Ber­ka­rar Wa­ta­ny­my­zyň röw­şen gel­je­gi­niň bin­ýa­dy­ny tut­jak edep-ter­bi­ýe­li, bi­lim­li, sag­dyn ruh­ly ýaş­la­ry ke­ma­la ge­tir­mek her bir ada­myň öňün­de dur­ýan esa­sy we­zi­pe­dir. Hal­kymyzyň däp-des­sur­la­ry, edim-gy­lym­la­ry, edep-ter­bi­ýe­si ga­dy­my dö­wür­ler­den bä­ri do­wam edip gel­ýär. Ata-ba­ba­la­ry­myz maş­ga­la mu­kad­des­li­gi, ça­ga­la­ry­nyň edep-ter­bi­ýe­li adam­lar bo­lup ýe­tiş­me­gi ba­bat­da nus­ga­lyk ýo­ly mi­ras go­ýup­dyr­lar. Ata-ene per­zen­diň «dur­muş ha­ly­pa­sy» ha­sap­lan­ýar.
Ata-ba­ba­la­ry­myz «Edep – ha­zy­na­dyr, ter­bi­ýe – paý­has­dyr» di­ýip aý­dyp­dyr­lar. Edep-ter­bi­ýä eýe­ren adam jem­gy­ýet­de hor­mat-sy­lag ga­zan­ýar, sö­zün­de ynam, he­re­ke­tin­de yg­rar bol­ýar. Maş­ga­la­da ter­bi­ýe il­kin­ji mek­dep­dir. Ene-ata ça­ga­nyň il­kin­ji mu­gal­ly­my bo­lup, onuň ru­hy dün­ýä­si üçin jo­gap­kär­dir. Ene-ata­nyň ça­ga­la­ry­na ber­ýän öwüt-ün­dew­le­ri, özü­ni alyp bar­şy, ulu­la­ra hor­ma­ty, ha­lal zäh­me­ti ça­ga­nyň ter­bi­ýe­sin­de ömür­lik yz goý­ýar. Şo­nuň üçin ata-enä­niň şah­sy nus­ga­sy iň tä­sir­li sa­pak­dyr.
Mek­dep di­ňe bi­lim ber­mek bi­len çäk­len­män, ýaş­la­ryň şah­sy­ýet hök­mün­de kä­mil­leş­me­gi­ne, jem­gy­ýet­de dog­ry ýer tap­ma­gy­na ýar­dam ed­ýär. Mu­gal­lym­lar okuw­çy­la­ra jem­gy­ýet­çi­lik borç­la­ry­ny, ka­nun­la­ra hor­mat goý­ma­gy, yn­san­per­wer­li­gi, yn­sap­ly­ly­gy öw­red­ýär­ler. Şeý­le-de okuw­çy­la­ryň ara­syn­da dost­luk, ag­zy­bir­lik, zäh­me­tiň gym­ma­ty ýa­ly dü­şün­je­ler ter­bi­ýe­len­ýär.
Jem­gy­ýet her bir ada­myň ter­bi­ýe­si­ne tä­sir ed­ýär. Ulu­la­ra hor­mat, ki­çi­le­re sy­lag, goň­şu­çy­lyk gat­na­şyk­la­ry, jem­gy­ýet­çi­lik çä­re­le­ri, mil­li däp-des­sur­lar hem ýaş­la­ryň ter­bi­ýe­len­me­gi­ne hyz­mat ed­ýär. Halk dö­re­di­ji­li­gin­de, pä­him-paý­has­ly söz­ler­de, na­kyl­lar­da hem ter­bi­ýä­niň be­ýik nus­ga­la­ry bar.
Hä­zir­ki dö­wür­de ýaş­la­ryň ter­bi­ýe­si­ne has uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. In­ter­netiň we teh­no­lo­gi­ýa­laryň ös­ýän döw­rün­de di­ňe bi­lim­li bol­mak ýe­ter­lik däl, eý­sem, jem­gy­ýet­de özü­ňi me­de­ni­ýet­li alyp bar­mak hem mö­hüm bo­lup dur­ýar. Ýaş­la­ryň dün­ýä de­re­je­sin­dä­ki bäs­le­şik­ler­de üs­tün­lik ga­zan­ma­gy üçin ola­ryň akyl taý­dan, ah­lak taý­dan we be­den taý­dan kä­mil bol­ma­gy ze­rur­dyr.
Edep-ter­bi­ýe adam­zat dur­mu­şy­nyň äh­li ugur­la­ryn­da ýol­gör­ke­zi­ji çy­ra­gdyr. Ter­bi­ýe­li ne­sil jem­gy­ýe­tiň baý­ly­gy­nyň we gel­je­gi­niň ke­pi­li­dir. Şo­nuň üçin her bir adam öz dur­mu­şyn­da, maş­ga­la­syn­da we jem­gy­ýet­de edep-ter­bi­ýä aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­me­li­dir. Edep bar ýer­de bir­lik, dost­luk, aba­dan­çy­lyk we ösüş hök­ma­ny­dyr.

Maýsa PAŞŞYÝEWA,
Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň institutynyň talyby.