Hormatly Prezidentimiz bilim ulgamyna aýratyn üns bermek bilen, döwrebaplaşdyrmak we innowasion ösüş şertlerinde hünär bilimi edaralarynyň işiniň hil derejesiniň ýurdumyz üçin möhümdigini yzygiderli nygtaýar. Milli Liderimiziň başyny başlan özgertmelerini üstünlikli dowam etdirýän hormatly Prezidentimiz milli bilim ulgamynyň ilkinji nobatdaky wezipelerini anyklaşdyrmak, ony umumymilli ösüşiň wajyp ugry hökmünde kesgitlemek bilen, bu ulgamy halkara derejä çykarmagy döwlet we jemgyýetçilik durmuşynyň ähli ugurlaryny döwrebaplaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işleriň özeni hökmünde görkezýär.

Ýa­kyn­da ge­çi­ri­len Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň gi­ňiş­le­ýin mej­li­sin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Türk­me­nis­ta­nyň ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­ne we­la­ýat­lar, Aş­ga­bat we Ar­ka­dag şä­her­le­ri bo­ýun­ça oku­wa ka­bul et­me­giň me­ýil­na­ma­sy­ny tas­syk­la­mak ha­kyn­da Buý­ru­ga gol çek­di. Res­mi­na­ma la­ýyk­lyk­da, ýo­ka­ry we or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri­ne oku­wa ka­bul et­me­gi 2025-nji ýy­lyň 14-nji iýu­ly – 25-nji aw­gus­ty ara­ly­gyn­da gu­ra­mak hem-de gi­riş sy­nag­la­ry­ny ýo­ka­ry we or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri­niň ýer­leş­ýän ýe­rin­de ge­çir­mek bel­le­nil­di.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Hö­kü­me­tiň gi­ňiş­le­ýin mej­li­sin­de eden çy­ky­şyn­da ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­ne ze­hin­li, my­na­syp ýaş­la­ryň ka­bul edil­me­li­di­gi­ni, gi­riş sy­nag­la­ry­nyň gu­ra­ma­çy­lyk­ly we ada­lat­ly ge­çi­ril­me­li­di­gi­ni, jem­gy­ýet­çi­lik gö­zeg­çi­li­gi­niň ýo­la go­ýul­ma­ly­dy­gy­ny nyg­ta­dy. Bu mö­hüm möw­sü­mi ta­la­ba­la­ýyk de­re­je­de gu­ra­mak mak­sa­dy bi­len, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz 2025-nji ýyl­da Türk­me­nis­ta­nyň ýo­ka­ry we or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri­ne oku­wa ka­bul et­mek bo­ýun­ça döw­let to­pa­ry­nyň dü­zü­mi­ni tas­syk­la­mak ha­kyn­da de­giş­li Buý­ru­ga gol çek­di. Döw­let to­pa­ry­na şu ýyl­da ýur­du­my­zyň ýo­ka­ry we or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri­ne oku­wa ka­bul et­mä­ge gu­ra­ma­çy­lyk-usu­ly­ýet taý­dan ýol­baş­çy­lyk et­mek we onuň bel­le­nen ter­tip­de ge­çi­ril­me­gi­ni gu­ra­mak tab­şy­ryl­dy. We­la­ýat­la­ryň, Aş­ga­bat, Ar­ka­dag şä­her­le­ri­niň hä­kim­lik­le­ri Türk­me­nis­ta­nyň ýo­ka­ry we or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri­ne oku­wa ka­bul et­mek bo­ýun­ça iş to­par­la­ry­nyň ta­la­ba­la­ýyk iş­le­me­gi üçin ze­rur şert­le­ri dö­ret­mä­ge borç­ly edil­di.
Ýur­du­my­zyň saý­lap alan in­no­wa­si­on ösüş nus­ga­sy äh­li ul­gam­la­ryň hem-de pu­dak­la­ryň hü­när­men­le­rin­den ýo­ka­ry hü­när us­sat­ly­gy­ny, yl­my müm­kin­çi­lik­le­riň yzy­gi­der­li art­dy­ryl­ma­gy­ny ta­lap ed­ýär. Mu­nuň özi döw­re­bap aň-dü­şün­je­li nes­li ke­ma­la ge­tir­mek­den, giň dün­ýä­ga­ra­ýyş­ly, hem­me­ta­rap­la­ýyn bi­lim­li, dö­re­di­ji­lik­li pi­kir­len­ýän, yl­my-teh­ni­ki ösü­şiň ga­za­nan­la­ryn­dan baş çy­kar­ýan hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak­dan yba­rat­dyr. Döw­re­bap ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň açyl­ma­gy, ýo­ka­ry we or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri­ne ka­bul edil­ýän ta­lyp­la­ryň sa­ny­nyň yzy­gi­der­li art­dy­ryl­ma­gy, tu­tuş ýur­du­myz bo­ýun­ça mek­dep­le­riň, ça­ga­lar bag­la­ry­nyň gu­rul­ma­gy, okuw işi­niň komp­ýu­ter ul­gam­la­ry­nyň esa­syn­da al­nyp ba­ryl­ma­gy bu ugur­da anyk ädim­ler­dir. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz şu ýy­lyň 27-nji iýu­nyn­da Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­ri­len mej­li­sin­de Türk­me­nis­ta­nyň Se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler bir­leş­me­si­niň mü­di­ri­ýe­ti­niň ka­ra­ry­ny ma­kul­lap, Hal­ka­ra se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler uni­wer­si­te­ti­ni dö­ret­mek ha­kyn­da Per­ma­na, tä­ze dö­re­dil­ýän uni­wer­si­te­tiň ýol­baş­çy­la­ry­ny bel­le­mek bi­len bag­ly de­giş­li res­mi­na­ma­la­ra gol çek­di.
Şu ýyl Hal­ka­ra se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler uni­wer­si­te­ti­niň açyl­ma­gy, Türk­me­nis­ta­nyň Döw­let ener­ge­ti­ka ins­ti­tu­ty­nyň tä­ze goş­ma­ça okuw bi­na­sy­nyň ulan­ma­ga be­ril­me­gi
Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň baş­tu­tan­ly­gyn­da­ky giň ge­rim­li öz­gert­me­le­ri dur­mu­şa ge­çir­me­giň ýo­lun­da no­bat­da­ky ädim bo­lar. Bu ugur­da ga­za­nyl­ýan üs­tün­lik­ler ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň işi­niň kä­mil­leş­di­ril­me­gin­de hem öz be­ýa­ny­ny tap­ýar. Tä­ze hü­när­le­riň gi­ri­zil­me­gi mu­nuň anyk my­sal­la­ry­nyň bi­ri­dir. Bu bol­sa da­laş­gär­le­riň gel­jek­de zäh­met çek­jek hü­när­le­ri­ni saý­lap al­ma­gy, zäh­met ba­za­ry­nyň ze­rur­lyk­la­ry­na la­ýyk­lyk­da bi­lim ul­ga­my­ny kä­mil­leş­dir­mek üçin giň müm­kin­çi­lik­le­ri dö­red­ýär. Şun­da iň go­wy dün­ýä tej­ri­be­si­niň öw­re­nil­me­gi­ne, da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len yn­san­per­wer ul­gam­da ne­ti­je­li, öza­ra gat­na­şyk­la­ryň ös­dü­ril­me­gi­ne uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. Bu ba­bat­da ýur­du­my­zyň yzy­gi­der­li iler­led­ýän ylym-bi­lim dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň äh­mi­ýe­ti­niň ulu­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek.
