­lik­le­ri­niň ýo­kar­lan­ma­gy­na we ne­ti­je­de, ila­tyň ýa­şa­ýyş de­re­je­si­niň ýo­kar­lan­ma­gy­na alyp ba­rar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА