«Airbus» uçar kom­pa­ni­ýa­sy sent­ýabr aýyn­da wo­do­rod bi­len iş­le­ýän üç aý­ry uça­ry­nyň tas­la­ma­sy­ny mä­lim et­di. «ZE­ROe» mo­del­li dün­ýä­niň il­kin­ji ne­bit esas­ly ýan­gy­jy ulan­ma­ýan bu uçar­la­ry­ny «Air­bus» kompaniýasy 2035-nji ýy­la çen­li ula­ny­şa gi­riz­me­gi me­ýil­leş­dir­ýär.
«Air­bus»-yň res­mi in­ter­net sa­hy­pa­syn­da ber­len mag­lu­ma­ta gö­rä, kom­pa­ni­ýa tä­ze uçar­la­ry bi­len bü­tin­dün­ýä awia­si­ýa se­na­ga­tyn­da­ky ug­le­rod ula­ny­şy­ny azalt­mak ta­gal­la­la­ry­nyň öň­baş­çy­sy bol­ma­gy mak­sat edin­ýär.
– Sin­te­ti­ki ýan­gyç­lar­da we esa­sy güýç çeş­me­sin­de wo­do­ro­dyň ula­nyl­ma­gy­nyň awia­si­ýa se­na­ga­ty­nyň ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­ne ýe­tir­ýän tä­si­ri­ni azalt­jak­dy­gy­na do­ly ynan­ýa­ryn – di­ýip, «Air­bus» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň di­rek­to­ry G­iýom Fo­ri bel­läp geç­ýär.
Wo­do­rod esas­ly ýan­gyç­lar bi­len he­re­ket et­jek uçar­lar­da ae­ro­di­na­mi­ka­nyň we teh­no­lo­gi­ýa­nyň tä­ze ga­za­nan­la­ry giň­den ula­ny­lyp­dyr. Bu uçar­la­ryň iki­si ada­ty uçar­la­ryň şek­lin­de bol­sa-da, kom­pa­ni­ýa­nyň üçün­ji uçar tas­la­ma­sy kos­mos uçar­la­ry­ny ýa­da sal­ýar.
Uçar­la­ryň il­kin­ji­si­ne adat­ça ula­nyl­ýan «Tur­bo­fan» he­re­ket­len­di­ri­ji­si ýer­leş­di­ri­lip­dir. Bu he­re­ket­len­di­ri­ji­niň gaz tur­bi­na­sy uçar ýan­gy­jy­nyň ýe­ri­ne wo­do­rod bi­len iş­le­ýär. 120-200 ýo­lag­ça ni­ýet­le­nen bu uçar 3 704 ki­lo­metr­den gow­rak ara­ly­ga uç­ma­ga ukyp­ly­dyr.
Ikin­ji uçar­da bol­sa, has ki­çi göw­rüm­li uçar­lar­da ga­bat gel­ýän «Tur­bop­rop» he­re­ket­len­di­ri­ji­si ula­ny­lyp­dyr. Wo­do­rod­ly iş­le­ýän gaz tur­bi­na­sy bi­len üp­jün edi­len bu he­re­ket­len­di­ri­ji uça­ryň 1 852 ki­lo­metr­den gow­rak ara­lyk­da uç­ma­gy­na müm­kin­çi­lik dö­red­ýär. Uçar 100 ýo­lag­ça ni­ýet­le­nen­dir.
«Air­bus»-yň üçün­ji uça­ry üç­burç şe­kil­li bo­lup, ga­nat­la­ry «Tur­bo­fan» tas­la­ma­syn­da­ka meň­zeş ýag­daý­da bir­leş­ýär. 200 ýo­lag­ça ni­ýet­le­nen bu uçar tas­la­ma­sy wo­do­ro­dyň sak­lan­ma­gy we paý­lan­ma­gy ba­ba­tyn­da bir­nä­çe tä­ze aý­ra­tyn­lyk hö­dür­le­ýär.
1970-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan «Air­bus» kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ştab-kwar­ti­ra­sy Ni­der­land­la­ryň Leý­den şä­he­rin­de ýer­leş­ýär. Köp ugur­ly kom­pa­ni­ýa hök­mün­de he­re­ket ed­ýän «Air­bus»-yň 2019-njy ýyl­da­ky aras­sa gir­de­ji­si 3 mil­liard ýew­ro­dan geç­di.