Hal­ka­ra se­na­gat­çy­lar we te­le­ke­çi­ler uni­wer­si­te­tin­de sa­pak­la­ry geç­mek üçin bel­le­ni­len ter­tip­de da­şa­ry ýurt­lar­dan mu­gal­lym­la­ry we hü­när­men­le­ri ça­gyr­mak göz öňün­de tu­tul­ýar. Mu­nuň özi bu ýo­ka­ry okuw mek­de­bi­niň san­ly­ja ýyl­dan döw­le­ti­mi­ziň işe­wür­lik gur­şa­wy üçin ýo­ka­ry de­re­je­li hü­när­men­le­riň ýe­tiş­di­ril­ýän esa­sy mer­ke­zi­ne öw­rül­me­gi­ni şert­len­di­rer. Ýur­du­my­zyň ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­rin­de san­ly ul­gam ar­ka­ly okat­mak usu­ly iş­jeň ös­dü­ril­ýär. Ola­ryň web saýt­la­ryn­da ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri, şol san­da ola­ryň dü­zü­mi, bi­lim mak­sat­na­ma­la­ry, san­ly plat­for­ma­la­ry, fa­kul­tet­ler, hü­när­ler ba­ra­da, şeý­le hem da­laş­gär­ler üçin mag­lu­mat­lar ýer­leş­di­ril­ýär.
Ýur­du­myz­da da­şa­ry döw­let­le­riň iri bi­lim we ylym mer­kez­le­ri, ab­raý­ly hal­ka­ra gu­ra­ma­lar, şol san­da BMG-niň ýö­ri­te­leş­di­ri­len eda­ra­la­ry bo­lan Ösüş mak­sat­na­ma­sy, ÝU­NI­SEF, ÝU­NES­KO bi­len hyz­mat­daş­lyk tä­ze maz­mu­na eýe bol­dy. Bu dü­züm­ler bi­len bi­le­lik­de bir­nä­çe tas­la­ma­lar dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Bi­lim ul­ga­myn­da ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy çuň­laş­dyr­mak, ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mek, ta­lyp­lar­dyr mu­gal­lym­la­ry alyş­mak hor­mat­ly
Pre­zi­den­ti­mi­ziň we Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň da­şa­ry ýurt­la­ra ama­la aşyr­ýan sa­par­la­ry­nyň çä­gin­de gu­ral­ýan du­şu­şyk­la­ryň, Hö­kü­met we pu­da­ga­ra de­re­je­dä­ki gep­le­şik­le­riň hem gün ter­ti­bin­dä­ki he­mi­şe­lik ugur­lar­dyr. Ga­za­ny­lan yla­la­şyk­lar bol­sa de­giş­li iki­ta­rap­la­ýyn res­mi­na­ma­la­ryň gol çe­kil­me­gi bi­len ber­ki­dil­ýär. Ýur­du­my­zyň ka­nun­çy­ly­gy we Türk­me­nis­ta­nyň hal­ka­ra şert­na­ma­la­ry esa­syn­da ýaş­la­ryň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny ös­dür­mek mak­sa­dy bi­len, hor­mat­ly
Pre­zi­den­ti­mi­ziň gol çe­ken Ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da, «Türk­me­nis­ta­nyň ýaş­la­ry­nyň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­nyň 2023–2030-njy ýyl­lar üçin Stra­te­gi­ýa­sy» tas­syk­la­nyl­dy. Bu­la­ryň äh­li­si döw­le­ti­mi­ziň in­tel­lek­tu­al müm­kin­çi­lik­le­ri­niň, adam ma­ýa­sy­nyň, iş­gär­ler kuw­wa­ty­nyň art­ma­gy­na, hem­me­ta­rap­la­ýyn ösen ýaş ne­sil­le­ri ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­dir­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir.
Bi­lim-ylym ul­ga­my­na san­ly, mag­lu­mat-ara­gat­na­şyk teh­no­lo­gi­ýa­la­ry or­naş­dy­ryl­ýar. Mu­gal­lym­la­ryň hü­när de­re­je­si ýo­kar­lan­dy­ry­lyp, ýur­du­my­zyň hem-de da­şa­ry döw­let­le­riň okuw mek­dep­le­ri­niň ara­syn­da hal­ka­ra gat­na­şyk­lar ös­dü­ril­ýär. Türk­me­nis­tan dün­ýä­niň ab­raý­ly ylym we bi­lim mer­kez­le­ri bi­len ýa­kyn gat­na­şyk­la­ry ýo­la goý­mak bi­len, da­şa­ry döw­let­ler­de oka­ýan türk­men ta­lyp­la­ry­nyň sa­ny­nyň ep-es­li art­ma­gy­ny ga­zan­dy hem-de hal­ka­ra yl­my bar­lag­la­ra, ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň ara­syn­da­ky aka­de­mi­ki alyş­ma­la­ra gat­naş­ma­gy­ny gi­ňelt­di. Ýur­du­myz­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän «Açyk ga­py­lar» we giň hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk sy­ýa­sa­ty ne­ti­je­sin­de ýur­du­my­zyň ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň we­kil­le­ri da­şa­ry ýurt­ly kär­deş­le­ri bi­len iş­jeň hyz­mat­daş­lyk ed­ýär­ler, öň­de­ba­ry­jy dün­ýä tej­ri­be­si­ne la­ýyk­lyk­da, okuw mak­sat­na­ma­la­ry­ny, me­ýil­na­ma­la­ry­ny, okuw ki­tap­la­ry­ny, gol­lan­ma­la­ry yzy­gi­der­li kä­mil­leş­dir­ýär­ler.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň yzy­gi­der­li gol­daw­la­ry ne­ti­je­sin­de türk­men mek­dep okuw­çy­la­ry we ta­lyp­la­ry hal­ka­ra we döw­let de­re­je­sin­de ge­çi­ril­ýän olim­pia­da­la­ra iş­jeň gat­na­şyp, ýo­ka­ry ne­ti­je­le­ri ga­zan­ýar­lar. Mu­nuň şeý­le­di­gi­ne şu ýy­lyň bi­rin­ji ýa­ry­myn­da ýur­du­my­zyň okuw­çy­la­ry­nyň hem-de ta­lyp­la­ry­nyň hal­ka­ra ders, in­ter­net olim­pia­da­la­ryn­dan 748 me­da­la my­na­syp bol­mak­la­ry hem şa­ýat­lyk ed­ýär. Ýaş­la­ryň ara­syn­da giň ge­rim­li mag­lu­mat be­riş, ta­nyş­dy­ryş işi bi­len ut­ga­şan da­laş­gär­le­ri oku­wa ka­bul et­mek möw­sü­mi hem ýaş og­lan-gyz­la­ryň tä­ze bi­lim­le­ri öw­ren­mä­ge, ne­ti­je­de, Wa­ta­ny­my­zyň in­tel­lek­tu­al, yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­na öz go­şant­la­ry­ny goş­ma­ga hö­wes­li­di­gi­ni tas­syk­la­ýan ýo­ka­ry iş­jeň­li­ge eýe bol­dy.
Ýur­du­myz­da mi­nistr­lik­le­riň we pu­dak­la­ýyn do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ry­nyň ga­ra­ma­gyn­da bir­nä­çe or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri he­re­ket ed­ýär. Mu­nuň özi halk ho­ja­ly­gy­nyň dür­li pu­dak­la­ry üçin ýo­ka­ry de­re­je­li ugur­daş hü­när­men­le­riň taý­ýar­la­ny­ly­şy­ny ýo­ka­ry hil de­re­je­si­ne çy­kar­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. Yl­my-teh­ni­ki ösü­şiň tä­ze ga­za­nan­la­ry­ny özün­de jem­le­ýän ýur­du­my­zyň hä­zir­ki döw­rü­ne mak­sa­da ok­gun­ly, zäh­met­sö­ýer ýaş nes­li ke­ma­la ge­tir­mek, döw­re­bap en­jam­lar­dan us­sat­lar­ça baş çy­kar­ýan ök­de hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak üçin bi­lim ul­ga­my­ny ok­gun­ly ös­dür­mek mah­sus­dyr. Ýur­du­myz­da şu ýyl ýo­ka­ry we ýö­ri­te or­ta hü­när okuw mek­dep­le­ri­ne ka­bul edil­ýän ta­lyp­la­ryň sa­ny­nyň art­dy­ryl­ma­gy, tä­ze hü­när­le­riň açyl­ma­gy, hü­när bi­li­mi ugur­la­ry­nyň gi­ňel­dil­me­gi bu ba­bat­da tä­ze anyk ädim­ler bo­lar.

Maksat Berdiýew,
Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň mugallymy.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА