Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda sarp edijileri elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün etmäge, şeýle hem daşary ýurt sarp edijilerine elektrik energiýasyny ibermäge gönükdirilen energetika syýasaty üstünlikli durmuşa geçirilýär. Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda işlenip düzülen «Türkmenistanyň elektrik energetikasy pudagyny ösdürmegiň 2013-2020-nji ýyllar üçin konsepsiýasyna« laýyklykda, elektrik energetikasy pudagy hil taýdan täze derejelere çykaryldy. Bu konsepsiýanyň çäklerinde 7 ýylyň dowamynda ýurdumyzyň dürli welaýatlarynda döwrebap hem-de dünýäniň öňdebaryjy ýurtlarynyň tehnologiýasy ornaşdyrylan täze we döwrebap gaz turbinaly elektrik stansiýalarynyň 8-si ulanmaga berildi.
Ozal bar bolan elektrik stansiýalarynyň durkunyň täzelenmegi bilen ýurdumyzda 12 sany elektrik stansiýasy sarp edijileri elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün etmäge mümkinçilik berip, şol bir wagtda öndürilýän artykmaç elektrik energiýasynyň daşary ýurt bazarlaryna iberilmegine giň şertler döredýär.
Elektrik energetikasy pudagynyň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine uly ähmiýet berýän milli Liderimiz ýene-de bir uly taslamanyň ýurdumyzyň islendik künjeginden daşary ýurtlara elektrik energiýasyny ibermegiň mümkinçiliklerini artdyrmak maksady bilen, Ahal-Balkan, Balkan-Daşoguz hem-de Ahal-Mary halkalaýyn energoulgamyny we beketleri gurmak boýunça uzak geljegi nazarlaýan taslamanyň başyny başlaýjysydyr. Bu energoulgamyň taslamasyny birnäçe tapgyrda amala aşyrmak meýilleşdirilýär. Şonuň birinji tapgyry bolan Ahal – Balkan aralygyndaky howa elektrik geçirijisini we beketleri ulanmaga berildi. Bu iri möçberli taslamany durmuşa geçirmek maksady bilen, zerur enjamlar, serişdeler hem-de ulag tehnikalary satyn alyndy.
Ahal – Balkan ugry boýunça ýokary woltly elektrik geçirijini çekmek boýunça işler ýurdumyzyň energogurluşykçylarynyň güýji bilen amala aşyryldy. Ýurdumyzyň iki welaýatyny baglanyşdyran ýokary woltly täze elektrik geçiriji içerki sarp edijileriň energiýa üpjünçiliginiň ygtybarlylygyny ýokarlandyrmak bilen birlikde, daşary ýurtlara eksporta ugradylýan elektrik energiýanyň mukdaryny artdyrmak üçin hem tehniki mümkinçilikleri döreder.
Ýurdumyzyň elektrik energetikasy pudagy ýylsaýyn özgerýär we onuň maddy-enjamlaýyn binýady pugtalanýar. Pudagyň ösüş meýilnamalaryna laýyklykda, geljekde döwrebap tehnologiýalary önümçilige ornaşdyrmak, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden giňden peýdalanmak boýunça taslamalary durmuşa geçirmek üçin bu işlerde ýerli kompaniýalar bilen birlikde daşary ýurt kompaniýalary bilen hem hyzmatdaşlyk etmäge uly ähmiýet berilýär.
Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri barada gürrüň edilende, Balkan welaýatynyň Serdar etrabynda köpugurly Gün we ýel elektrik stansiýasyny gurmak göz öňünde tutulýar. Türkmen energetikasynyň taryhyna altyn harplar bilen ýazyljak bu taslama elektroenergetika pudagynyň ösüşlerinde hil taýdan täze tapgyryň başlanandygyny alamatlandyrýar. Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden peýdalanmak, «ýaşyl» ykdysadyýete geçmek dünýä ýurtlarynyň, abraýly halkara guramalaryň ileri tutýan ugurlarynyň biridir.
Şeýle hem elektrik energiýa ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyna uly ähmiýet berilýär. Häzirki wagtda türkmen elektrik energiýasy Özbegistana, Owganystana we beýleki goňşy ýurtlara iberilýär. Ýurdumyzyň elektrik energiýasyny öndürmek kuwwaty bu görkezijileri we ugurlary geljekde has-da artdyrmaga mümkinçilik berýär.
Häzirki wagtda Türkmenistan-Owganystan-Pakistan elektrik geçirijisiniň gurluşygy dowam edýär. Hormatly Prezidentimiziň başda durmagynda ýurdumyzda alnyp barylýan energetika syýasatynyň esasynda hoşniýetli goňşuçylygyň, parahatçylykly ýaşaýşyň we ösüşiň hatyrasyna türkmen energiýa serişdelerini goňşy ýurtlaryň sarp edijilerine elýeterli etmek ýörelgesi durýar. Diňe şu ýagdaýyň özi-de ýurdumyzyň energetika diplomatiýasynyň ynsanperwer häsiýetlidigini äşgär edýär.
Bagtygül HOJAÝEWA,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk
institutynyň mugallymy.