Gün ul­ga­myn­da­ky äh­li pla­ne­ta­lar, şol san­da Ýer Gü­nüň da­şyn­dan aý­lan­ýar. Ýe­riň hem­ra­sy Aý we beý­le­ki pla­ne­ta­la­ryň hem­ra­la­ry hem öz pla­ne­ta­sy­nyň da­şyn­dan aý­lan­ýar. Eý­sem, Gün aý­lan­ýar­my­ka?!
Gün öz ul­ga­myn­da­ky äh­li pla­ne­ta­lar we beý­le­ki as­man ji­sim­le­ri bi­len bi­le­lik­de Ak­ma­ýa­nyň ýo­ly ga­lak­ti­ka­sy­nyň mer­ke­zi­niň da­şyn­dan aý­lan­ýar. Ak­ma­ýa­nyň ýo­ly ga­lak­ti­ka­syn­da mil­liard­lar­ça ýyl­dyz, ola­ryň da­şyn­dan aý­lan­ýan pla­ne­ta­lar, gaz­dan eme­le ge­len äpet bu­lut­lar bo­lup, disk şek­ilin­dä­ki bi­te­wüli­gi eme­le ge­tir­ýär. Gün ul­ga­my bol­sa, sa­gat­da 800 müň ki­lo­metr tö­we­re­gi tiz­lik bi­len ga­lak­ti­ka­nyň mer­ke­zi­niň da­şyn­da­ky aý­la­wy­ny 230 mil­li­on ýyl­da ta­mam­la­ýar. Eme­le ge­le­ni­ne 5 mil­liard ýyl bo­lan­dy­gy çak­la­nyl­ýan Gün ul­ga­mynyň hä­zi­re çen­li or­bi­ta­syn­da­ky aý­la­wy­ny 20 ge­zek ta­mam­lan­dy­gy çak­la­nyl­ýar. Ga­lak­ti­ka­nyň giň­li­gi 100 müň ýag­ty­lyk ýy­ly­na ba­ra­bar. Ýag­ty­lyk ýy­ly kos­mos­da ula­nyl­ýan uzyn­lyk öl­çeg bir­li­gi bo­lup, 9,7 tril­li­on ki­lo­metr tö­we­re­gi. Bu uzyn­lyk öl­çe­gi­ne ýag­ty­lyk ýy­ly di­ýil­me­gi­niň se­bä­bi, şöh­lä­niň bir ýy­lyň do­wa­myn­da geç­ýän ara­ly­gy­na ba­ra­bar. Ýag­ny ga­lak­ti­ka­nyň bir ta­ra­pyn­dan beý­le­ki ta­ra­py­na şöh­lä­niň tiz­li­gi bi­len 100 müň ýyl­da ba­ryp bol­ýar. Ak­ma­ýa­nyň ýo­ly ga­lak­ti­ka­sy­nyň mer­ke­zin­dä­ki as­man ji­sim­le­ri has ýyg­jam ýer­leş­ýär. Ga­lak­ti­ka­nyň gra­wi­ta­si­ýa­sy Gü­nüň we Gün ul­ga­myn­da­ky äh­li pla­ne­ta­la­ryň şol bir or­bi­ta­da he­re­ket et­me­gi­ne müm­kin­çi­lik ber­ýär.

ЭТО МОЖЕТ БЫТЬ ИНТЕРЕСНОЕЩЕ ОТ АВТОРА