Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy 2020-nji ýyl­da ne­bi­tiň çy­ka­ry­ly­şy­ny bir gi­je-gün­diz­de 5,7 mil­li­on bar­re­le ýe­tir­me­gi mak­sat edin­ýär. Bu ba­ra­da ýur­duň ne­bit mi­nist­ri­niň hal­ka­ra söw­da iş­le­ri bo­ýun­ça orun­ba­sa­ry Amir Za­ma­ni Niý­ýa ha­bar ber­di. Ol hal­ka­ra ne­bit-­gaz mas­la­ha­tyn­da eden çy­ky­şyn­da Eý­ra­nyň ne­bit pu­da­gy­ny ös­dür­mä­ge de­giş­li ile­ri tu­tul­ýan mak­sat­na­ma­lar ba­ra­da gür­rüň ber­di.
Ýur­duň mil­li ne­bit kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­sy Ali Kar­dor hä­zir­ki wagt­da ön­dü­ril­ýän ne­bi­tiň muk­da­ry­nyň bir gün­de 4 mil­li­on bar­re­le deň bo­lýan­dy­gy­ny mä­lim et­di. Şeý­le­lik­de, Eý­ran “ga­ra al­ty­nyň” önüm­çi­li­gin­de tä­ze sep­git­le­re ýet­mek üçin uly ta­gal­la ed­ýär.
2017-nji ýyl­dan baş­lap, Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy da­şa­ry ýurt­lar­dan ben­zin im­port et­me­gi bes eder. Bu ba­ra­da ýur­duň mil­li ne­bi­ti gaý­ta­dan iş­le­ýän we ýer­le­şdirýän kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ji mü­di­ri Ab­bas Ka­ze­mi ha­bar ber­di.
– Ýur­duň çä­gin­de he­re­ket ed­ýän ne­bi­ti gaý­ta­dan iş­le­ýän tas­la­ma­la­ryň ýag­da­ýy­na se­re­dip, şu ýy­lyň ne­bit im­por­ty üçin iň soň­ky ýyl bol­jak­dy­gy­ny aý­dyp bi­le­ris. In­di­ki ýyl­dan de­ňiz port­la­ryn­dan ben­zin dü­şür­mek işi bes edi­ler – di­ýip, Ab­bas Ka­ze­mi gür­rüň ber­di.
Onuň aýt­ma­gy­na gö­rä, şu ýy­lyň baş­la­ryn­da im­port edil­ýän bir gün­dä­ki ben­zi­niň möç­be­ri 10-12 mil­li­on lit­re deň bol­ýan bol­sa, hä­zir­ki wagt­da bu gör­ke­zi­ji 4,5-5 mil­li­on lit­re çen­li azal­dyl­dy.
Fran­si­ýa­nyň “To­tal” hem-de Hy­ta­ýyň CNPC kom­pa­ni­ýa­la­ry Eý­ra­nyň te­bi­gy gaz ýa­tak­la­ry­ny öz­leş­dir­mek üçin bi­le­lik­de hyz­mat­daş­lyk et­me­gi göz öňün­de tut­ýar. Bu ba­bat­da de­giş­li yla­la­şy­gyň ga­za­nyl­jak­dy­gy ha­bar be­ril­di. Mag­lu­mat­la­ra gö­rä, dün­ýä bel­li ne­bit-­gaz kom­pa­ni­ýa­la­ry Eý­ra­nyň Gü­nor­ta Pars kä­ni­niň se­na­gat taý­dan öz­leş­di­ril­me­gi üçin ta­gal­la eder.
Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy Gü­nor­ta Pars ýa­ta­gyn­dan bir gi­je-gün­diz­de 420 mil­li­on ku­bo­metr te­bi­gy gaz ön­dür­ýär. Bu gaz kä­ni tap­gyr­ma-tap­gyr öz­leş­di­ril­ýär. Onuň her haýsyndan bir gi­je-gün­diz­de 25 mil­li­on ku­bo­metr gaz çy­ka­ryl­ýar. 2017-nji ýy­lyň aw­gus­tyn­da onuň bir­nä­çe tap­gy­ry işe gi­ri­zi­ler we bu ýer­den bir gi­je-gün­di­ziň do­wa­myn­da 700 mil­li­on ku­bo­metr te­bi­gy gaz hem-de 1 mil­li­on bar­rel gaz kon­den­sa­ty ön­dü­ri­ler.
Gü­nor­ta Pars ýa­ta­gy­nyň go­ry 30 tril­li­on ku­bo­metr te­bi­gy ga­za we 18 mil­liard bar­rel kon­den­sa­ta deň­dir. Ol 9,7 müň ine­dör­dül ki­lo­metr meý­da­ny eýe­läp, 3,7 müň ine­dör­dül ki­lo­met­ri Eý­ra­nyň Pars aý­la­gyn­da­ky ter­ri­to­ri­ýa­syn­da ýer­leş­ýär. Ol 29 tap­gy­ra bö­lü­nen­dir. Gaz kä­ni­niň beý­le­ki bö­le­gi Ka­tar döw­le­ti­ne de­giş­li­dir.
Eý­ran Ys­lam Res­pub­li­ka­sy­na Gü­nor­ta Pars kä­ni­niň öz­leş­di­ril­me­gi üçin 20 mil­liard dol­lar möç­be­rin­de ma­ýa go­ýum ge­rek. Şo­nuň üçin bu ugur­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne uly äh­mi­ýet be­ril­ýär.