Bel­li sa­zan­da-mul­tiinst­ru­men­ta­list, kom­po­zi­tor Ser­dar Haý­da­row bi­len söh­bet­deş­lik

Is­le aý­dym aýt­syn, is­le saz çal­syn, is­le-de su­rat çek­sin – sun­gat us­sa­dy özü­niň baş­dan ge­çi­ren duý­gu­la­ry­ny baş­ga adam­la­ra hem ýe­ti­rip bil­ýär. Us­sat öz duý­gu­sy­ny he­re­ket, ses, reňk ýa-da söz bi­len be­ýan ed­ýär. Sun­gat us­sa­dy dur­mu­şa, te­bi­ga­ta, umu­man, äh­li za­da baş­ga­ça ga­ra­ýar. Köp adam­yň gö­rüp bil­me­dik za­dy­ny gör­ýär, duý­ma­dyk za­dy­ny duý­ýar. Ýaz pas­lyn­da ýap­ra­gyň ýü­zün­dä­ki ýe­ke­je dam­ja, gyş­da ýa­gan ak­ja gar, jo­şup ak­ýan der­ýa, alys­la­ra uçup bar­ýan dur­na – şa­hyr, bag­şy-sa­zan­da ýa-da su­rat­keş üçin yl­ham çeş­me­si bo­lup bil­ýär. Sun­gat us­sat­la­ry­nyň dö­red­ýän eser­le­ri düý­bün­den ta­pa­wut­ly hem bol­sa, ola­ryň her­si­niň aý­ra­tyn muş­da­gy bar. Se­bä­bi, sun­gat us­sa­dy se­red­ýän za­dyn­da gö­zel­li­gi gör­ýär. Bu gö­zel­li­gi bol­sa muş­da­gy­na duý­gu­la­ry bi­len bi­le­lik­de ge­çir­me­gi ba­şar­ýar.
Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň «Türk­me­niň Al­tyn asy­ry» at­ly bäs­le­şi­gi­niň ýe­ňi­ji­si, Hal­ka­ra baý­rak­la­ryň bir­nä­çe­si­ne my­na­syp bo­lan, dür­li saz­la­ry we aý­dym­la­ry dö­re­den Ser­dar Haý­da­row hem şeý­le sun­gat us­sat­la­ry­nyň bi­ri. Onuň dö­re­den, te­bi­gat bi­len ut­ga­şyp gid­ýän ýa­kym­ly sa­zy­ny alys­lar­dan diň­le­seň hem özü­ne ma­ýyl ed­ýär. Us­sa­dyň sa­zy­ny diň­lä­niň­de Ga­ra­gum säh­ra­syn­da agyp-dö­nüp ýö­ren ow­lak-gu­zu­la­ryň mä­leş­me­si­ni, ça­pyp bar­ýan türk­men be­de­wi­niň aýak se­si­ni, ge­lin-gyz­la­ry­my­zyň şaý-sep­le­ri­niň şyň­ňyr­dy­sy­ny, te­bi­ga­tyň be­ze­gi bo­lan guş­la­ryň saý­raý­şy­ny eşi­dip bol­ýar, ata-ba­ba­la­ry­my­zyň ga­za­nan ýe­ňiş­le­ri, ta­ry­hy ýa­dy­gär­lik­le­ri­miz, ga­dy­my bi­na­gär­lik sun­ga­ty­myz göz öňü­ňe gel­ýär. Se­bä­bi, türk­men aý­dym-saz sun­ga­ty­na öz­bo­luş­ly go­şant go­şan zehinli kompozitor haý­sy gu­ral bi­len haý­sy sa­zy çal­ma­ly­dy­gy­ny oňat bil­ýär. Ga­ze­ti­mi­ziň şu sa­nyn­da bel­li sa­zan­da-mul­tiinst­ru­men­ta­list, kom­po­zi­tor Ser­dar Haý­da­row bi­len edi­len söh­bet­deş­li­gi si­ze ýe­tir­me­gi mü­wes­sa bil­dik.
Muş­dak­la­ry­ňyz si­zi mul­tiinst­ru­men­ta­list hök­mün­de ta­na­ýar­lar. Il­ki haý­sy saz gu­ra­ly­ny çal­ma­gy öw­re­nip­di­ňiz we hä­zir haý­sy saz gu­ral­la­ry­ny ça­lyp bil­ýär­si­ňiz?
– Men il­ki bi­len üçün­ji synp­da oka­ýan wag­tym du­tar çal­ma­gy öw­re­nip baş­la­dym. Soň­ra Ma­ry­nyň Ýo­la­man Hum­ma­ýew adyn­da­ky ýö­ri­te saz­çy­lyk mek­de­bi­ne sim­fo­ni­ki or­kestr saz gu­ra­ly bo­lan fa­got ug­ry bo­ýun­ça oku­wa gir­dim. Ol ýer­de men gar­gy tüý­dü­giň gurna­gy­na hem gat­naş­dym. Ma­ňa ha­ly­pam Mu­ham­met Sa­pa­row gar­gy tüý­dü­gi tut­ma­gy, nä­hi­li üf­le­me­li­di­gi­ni öw­ret­di. Soň­ra men özü­mi öz­baş­dak ýag­daý­da bu ugur­da kä­mil­leş­dir­dim. Oka­ýan döw­rüm esa­sy saz gu­ra­ly­myň da­şyn­dan gar­gy tüý­dük­den hem döw­let sy­nag­la­ry­ny tab­şyr­dym. Şeý­le­lik­de, iki saz gu­ra­ly bo­ýun­ça hem döw­let sy­nag­la­ryn­dan üs­tün­lik­li geç­dim. Şol wagt­lar­da dil­li tüý­dik hem ça­lyp baş­la­dym. Gar­gy tüý­dü­gi çal­ma­gy öw­re­nen wag­tym ony kä­mil­leş­di­rip, has köp ses alar ýa­ly, tüý­dü­giň ses alyş uky­by­ny kö­pelt­dim. Bu onuň bi­len is­len­dik sa­zy çal­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. Soň­ra bol­sa 1995-nji ýyl­da häz­ir­ki Ma­ýa Ku­lyýe­wa adyn­da­ky Türk­men mil­li kon­ser­wa­to­ri­ýa­sy­na oku­wa gir­me­gim bi­len beý­le­ki saz gu­ral­la­ry­na bo­lan hö­we­sim hem art­dy. Şol ýyl­lar türk­men saz gu­ral­la­ry­na meň­zeş bo­lan Gün­do­gar me­de­ni­ýe­ti­ne de­giş­li saz gu­ral­la­ry­ny iç­gin öw­ren­dim. Öz ug­rum fa­got bo­lan­soň, bu saz gu­ra­ly bi­len meň­zeş bo­lan sak­sa­fon, klar­net ýa­ly gu­ral­la­ry çal­ma­gy hem öw­ren­dim.
Il­kin­ji dö­re­den eser­le­ri­ňiz ba­ra­da gys­ga­jyk gür­rüň be­räý­se­ňiz?
– Me­niň il­kin­ji dö­re­den aý­dy­mym «Sa­ry ýap­rak». Sa­zy­ny özüm ýe­ri­ne ýe­ti­rip, şol aý­dy­my ha­ly­pa­la­ry­ma aý­dyp ber­dim. Ha­ly­pa­la­rym bu aý­dy­ma ýo­ka­ry ba­ha berip, ma­ňa ak ýol arzuw etdiler.
Üf­le­nip ça­lyn­ýan saz gu­ral­la­ry­nyň ta­pa­wut­ly ta­rap­la­ry ba­ra­da-da aý­daý­sa­ňyz!
– Gar­gy tüý­dük bi­len neý her­nä­çe meň­zeş hem bol­sa, ola­ryň üf­le­nip ça­l­ny­şy düý­bün­den ta­pa­wut­ly. Umu­my meň­zeş­lik bar bol­sa-da, her­si­niň özü­niň üf­le­ni­şi, tu­tu­ly­şy baş­ga­ça. Her saz gu­ra­ly­nyň ta­pa­wut­ly bol­şy ýa­ly, her hal­kyň ony çal­şy hem üýt­ge­şik.
Öw­re­nen wag­ty­ňyz kyn­çy­lyk çe­ken saz gu­ra­ly­ňyz bol­du­my?
– Hem­me­si­niň hem özü­ne ýe­ter­lik kyn­çy­ly­gy bar. Öw­ren­mek öz uky­by­ňa-da bag­ly. Is­len­dik za­da er­jel ýa­pyş­ma­saň, ne­ti­je alyp bol­ma­ýar. My­sal üçin, gar­gy tüý­dük­den ses al­ma­gy öw­ren­mek üçin as­lyn­da bäş-al­ty aý ge­rek bol­sa-da, bir hep­de­de aras­sa ses al­ma­gy öw­re­nip­dim. Bu ýer­de ýe­ne bir bel­le­me­li zat, sa­zy öw­ren­mek ha­ly­pa-da bag­ly. Ha­ly­pa ök­de bo­lan­da, is­leg bil­dir­ýän şä­gir­di­ne gys­ga wagt­da öw­ret­me­gi hem ba­şar­ýar.
Sun­gat ýo­lu­na ga­dam bas­ma­gy­ňy­za kim ýa-da nä­me se­bäp bol­dy?
– Men sun­ga­ta ýaş­lyk­dan hö­wes edip baş­la­dym. Te­le­wi­zor­dan, ra­dio­dan eşi­den saz­la­ry­my çal­ma­ga sy­na­nyş­dym. Hal­ky­my­zyň baý me­de­ni­ýe­ti we ta­ry­hy men­de uly buý­sanç dö­ret­di. Soň­ra ýur­du­myz­da ta­nal­ýan us­sat ha­ly­pa­lar bi­len iş­leş­mek ne­sip et­di. Ola­ryň saz gu­ra­ly­na us­sat­lyk bi­len erk et­mek­le­ri me­niň bu sun­ga­ta bo­lan söý­gi­mi has-da art­dyr­dy. Bu bol­sa kä­mil­leş­me­gi­me iter­gi ber­di.
Haý­sy saz gu­ra­lyny özüňize has ýa­kyn hasaplaýarsyňyz?
– Me­niň ýe­ri­ne ýe­tir­ýän saz gu­ral­la­ry­myň hem­me­si­ni hem özü­me ýa­kyn ha­sap­la­ýa­ryn. Haý­sy­ny eli­me al­sam, şo­nuň bi­len ar­ka­ýyn «gür­le­şip», ýü­rek açy­şyp bil­ýä­rin. Duý­gy­my sa­za ge­çi­rip, diň­leý­jä-de ýe­tir­mä­ge ça­lyş­ýa­ryn. In­çe duý­gy bi­len ýe­ri­ne ýe­ti­ril­ýän saz diň­leý­ji üçin has tä­sir­li bol­ýar.
Kom­po­zi­tor hök­mün­de dö­re­den eser­le­ri­ňiz ba­ra­da gys­ga­ça gür­rüň be­räý­se­ňiz?
– Men bir­nä­çe film­le­riň sa­zy­ny ýaz­dym. «Meň­li», «Näz­li» tans to­par­la­ry­nyň us­sat tans­çy­la­ry in­di bir­nä­çe ýyl­dan bä­ri tans­la­ry­ny me­niň dö­re­den saz­la­ry­ma go­şup ýe­ri­ne ýe­tir­ýär­ler. Dün­ýä­niň dür­li ýurt­la­ryn­da çy­kyş edip, hal­ka­ra baý­rak­la­ryň bir­nä­çe­si­ne my­na­syp bo­lan «Gal­ky­nyş» mil­li at üs­tün­dä­ki oýun­lar to­pa­ry­nyň ýe­ri­ne ýe­tir­ýän çy­kyş­la­ry­nyň sa­zy­ny, teatr­lar­da go­ýul­ýan spek­takl­la­ryň we sah­na oýun­la­ry­nyň bir­nä­çe­si­niň sa­zy­ny hem ýaz­dym.
Siz bir sazyň dowamynda birnäçe saz guralynda çalmagy başarýarsyňyz. Söhbedimizi şular dogrusynda dowam edäýeliň!
– Saz ba­ra­da aý­dy­lan­da men bir sa­zyň do­wa­myn­da bir­nä­çe saz gu­ra­lyn­da ýe­ri­ne ýe­tir­me­gi go­wy gör­ýä­rin. Se­bä­bi, bir sazda bir­nä­çe te­ma­lar, heň­ler bol­ýar. Şol heň­le­ri haý­sy saz gu­ra­lyn­da ýe­ri­ne ýe­ti­re­niň­de ge­liş­jek­di­gi­ni bi­lip, şol saz gu­ral­la­ryn­y ulananyňda has gy­zyk­ly bol­ýar hem diň­leň­ji­ni ýa­dat­ma­ýar. Bi­ri­ni gar­gy tüý­dük bi­len ça­la­nyň­da has ýa­kym­ly bol­ýan bol­sa, beý­le­ki­si­ni du­tar bi­len ýe­ri­ne ýe­tir­seň ýe­ri­ne düş­ýär. Kä­bir sa­zy dil­li tüý­dük­de, ser­dem­de, sak­sa­fon­da, for­te­pia­no­da ça­la­syň gel­ýär. Saz gu­ral­la­ry­nyň haý­sy­sy diň­leý­ji­le­riň duý­gu­sy­na has go­wy tä­sir et­jek bol­sa, şol gu­ral­da çal­ýa­ryn.
Si­zi dö­re­di­ji­li­ge ruh­lan­dyr­ýan zat nä­me?
– Il­ki bi­len bi­ziň ga­dym­dan ga­lan aý­dym-saz mi­ra­sy­myz ma­ňa yl­ham ber­ýär. Du­tar­çy ha­ly­pa­la­ry­my­zyň, kom­po­zi­tor­la­ry­my­zyň dö­re­den saz­la­ryn­dan, nus­ga­wy we hä­zir­ki za­man şa­hyr­la­ry­my­zyň goş­gu­la­ryn­dan yl­ham al­ýa­ryn. Ga­ly­ber­se-de, te­bi­gat, pa­syl­la­ryň ça­lyş­ma­gy ylhamyňy joşdurýar. Ýazyň ruhubelentliginiň, tomsuň bolelinliginiň, güýzüň agraslygynyň, gyşyň akja garynyň oýarýan päk duýgulary ylham berýär.
Hä­zir­ki za­man türk­men aý­dym-saz sun­ga­ty­nyň ösüş­li ýol­la­ry ba­ra­da-da aý­daý­sa­ňyz?
– Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň hut özü­niň hem saz çal­ma­gy, dö­ret­me­gi biz sa­zan­da­la­ry, kom­po­zi­tor­la­ry joş­dur­ýar, ruh­lan­dyr­ýar. Gahry­man Arka­da­gy­my­zyň jöw­her ze­hi­nin­den dö­re­ýän her bir aý­dym­dyr sa­zy biz üçin gö­rel­de mek­de­bi bo­lup, döredijilige bo­lan hö­we­si­mi­zi art­dyr­ýar. Şo­nuň esa­syn­da ýur­du­my­zyň sun­gat us­sat­la­ry mäh­ri­ban Wa­ta­ny­my­zy, te­bi­ga­ty­my­zy wasp ed­ýän aý­dym-saz­la­ry dö­red­ýär­ler. Men ola­ry lez­zet alyp diň­le­ýä­rin.
Gür­rü­ňi­mi­zi mil­li saz gu­ral­la­ry­myz ba­ra­da­ky söh­bet bi­len do­wam edä­ýe­liň?!
– Baş üs­tü­ne! Bi­ziň mil­li saz gu­ral­la­ry­my­zyň her bi­ri­niň özü­niň ar­tyk­maç ta­rap­la­ry bar. Ola­ryň her bi­ri­niň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­liş usu­ly, lab­zy bi­len be­ýan edi­ji­lik uky­by bar. Me­se­lem, du­ta­ry alyp gö­re­liň. Du­ta­ryň owa­zyn­dan atyň ça­pyp bar­şy­ny ýa-da ge­lin-gyz­la­ry­my­zyň da­kyn­ýan şaý-sep­le­ri­niň gö­zel­li­gi­ni du­ýup bol­ýar. Gar­gy tüý­dü­gi ça­la­nyň­da Ga­ra­gum säh­ra­myz, ga­dy­my ýa­dy­gär­lik­le­ri­miz, bi­na­gär­lik sun­ga­ty­myz göz öňü­ňe gel­ýär. Gy­jak saz gu­ra­ly­nyň za­ryn owa­zy bar. Bu saz gu­ra­ly geç­miş­de hal­ky­my­zyň nä­hi­li kyn­çy­lyk­la­ry ýe­ňip ge­çen­di­gi­ni ýat­lad­ýar. Dil­li tüý­dü­giň se­si­ni eşi­de­ni­miz­de ço­pan go­şy, giň säh­ra­da bök­jek­le­şip ýö­ren ow­lak-gu­zu­lar ýa­dy­ňa düş­ýär. Dil­li tüý­dü­ge as­lyn­da ço­pan tüý­dü­gi hem di­ýil­ýär. Ýö­ne hä­zir­ki dö­wür­de dil­li tüý­dük­de dür­li saz­la­ry pro­fes­sio­nal de­re­je­de ýe­ri­ne ýe­ti­rip bol­ýar. Umu­man aý­da­ny­myz­da, her saz gu­ra­ly­nyň öz hä­si­ýe­ti bar. Hal­kyň göw­nün­den tur­jak aý­dym-saz­la­ry dö­re­dip, ola­ry hal­ka ýe­tir­mek üçin saz gu­ral­la­ry­ny ýer­lik­li ulan­ma­ly.
Türk­men sa­zy­nyň dün­ýä sun­ga­tyn­da­ky or­nu­na nä­hi­li ba­ha ber­ýär­si­ňiz?
– Mil­li saz gu­ral­la­ry­myz­da ga­dym­dan bä­ri ýe­ri­ne ýe­ti­ri­lip ge­lin­ýän saz­la­ry­my­zy dün­ýä saz sun­ga­ty­nyň iň gym­mat­ly ha­zy­na­sy ha­sap­la­ýa­ryn. Ma­ňa dün­ýä­niň köp ýurt­la­ryn­da aý­dym-saz kon­ser­tle­ri­ne, fes­ti­wal­la­ry­na gat­naş­mak mi­ýes­ser et­di. Şol ýurt­la­ra ba­ra­nyň­da, ola­ryň kä­bi­rin­de öz folk­lo­ry­nyň ýok­du­gy­ny gör­ýär­siň. Köp mil­let­ler­de nus­ga­wy saz­lar we saz gu­ral­la­ry kä­mil­le­şen hem bol­sa, mil­li saz gu­ral­la­ry unu­dy­lan ýag­daý­da. El­bet­de, mu­ňa gy­nan­ýar­syň. Bi­ziň ýur­du­myz­da bolsa mil­li saz gu­ral­la­ry­my­zyň has ösen de­re­je­dedi­gi­ne, bu saz gurallary bilen döwrebap aýdymlaryň ýerine ýetirilýändigine be­gen­ýär­siň. Ýe­ri ge­len­de, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miziň ga­dym­dan ga­lan mil­li saz gu­ral­la­ry­my­zyň kä­mil­leş­diril­me­gi­ne, ola­ryň hal­ka ýe­ti­ril­me­gi­ne giň müm­kin­çi­lik dö­re­den­di­gi­ni aý­ra­tyn bel­le­mek is­le­ýä­rin.
Sun­gat äle­mi­ne il­kin­ji ädi­m äden ýaş­la­ra ber­jek mas­la­hat­la­ry­ňyz?
– Il­ki bi­len hö­we­si bol­ma­ly. Şeý­le hem kä­mil de­re­je­de ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len saz­la­ry we aý­dym­la­ry köp diň­le­me­li. Sun­gat äle­min­de üs­tün­lik ga­zan­mak üçin ukyp hem ge­rek, ýö­ne sun­gat köp zäh­met ta­lap ed­ýär. Is­len­dik saz gu­ra­ly­ny çal­ma­gyň kyn­çy­lyk­la­ry bar. En­tek bu işe tä­ze baş­lan wag­tyň «Men nä­me üçin go­wy saz ça­lyp bi­le­mok» di­ýip ruh­dan düş­me­li däl. Her­nä­çe hö­we­siň bar hem bol­sa zäh­met siň­dir­män, ne­ti­je alyp bol­ma­ýar.
Ýe­tiş­dir­ýän şä­girt­le­ri­ňiz bar­my?
– Ýaş­la­ra gar­gy tüý­dük çal­ma­gy öw­red­ýä­rin. Ola­ryň bir­nä­çe­si dürli ýa­ryş­lar­da ýe­ňi­ji bo­ldular.
Gel­jek­de nä­hi­li eser­le­ri dö­ret­me­gi göz öňün­e tut­ýar­sy­ňyz?
– Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­my­zy, mil­li buý­sanç­la­ry­myz bo­lan ha­ly­la­ry­my­zy, be­dew­le­ri­mi­zi wasp ed­ýän saz­la­ryň, «Gal­ky­nyş» mil­li at üs­tün­dä­ki oýun­lar to­pa­ry­nyň çy­kyş­la­ryn­da ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­li tä­ze saz­la­ryň üs­tün­de iş­le­ýä­rin.
Siz saz dö­ret­mek, çal­mak we aý­dym aýt­mak bi­len meş­gul­lan­ýan ha­ly­pa hök­mün­de özü­ňi­ze haý­sy ug­ry has ýa­kyn ha­sap ed­ýärsiňiz?
– Meniň aý­dym-saz dö­re­de­nim­de-de, ýe­ri­ne ýe­ti­re­nim­de-de öz ähe­ňim­ bar. Bu­la­ryň äh­li­si hem me­niň ýü­re­gi­me ýa­kyn.
Ge­çen ýyl si­ze Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň «Türk­me­niň Al­tyn asy­ry» at­ly bäs­le­şi­gi­niň ýe­ňi­ji­si bol­mak bag­ty ne­sip et­di. Baş­ga haý­sy baý­rak­la­ra we sy­lag­la­ra my­na­syp bol­du­ňyz?
– 2008-nji ýyl­da Gyr­gyz Res­pub­li­ka­syn­da meş­hur est­ra­da ýyl­dyz­la­ry­nyň ara­syn­da ge­çi­ri­len «Çol­pon Ýyl­dyz» at­ly hal­ka­ra aý­dym-saz bäs­le­şi­gi­niň Gran-pri baý­ra­gy­na, başga-da bir­nä­çe Hal­ka­ra aý­dym-saz fes­ti­wal­la­ry­na gat­na­şyp, baý­rak­ly orun­la­ra my­na­syp bol­dum. ABŞ-da, Ita­li­ýa­da, Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­da, Nor­we­gi­ýa­da, Ger­ma­ni­ýa­da, Şweý­sa­ri­ýa­da, Fran­si­ýa­da, Tür­ki­ýe­de, Hin­dis­tan­da, Hy­taý­da ge­çi­ri­len kon­sert­le­re gat­naş­dym. El­bet­de, her ýur­duň sun­ga­ty­nyň öz­bo­luş­ly aý­ra­tyn­ly­gy bar. Ola­ryň aý­dym-saz­la­ry­ny diň­lä­niň­de, folk­lor çy­kyş­la­ry­na to­ma­şa ede­niň­de dün­ýä­ga­raý­şyň has-da gi­ňe­ýär.
Ha­ly­pa, be­ren tä­sir­li gür­rüň­le­ri­ňiz üçin oky­jy­la­ry­my­zyň adyn­dan köp sag­bol­sun aýd­ýa­rys! Dö­re­di­ji­lik äle­min­de üs­tün­lik, maş­ga­la dur­mu­şy­ňyz­da-da bag­ty­ýar­lyk hem­ra­ňyz bol­sun!
– Sag bo­luň! Men hem «Türk­me­nis­tan – pa­ra­hat­çy­ly­gyň we yna­nyş­ma­gyň Wa­ta­ny» ýy­lyn­da tä­ze aja­ýyp saz­la­ry dö­re­dip, hal­ky­my­za gyz­gy­ny bi­len ýe­tir­jek­di­gi­me ynan­dy­ra­sym gel­ýär. Se­bä­bi, asu­da, pa­ra­hat Wa­ta­ny­my­zyň was­py­ny ýe­tir­mek her bir sun­gat iş­gä­ri­niň mu­kad­des bor­jy. Şu pur­sat­dan peý­da­la­nyp, me­de­ni­ýe­ti­mi­ziň, sun­ga­ty­my­zyň hak ho­wan­da­ry Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­za berk jan sag­lyk, uzak ömür, alyp bar­ýan il-ýurt bäh­bit­li, döw­let äh­mi­ýet­li iş­le­rin­de ro­waç­lyk­la­ry ar­zuw ed­ýä­rin!

Söh­bet­deş bo­lan Aman­my­rat Baý­my­ra­dow, «Za­man-Türk­me­nis­tan».

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА