Ýur­du­myz­da al­nyp ba­ryl­ýan öň­den­gö­rü­ji­lik­li içe­ri we da­şa­ry sy­ýa­sat­da halk, döw­let äh­mi­ýet­li iş­le­riň her bi­rin­de adam ha­kyn­da­ky ala­da esa­sy or­ny eýe­le­ýär. Ýurdumyzda «Döw­let adam üçin­dir!» di­ýen baş ýö­rel­ge öňe sür­lüp, be­lent sep­git­le­re, ägirt uly üs­tün­lik­le­re, dö­re­di­ji­lik­li zäh­me­te ruh­lan­dy­ryp, ra­ýat­la­ryň sag­dyn, ru­hu­be­lent, aba­dan dur­muş­da ýa­şa­ma­gy üçin äh­li­ta­rap­la­ýyn ta­gal­la edil­ýär.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­da dur­ma­gyn­da «Sag­lyk» Döw­let mak­sat­na­ma­sy­nyň çäk­le­rin­de iş­ler ne­ti­je­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär.

Bu dö­wür­de mil­li sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my hal­ka­ra de­re­jä çy­ka­ry­lyp, dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy kom­pa­ni­ýa­la­ry, yl­my-luk­man­çy­lyk mer­kez­le­ri bi­len hyz­mat­daş­lyk gi­ňel­dil­di.
Türk­me­nis­tan sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy, BMG we onuň dü­züm eda­ra­la­ry bo­lan Ça­ga­lar gaz­na­sy, Ilat gaz­na­sy, Ösüş mak­sat­na­ma­sy we beý­le­ki ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ry bi­len hyz­mat­daş­ly­gy ama­la aşyr­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len ýur­du­myz­da ge­çi­ril­ýän hal­ka­ra yl­my mas­la­hat­lar­dyr du­şu­şyk­lar bu ul­gam bo­ýun­ça hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mä­ge we hyz­mat­daş­la­ryň sa­ny­ny art­dyr­ma­ga şert dö­red­ýär.
Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy, ýur­du­my­zyň Ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­nyň aka­de­mi­gi, luk­man­çy­lyk ylym­la­ry­nyň dok­to­ry, pro­fes­sor Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Türk­me­nis­ta­nyň der­man­lyk ösüm­lik­le­ri» at­ly köp jilt­li yl­my-en­sik­lo­pe­dik işi ýur­du­my­zyň baý ösüm­lik dün­ýä­si hem-de halk luk­man­çy­ly­gy­nyň ga­dy­my däp­le­ri bi­len gy­zyk­lan­ýan giň oky­jy­lar köp­çü­li­gi, ylaý­ta-da, bu ugur­da iş alyp bar­ýan hü­när­men­ler üçin ýa­kyn gol­lan­ma­dyr. Bu düýp­li işiň esa­syn­da yl­myň soň­ky ga­za­nan­la­ry­nyň we ata-ba­ba do­wam edip gel­ýän halk luk­man­çy­ly­gy­nyň iň naý­ba­şy tej­ri­be­si­niň bi­le­lik­de ut­ga­şan­dy­gy­na ki­ta­by oka­nyň­da has hem anyk göz ýe­tir­ýär­siň. On­da Gün­do­gar luk­man­çy­ly­gy­nyň gör­nük­li alym­la­ry­nyň hem-de «te­bi­gy der­man­ha­na» yzy­gi­der­li ýüz­len­ýän türk­men te­bip­le­ri­niň ne­sil­den-nes­le ge­çip gel­ýän kä­mil tej­ri­be­si bar.
Gün nu­ru­na baý, top­ra­gy ke­rem­li, su­wy te­ne­kar ýur­du­myz­da ös­ýän ösüm­lik­le­riň her bi­ri gym­mat­ly der­man­lyk hä­si­ýe­ti­ne eýe­dir. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň «Türk­me­nis­ta­nyň der­man­lyk ösüm­lik­le­ri» at­ly köp jilt­li yl­my-en­sik­lo­pe­di­k ki­ta­byn­da hem bu ba­ra­da gi­ňiş­le­ýin be­ýan edil­ýär.
Ki­ta­byň sa­hy­pa­la­ryn­da der­man­lyk ösüm­lik­le­riň, şol san­da bel­li bir ýer­de duş gel­ýän, en­de­mik ösüm­lik­le­riň mel­hem­lik hä­si­ýet­le­ri, ola­ry yl­my we halk luk­man­çy­ly­gyn­da ulan­ma­gyň müm­kin­çi­lik­le­ri jik­me-jik be­ýan edil­ýär. Alym Ar­ka­da­gy­myz ola­ryň öw­re­nil­me­gi­ne öm­rü­niň köp ýy­ly­ny ba­gyş­la­dy. Bu yl­my-en­sik­lo­pe­di­ýa türk­men top­ra­gyn­da ös­ýän, asyr­la­ryň do­wa­myn­da dür­li ke­sel­le­ri be­jer­mek üçin ne­ti­je­li ula­nyl­ýan ösüm­lik­le­riň mel­hem­lik hä­si­ýet­le­ri ba­ra­da­ky bi­lim­le­riň ha­zy­na­sy bo­lup dur­ýar. On­da der­man­lyk ösüm­lik­le­riň su­rat­la­ry, be­ýa­ny, bio­lo­gik aý­ra­tyn­lyk­la­ry, ös­ýän ýer­le­ri, te­bi­gy gor­la­ry, der­man­lyk çig ma­ly, hi­mi­ki dü­zü­mi, taý­ýar­la­nyş we ula­ny­lyş usul­la­ry yzy­gi­der­li­lik­de ge­ti­ril­ýär. Mu­nuň özi is­len­dik oky­ja düş­nük­li bo­lup, her bir maş­ga­la üçin ýa­kyn gol­lan­ma hök­mün­de peý­da­lan­ma­ga müm­kin­çi­lik dö­red­ýär.
«Sag­lyk» Döw­let mak­sat­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, hä­zir­ki wagt­da «Türk­men­der­man­se­na­gat» bir­le­şi­gi­niň «Sag­lyk» der­man kär­ha­na­sy ýer­li çig mal­lar­dan peý­da­lan­ma­gyň ne­ti­je­sin­de 150-ä go­laý der­man se­riş­de­si­ni ön­dür­ýär. Bu­ýan kö­kün­den tä­ze önüm – der­man gör­nüş­li ger­de­ji­giň we zen­je­bil­li bu­ýan­ly şer­be­tiň önüm­çi­li­gi hem ýo­la go­ýul­dy.
Ýur­du­myz­da dün­ýä de­re­je­li hal­ka­ra sag­lyk mer­kez­le­ri­niň hem-de şy­pa­ha­na­la­ryň en­çe­me­si gur­lup ula­nyl­ma­ga be­ril­di. Di­ýa­ry­my­zyň gö­zel kün­jek­le­rin­de te­bi­gy mel­hem­le­ri bi­len meş­hur bo­lan şy­pa­ha­na­lar­da adam­lar sag­ly­gy­ny di­keld­ýär­ler. Ýur­du­myz­da hal­ky­my­zyň sag­ly­gy, eş­ret­li dur­muş­da ýa­şa­ma­gy üçin äh­li şert­ler dö­re­dil­ýär.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz 23-nji aw­gust­da di­ku­çar­da paý­tag­ty­myz bo­ýun­ça uçu­şy ama­la aşy­ryp, Aş­ga­ba­dyň dur­muş dü­zü­mi­ni mun­dan beý­läk-de top­lum­la­ýyn kä­mil­leş­dir­me­giň tas­la­ma­la­ry bi­len ta­nyş­dy. Ola­ryň ara­syn­da paý­tag­ty­myz­da gu­rul­ma­gy me­ýil­leş­di­ril­ýän sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­na de­giş­li kä­bir des­ga­lar, hu­su­san-da, 160 orun­lyk Hal­ka­ra pe­di­at­ri­ýa mer­ke­zi, «Ço­gan­ly» ýa­şa­ýyş top­lu­my­nyň çä­gin­de 500 orun­lyk Hal­ka­ra on­ko­lo­gi­ýa yl­my-kli­ni­ki mer­ke­zi we «Kö­şi» ýa­şa­ýyş top­lu­myn­da Sto­ma­to­lo­gi­ýa mer­ke­zi hem bar. Olar­da ýo­ka­ry hil­li we dün­ýä ül­ňü­le­ri­ne do­ly la­ýyk gel­ýän luk­man­çy­lyk hyz­mat­la­ry ýe­ri­ne ýe­ti­ri­ler.
Goý, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ja­ny sag, öm­ri uzak bol­sun, il-ýurt bäh­bit­li, umu­ma­dam­zat äh­mi­ýet­li alyp bar­ýan iş­le­ri ro­waç al­syn.

Re­jep KA­RA­DUR­DY­ÝEW,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň maldarçylyk we weterinariýa ylmy önümçilik merkeziniň bölüm müdiri.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА