Angliýanyň Antarktika Barlaglary (BAS) institutynyň bilermenleri Ýeriň sowuk sebitiniň buzuň astyndaky jikme-jik kartasyny taýýarladylar. Bu ýerde buzlugyň galyňlygy 4,5 kilometre çenli ýetýär. «Bedmap3» atly karta 60 ýyldan gowrak wagtda taýýarlanan maglumatlaryň seljerilmegi bilen, yklymyň ozal mälim bolmadyk ýerleri barada maglumat berýär. Karta uçarlar, emeli hemralar, gämiler we it bilen çekilen sankiler arkaly alnan maglumatlar esasynda taýýarlanypdyr. Kartada meýdany 27 million inedördül metre ýetýän Antarktikada buzuň astyndaky daglar we çuň jülgeler görkezilipdir. «Scientific Data» žurnalynda çap edilen kartada buzuň has galyň ýerleri hem aýratyn görkezilipdir. Ozalky maglumatlarda yklymda iň galyň buzluk Adeliň Ýerindedigi çaklanylýan bolsa, täze kartada Wilksiň Ýerindäki bir jülgededigi bellenilýär. Bu ýerdäki buz gatlagynyň galyňlygy 4 müň 757 metre ýetýär. Bu karta 2001-nji ýylda Antarktikanyň gury ýer böleklerini anyklamak üçin taýýarlanyp başlanypdy. Täze kartada ozalkylaryň iki essesi ýaly maglumat bar. Şeýlelikde, Günorta polýusyň köp ýeriniň kartasy ilkinji gezek ýüze çykaryldy.
Gunça HUDAÝBERDIÝEWA,
Aşgabat şäherindäki 91-nji çagalar bagynyň müdiri.