Ýü­ze çy­ka­ry­lan ie­rog­lif­le­riň öl­çeg­le­ri ABŞ-nyň Ýel uni­wer­si­te­ti­niň hem-de Bel­gi­ýa­nyň sun­gat we ta­ryh bo­ýun­ça Ko­rol mu­ze­ýi­niň iş­gär­le­ri­ni geň gal­dyr­dy. Ýaz­gy­lar tak­my­nan, mi­la­dy­dan öň, III müň­ýyl­lyk bi­len se­ne­le­nil­ýär. Onuň ýa­şy 5 müň ýyl­dan 5,2 müň ýyl ara­ly­gyn­da üýt­ge­ýär. Ga­dy­my ýa­zuw­lar ga­dy­my Mü­sür şä­he­ri El-Kab­dan ýü­ze çy­ka­ryl­dy.
Di­war­da Fa­ra­on­la­ryň ýur­du­nyň has ga­dy­my ýa­zuw ýa­dy­gär­lik­le­ri sak­la­nyp ga­lyp­dyr – has ir­ki ie­rog­lif­ler giç­ki dö­wür­ler­de giň­den ýaý­ran ie­rog­lif­ler bi­len de­ňeş­di­re­niň­de, bel­li bir de­re­je­de iri eken. Mü­sü­ri öw­re­ni­ji Jon Dar­nell bu aý­ra­tyn­lyk­la­ry na­za­ra alyp, ga­dy­my Mü­sür jem­gy­ýe­ti­niň öz­bo­luş­ly ýa­zu­wy­nyň bo­lan­dy­gy­ny tas­syk­la­ýar. Ar­heo­log­lar ta­ra­pyn­dan ýü­ze çy­ka­ry­lan di­war­da pil sü­rü­si­niň ýö­ne­keý şe­ki­li hem bar. Alym­la­ryň pi­ki­ri­ne gö­rä, bu şe­kil 4000-3500 ýyl mun­dan ozal çe­ki­lip­dir. Ar­heo­log­lar ýe­ne-de bir pa­ne­li ýü­ze çy­kar­dy­lar. On­da ba­ry-ýo­gy dört sa­ny bel­gi şe­kil­len­di­ri­lip, ola­ryň öl­çe­gi geň gal­dyr­ýar. Jed­we­liň be­ýik­li­gi 0,7 metr, ie­rog­lif­le­riň özi bol­sa, ýa­rym met­re ba­ra­bar. Ýaz­gy­lar sag­dan çe­pe okal­ýar.
Ie­rog­lif­ler ökü­ziň kel­le­si­ni şe­kil­len­dir­ýär we ha­tar ibi­siň şe­ki­li – mü­sür­li­le­riň mu­kad­des gu­şy bi­len ta­mam­lan­ýar. De­ňeş­dir­mek üçin, mun­dan ozal­ky ýü­ze çy­ka­ry­lan bel­lik­le­riň be­ýik­li­gi iki san­ti­metr­den köp däl­di. Dar­nel­liň pi­ki­ri­ne gö­rä, Mü­sür ýa­zu­wy ozal­ky çak edi­li­şin­den has tiz ösüş ýo­lu­ny ge­çip­dir.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА